19 آبان 1402

جانشین آیت‌الله کیست؟


پس از رحلت آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، زعیم عالیقدر شیعه، در آبان‌ماه ۱۳۲۵، نام دو تن از علمای بزرگ آن زمان به‌عنوان افرادی که صلاحیت جانشینی آیت‌الله اصفهانی را دارند، مطرح شد: آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی و آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی.

از میان این دو تن، علما و مجتهدان نجف‌اشرف که آیت‌الله سیدحسین قمی را لایق این مسئولیت می‌دانستند، پس از اصرار فراوان و بیان این‌که قبول این مسئولیت بر ایشان واجب است، آیت‌الله قمی را به پذیرفتن این امر وا می‌دارند و ایشان نیز چاره‌ای جز قبول نمی‌بیند و راهی نجف‌اشرف می‌شود. توجه عمومی علما و مردم نه تنها ایشان را خرسند نساخت، بلکه به ناراحتی‌های وی افزود،‌ تا آن حد که احساس می‌کرد این مسئولیت ممکن است برای دین و تقوای ایشان خطر ایجاد کند. آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی نقل می‌کند:«به حرم سیدالشهداء مشرف شدم، حاج‌آقا حسین قمی بالای سر مطهر نشسته بودند، به من اشاره نموده، نزد ایشان رفتم و آقا اظهار داشتند: ریاست و مرجعیت دینی بعد از آسید ابوالحسن به من روی آورده و من می‌ترسم به دینم لطمه بخورد! من دعا می‌کنم شما آمین بگویید: خدایا! اگر این ریاست به دین من مضر است، جان مرا بگیر! سپس آن‌قدر گریه کردند که زمین از آب دیدهٔ ایشان تر شد». روزی جمعی از مؤمنین به ایشان عرض می‌کنند که بعضی از اهل علم نجف اشرف بنا دارند از حضرت آیت‌الله بروجردی دعوت کنند تا به نجف بیاید و زعامت را عهده‌دار شود. ایشان با خوشحالی فرمودند:«ای کاش می‌آمد و این مسئولیت را به عهده می‌گرفت، تا من راحت شده، به کربلا برمی‌گشتم و به کارهای خود مشغول می‌شدم».

سرانجام آیت‌الله سیدحسین قمی در ۱۷ بهمن ۱۳۲۵ش برابر با ۱۴ ربیع‌الاول سال ۱۳۶۶ق، یعنی چهار‌ماه پس از رحلت آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، در نجف‌اشرف از دنیا رفت و پس از ایشان آیت‌الله سیدحسین بروجردی زعامت شیعه را عهده‌دار شد.


جانشین آیت‌الله کیست؟روزنامه اطلاعات؛ ۱۸ آبان ۱۳۲۵