لطفاً برای دانلود فایل کتاب‌ها وارد شوید یا ثبت نام کنید

فصلنامه مطالعات تاریخی شماره 36

فصلنامه مطالعات تاریخی شماره 36


 
سی و ششمین فصلنامه مطالعات تاریخی منتشر شد . در مقدمه اين شماره از فصلنامه به اهميت «روزشمار نگاری» پرداخته و در باره آن چنين نوشته است : انتخاب قالب در تاریخ نگاری می تواند در چگونگی بهرمندی از آن موثر باشد. بیشترین کتابهای تاریخی در قالبی که شاید بتوان آن را «روایت ترکیبی» خواند تولید می شوند. راوی یا مورخ، با ترکیب مدارک گوناگون (سند، خاطره، مشاهدات، مطبوعات و ...) به فراخوان استعداد و توان خود، متنی به دست می دهد که معمولا در تولیدات تاریخی پذیرفته تر از دیگر قوالب است. این نوع آثار نزد اهل تاریخ، غیر از مراجعات علمی، قابل خوانش نیز هست و می توان از ابتدا تا انتهای آن را مطالعه کرد. اما دیگر قالب های تاریخ نگاری ار این ویژگی بهرمند نیستند، و یا بهره کمتری دارند. در اینجا روی سخن ما با «روزشمار نگاری» است. روزشمار نگاری، یکی دیگر از قالب های تاریخ نگاری است. هر چند سیر فرآوری در این قالب با آنچه که بالا گفته شد، متفاوت است، اما محصول بدست آمده، یک کتاب تاریخی است که اطلاعات خود را در پیکری به نام روزشمار ارائه می دهد. روزشمارها به اندازه کتاب های روایی خواندنی نیستند و برای چنین درخواستی نیز تهیه نمی شوند، اما قالبشان قابلیت رجوع به خود را افزایش می دهد. روزشمار نگاری اما از نظر دسته بندی اطلاعات، شاید نوعی دانشنامه نویسی نیز باشد، چرا که چگونگی بهره مندی از آن بی شباهت به دایره المعارف ها نیست. در آنجا یک مدخل مورد توجه پژوهشگر است و در اینجا حوادث یک روز. این ویژگی ها در کنار دیگر خصوصیات، موجب شده که در یک دهه اخیر تمایل به تولید تقویم نگاری افزایش یابد. روزشمارها، خود نیز، یک دست و یک شکل نیستند، بلکه بنا به اجمال و تفصیل نگارش روزها، و چگونگی مصالح به کار رفته در آن تقسیم بندی می شوند. مجموعه کتاب های «روزشمارتاریخ معاصر ایران» را می توان شکل معمول روزشمار نگاری دانست. مجموعه کتاب های «روز شمار انقلاب اسلامی» را باید شکل تفصیلی ، و مجموعه کتاب های «انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک» را شکل اسنادی تقویم نگاری به شمار آورد. با این که می توان به شرح این انواع پرداخت و نیز با دقت یا سلیقه ای متفاوت، دسته بندی های دیگری برای روزشمار نگاری ارائه داد، اما لازم است با یک ویژگی مشترک این قالب تاریخ نگاری اشاره کرد و آن صعوبت در جمع آوری منابع و نگارش آن است. این خصوصیت موجب می گردد که نگارش روزشمار از توان یک پژوهشگر فراتر رفته، جنبه گروهی یابد، بویژه در مرحله جمع آوری اطلاعات از عهده یک فرد خارج گردد.احصاء منابع، قرائت آنها، برگه نویسی، ترجمه، گویاسازی ، تصویریابی و ... باید توسط سازمانی هر چند کوچک، سر و سامان یابد و در نهایت در اختیار مولف و تدوین گری آگاه قرار گیرد. این موضوع باعث می شود که روزشمار نگاری، کاری هزینه بر، مدت دار، اما مانا گردد. به این دلیل استقبال فردی برای تولید این قالب از تاریخ نگاری بسیار کم است و معمولا سازمان های پژوهشی، به عنوان کار ملی به آن رو نشان می دهند. بررسی منابع تولید شده با این پیکر نشان می دهد که هر قدر از عمر روزشمار نگاری می گذرد، معایب آن کمتر و محاسن آن بیشتر می شود، به طوری که روزشمار های امروز از منابع دست اول روزشمار-نگاری به شمار می روند.

کتاب‌های مرتبط


--->