نگاهی به تاریخچه بسیج دانشجویی

در آغازین روزهای پس از دفاع مقدس، که دوران جهاد اصغر با سربلندی رزمندگان اسلام پایان رسیده بود و دوره جهاد اکبر فرا روی آنان خودنمایی می کرد امام شهیدان راهی نو را فراروی بسیجیان گشود. راهی نورانی که استمرار آن سربلندی و عظمت و شکل گیری تمدن بزرگ اسلامی را نوید می داد.

در تاریخ دوم آذرماه 1367، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) طی پیامی عارفانه، روشنگرانه و توام با آینده نگری دقیق که منبعث از بینش عمیق ایشان بود فرمان تشکیل بسیج دانشجو و طلبه را به عنوان یکی از ضروری ترین تشکل ها صادر نمودند و ضمن درخواست دفاع از انقلاب و اسلام در مراکز دانشگاهی و حوزوی، خواستار پاسداری از اصول تغییرناپذیر «نه شرقی و نه غربی» شدند و ضمن دعوت به اتحاد و یگانگی حوزه و دانشگاه چشم انداز ایجاد حکومت بزرگ اسلامی و فتح جهان توسط اسلام را فراروی مشتاقان و رهروان اسلام ناب محمدی(ص) قرار دادند.

به دنبال این پیام، استفساری از سوی جانشین وقت فرماندهی کل قوا از دفتر حضرت امام خمینی(ره) به عمل آمده که حضرت امام(ره) معین نمایند که متولی اداره بسیج دانشجو و طلبه چه ارگانی باشد؟ و مرحوم حجت الاسلام سیداحمد خمینی در مورخه 67. 10. 12 نظر بنیانگذار انقلاب اسلامی را به شرح ذیل پی نوشت نمودند:

«حضرت امام(ره) فرمودند: تشکیل بسیج دانشجو و طلبه به عهده بسیج مستضعفین سپاه پاسداران است.» {سیداحمد خمینی67. 10. 12}

در آذرماه 1368 از محضر مقام معظم رهبری پیرامون بسیج دانشجویی استعلام گردید و معظم له فرمودند: «با بسیج دانشجویی موافقم و آن را لازم و ضروری می دانم.» و با رهنمودهای خویش بر محوریت دانشجویان به عنوان متولیان امر بسیج دانشجویی تأکید نمودند.

پس از آن شورای عالی انقلاب فرهنگی اصول کلی طرح نحوه تأسیس بسیج دانشجویی را تصویب نمود. لذا پس از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی از سیزدهم دیماه 1369 مرکز بسیج دانشجویی تهران تأسیس شد و مسئولیت تشکیل دفاتر بسیج را در دانشگاهها عهده دار گردید. با شکل گیری قانونی بسیج دانشجویی در دانشگاهها براساس توان بالای متکی بر ایمان دانشجویان بسیجی، بسیج دانشجویی به سرعت در این محیط مقدس تشکیل و گسترش یافت. و بدین سان فرزندان خمینی کبیر(ره) که افتخار بسیجی بودن آن پیرسفر کرده را برای خود موهبتی بزرگ می شمردند، آغازگر حرکت بنیادینی شدند که رسالت آن از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی و نوید دهنده فتح سنگرهای کلیدی جهان اسلام توسط اسلام ناب محمدی(ص) به عهده ایشان نهاده شده بود. راهی که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) نیز بر تداوم آن تأکید نموده و مهر تأیید زدند از این رو به منظور تحقق آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی و ضرورت تسریع در حرکت اسلامی کردن دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و نیز اشاعه تفکر بسیجی به ویژه از سال 1374 به بعد موافقت نامه هایی بین نیروی مقاومت بسیج با وزارت فرهنگ و آموزش عالی در مورخه 75. 7. 13، دانشگاه آزاد اسلامی در مورخه 76. 1. 25 و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تاریخ 76. 4. 17 به امضا رسید که طرفین در آن نسبت به تقویت و گسترش فعالیتهای بسیج دانشجویی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تصریح کرده و جهت تحقق آن اعلام آمادگی نمودند. پس از طی دوره اولیه ایجادی و رشد سخت افزاری در بسیج دانشجویی، همت دانشجویان بسیجی علاوه بر توسعه کمی معطوف به افزایش هرچه بیشتر کیفیت و تحول نرم افزاری گردید. در سال 1376 جمعی از دانشجویان بسیجی دانشگاه تهران توفیق دیدار با مقام معظم رهبری(مدظله العالی) را کسب نموده و ضمن بیان بینش ها، نگرش ها و روشهای خود دغدغه های خویش را معروض داشتند. رهبر معظم انقلاب در این دیدار صمیمی و معنوی فرمایشات بسیار مهمی را بیان فرمودند که سرآغاز تحولی بنیادین در بسیج دانشجویی به ویژه در عرصه های فرهنگی و سیاسی گردید. لذا بسیج دانشجویی روز به روز بر کمیت و کیفیتش افزوده می گردید و اقبال عمومی دانشجویان و اخلاص و منطق عمل آنها، راه را برای خدمتگزاری بیشتر می گشود.

در سال 1377 به منظور نهادینه شدن تشکیل، تقویت و توسعه بسیج دانشجویی طرحی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح گردید که پس از بحث و بررسی و انجام کارشناسی لازم، در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ 77. 9. 22 مجلس شورای اسلامی با اکثریت مطلق آرا و بدون هیچ مخالفی تصویب شد و سپس به تأیید شورای نگهبان رسید.

این مصوبه در مورخ 77. 9. 28 طی نامه شماره. 2773ق توسط رئیس مجلس شورای اسلامی به اطلاع رئیس جمهوری اسلامی ایران رسیده است و رئیس جمهوری اسلامی نیز طی نامه شماره 62814 به تاریخ 77. 10. 6 آن را به وزارتخانه های ذیربط ابلاغ فرمودند.

سال 1379 یکی دیگر از سرفصل های تحولی بسیج دانشجویی آغاز شد، در این سال شرکت کنندگان در نهمین نشست سالانه بسیج دانشجویی سراسر کشور توفیق دیدار با مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را یافته و ضمن بیان دیدگاههای خویش، به استماع سخنان گهربار ایشان شامل رهنمودها و تأیید رویکردهای اعلام شده بسیج دانشجویی نایل آمدند.

از اواخر همان سال فعالیتهای جدی مبتنی بر رویکرد آینده نگر و استراتژیک آغاز شد که بحمدالله منجر به تغییرات بینشی، نگرشی، روشی و ساختاری در این تشکل گردید.

جلوه های این تحول وجود بالغ بر دو هزار و پانصد دفتر بسیج دانشجویی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور بوده که به فضل الهی با گذشت زمان برانسجام، اثربخشی و پویایی آن در راستای نقش آفرینی شایسته در عرصه های دانشگاه، اجتماع و فرای مرزهای جغرافیایی در ابعاد اعتقادی، فرهنگی، علمی، سیاسی، ورزشی، صنفی و آمادگیهای دفاعی می باشد.

امید است با توجه به پشتوانه های ایمانی، علمی، قانونی و انگیزشی بتوانیم گامی مؤثر در طریق بندگی خداوند بزرگ و خدمت به خلق او برداریم.