حادثه ۱۵ خرداد، دو میلیون دلار به دولت ضرر زد
صبح امروز اولین جلسه شورای عالی بازرسی کل کشور با حضور آقای علم نخستوزیر به منظور بررسی امور بازرسی کل کشور و تعیین و اعزام هیاتهای بازرسی به سراسر کشور، در اطاق کار آقای دکتر باهری وزیر دادگستری تشکیل شد. در این جلسه دادستان کل کشور و رییس دانشگاه، رییس دیوان کیفر و رییس کانون وکلای دادگستری آقای ابراهیم خواجهنوری و چند تن از استادان دانشگاه شرکت داشند.
نطق نخستوزیر
بنده خیلی امروز سعادتمند و مفتخرم که در محضر آقایان هستم و خوشحالم از اینکه در جلسهای به این اهمیت شرکت میکنم، مخصوصا آنکه به من افتخار دادید که ریاست جلسه را به عهده بگیرم.
این اولین روزی است که به دادگستری آمدهام و اگر از روزی که به امر اعلیحضرت همایونی این سمت را بر عهده گرفتم به دادگستری سر نزدم مرا مسئول نشناسید زیرا من در کارم رویهام این است که در کار همکاران دخالت نکنم یا خیلی کم دخالت کنم. اعتقاد دارم لازم نیست در کار دیگران دخالت شود.
مخصوصا به نظر من نخستوزیر در وزارت دادگستری هیچ کاری ندارد. به وزارتخانههای دیگر هم چندان سری نزدم. عدهای با هم کار میکنیم و دیگر لازم نیست در کار همدیگر دخالت کنیم. نخستوزیر در دادگستری هیچ کاری ندارد و نباید داشته باشد. وقتی که اعلیحضرت همایونی تشکیل دولت را به من محول کردند در روز تشکیل دولت اعلام کردیم که دادگستری از سیاست برکنار خواهد بود.
به نظر من آن چیزی که در این مملکت بیشتر اهمیت دارد استحکام قوه قضاییه است، این استحکام هر قدر بیشتر به چشم بخورد به نظر من کار مملکت بهتر خواهد بود، زیرا وقتی که ما در یک مرحله انقلاب تاریخی هستیم مناسب نیست که چرخهای متناسب با انقلاب نباشد. این مطلب را اعلیحضرت همایونی مکرر امر فرمودند. واقعا آنچه که از رییس مملکت در دنیا انتظار میرود اعلیحضرت همایونی انجام خواهند داد. بدبینترین و دشمنترین مردم ممکن نیست نسبت به پیشرفت مملکت ما بتواند انکار کند و منکر انقلاب بزرگی که در مملکت ما انجام شده است بشود. یک نفر خارجی که اخیرا به ایران آمده بود میگفت چند نفر از آشنایان من از مزایایی که عدهای از آنها از آن محروم شدهاند آمدند و گله کردند. آن خارجی که به اوضاع ایران آشنا بود گفت بزرگترین دلیل انقلابی که به نتیجه رسیده این گلهها و شکایتها است که میکنند.
نخستوزیر افزود: به نظر من وقتی این چنین جنبش بزرگی کردیم لنگیدن چرخها، دیگر در شأن مملکت ما نیست و اگر بخواهیم خیلی فوری عملیاتی انجام دهیم احتمال میرود این عملیات لاکپشتی هم متوقف شود. بنابراین وظایف شما سنگین میشود. مثل کوتاهی عرض میکنم و عرایضم را خاتمه میدهم. البته مثل نیست بلکه حقیقت است. میدانید که موضوع جلب جهانگردان مطلب حساسی است، به این جهت تصمیم گرفتیم در این زمینه اقدام کنیم و قدمهایی هم برداشتیم. امسال برای جلب جهانگردان پیشبینی خوبی کردیم. از فروردین ماه به بعد آمار خیلی امیدوارکنندهای داشتیم. البته پس از ساختن هتل هیلتون، ایران در لیست کشورهایی که در آنها هتل هیلتون دارند قرار گرفت اما چند موضوع کوچک جلو توجه مردم را گرفت که یکی از آنها همین جریانات ۱۵ خرداد بود. بیاندازه این مطلب را در دنیا بزرگ کردند (البته نمیدانم چرا این حادثه را بزرگ کردند) مطلبی که در یک انقلاب اجتماعی هست اینست که عدهای ناراحت ممکن است که هدایت نامناسب بشوند و دست به عملیاتی بزنند. این در همه جای دنیا و حتی در ممالک اروپایی هست.
اما نمیدانم چرا در مملکت ما این همه آن را بزرگ جلوه دادند در صورتی که در حقیقت هیچ اتفاقی نیفتاد و دولت به وظیفه قانونی خود عمل کرد و آن را سرکوب کرد و ریشههای اصلی آن را نیز پیدا کرد.
این مطلب بزرگ شده و جلو عده زیادی از جهانگردان را گرفت. نیمی از آنهایی که جا برای خودشان در هتلهای تهران – شیراز و اصفهان و نقاط دیگر ایران رزرو کرده بودند از آمدن به ایران خودداری کرده بودند و بیش از ۱۰ هزار نفر خارجی آمدنشان را به ایران موقوف کردند و جای تاسف است زیرا هر کدام اگر به طور متوسط ۲۰۰ دلار خرج میکردند میشود نتیجه گرفت که دو میلیون دلار از جیب ما رفت.
آقای علم در پایان مجددا در اطراف بازرسی کل کشور سخن گفته، افزودند: مسائلی هست که مستلزم دقت است، باید توجه بفرمایید که منباب مثل واقعا دستگاه باید طوری باشد که بتواند به موقع علامت بدهد تا چنین اتفاقاتی روی ندهد و قسعلیهذا. به هر صورت امیدوارم آقایان معلوم کنند که به ولایات میروند به رئوس مطالب توجه کنند و درد اجتماع را تشخیص دهند. امیدوارم انشاءالله توفیق حاصل شود.
روزنامه کیهان ۱۶ تیر ۱۳۴۲