تروریسم در ایران معاصر
در این مجموعه، هم مقالات نظری درباره تروریسم به چشم میخورد و هم مطالعه موردی مهمترین سازمانها و گروههای تروریستی پس از انقلاب اسلامی دیده میشود. هر مقاله یک «گفتار» نامیده شده که در مجموع از 10 گفتار تشکیل شده است.
گفتار نخست به نقد مفهومسازی گفتمانهای غربی از «تروریسم» میپردازد. در این فصل نویسنده بر آن است که بیان کند در حوزه مطالعات تروریسم، پژوهشگران ایرانی و غیرغربی باید دقت کنند که «تروریسم» آنگونه که امروز معنا میشود بر ساخته گفتمانهای غربی است. در واقع، گنجاندن این مقاله در نخستین گفتار کتاب تأکیدی بر آن است که مطالعات تروریسم در ایران، در گام نخست و پیش از هر مسئلهای باید بتواند خود را از بند مفهومسازیهایی که غرب در این حوزه انجام میدهد رها سازد.
گفتار دوم، به بررسی تئوریک زمینهها و ریشههای تروریسم در ایران میپردازد. این گفتار ضمن آن که به بسیاری از رهیافتها و نظریههایی که پیشتر درباره «تروریسم» مطرح شدهاند اشاره میکند ، در نهایت نگاه جدیدی را به بازشناسی پدیده تروریسم در ایران مطرح میسازد.
از آنجا که پس از 11 سپتامبر 2001 و نسبت دادن این حادثه به سازمان القاعده در حوزه مطالعات تروریسم نقش عنصر ایدئولوژی بسیار پررنگ شد، گفتار سوم تلاش میکند از «تروریسم مبتنی بر ایدئولوژی»، چارچوبی برای تحلیل بسازد. این گفتار ضمن آن که رابطه ضروری میان ایدئولوژی و تروریسم را طرد میکند، اما میپذیرد که «تروریسم مبتنی بر ایدئولوژی» نیز وجود دارد و مواردی از ترورهای پس از انقلاب اسلامی (به طور نمونه ترورهای گروه فرقان) را هم میتوان بر همین اساس تبیین کرد.
از گفتار چهارم تا گفتار نهم مهمترین سازمانها و گروههای تروریستی در ایران مورد بررسی قرار گرفتهاند که عبارتند از سازمان مجاهدین خلق، چریکهای فدایی خلق، گروه فرقان، حزب دمکرات کردستان، حزب کومله و گروه جندالله . در این گفتارها به مسائلی مانند چگونگی پیدایش ، تاریخچه فعالیت این سازمانها، ایدئولوژی ، منابع مالی، استقلال یا وابستگی آنها و نیز ترورهایی که انجام دادهاند پرداخته شده است.
فصل دهم نیز به یکی از جدیدترین چهرههای تروریسم یعنی «سایبر تروریسم» میپردازد. این فصل ضمن آن که مباحث نظری «سایبر تروریسم» را مورد توجه قرار داده به نمونههایی از آن در سالهای اخیر که در ایران رخ داده نیز پرداخته است.