میرفندرسکی، آگاه از روابط ایران و شوروی

تاریخ: 20 مى 1957 ـ 30/2/36 خیلى محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران 1065 به: وزارت امورخارجه، واشنگتن

موضوع: گفتگو با رئیس اداره اروپاى شرقى وزارت خارجه

در 14 مى مأمور گزارشگر مذاکره‏اى با آقاى احمد میرفندرسکى، رئیس موقت اداره امور حقوقى و پیمانها در وزارت امورخارجه که در حال حاضر و در غیاب جناب آقاى اسمعیل مجدى، رئیس موقت اداره دوم سیاسى (امور اروپاى شرقى) نیز مى‏باشد، به عمل آورده است. آقاى میرفندرسکى در سفارت ایران در مسکو خدمت نموده است و به روانى روسى صحبت مى‏کند و معمولاً از روابط ایران با اتحاد جماهیر شوروى به خوبى آگاه است. مسئولیت‏هاى معمولى وى در اداره امور حقوقى و پیمانها، او را در ارتباط با تحولات مذاکرات جارى ایران ـ شوروى در موضوعات مختلف قرار داده است.

آقاى میرفندرسکى، خیلى خوب از فعالیت‏هاى دوستانه جارى شوروى در ایران آگاه است. او براى مثال، تلاشهاى انجام شده توسط دیپلمات‏هاى روسى براى گسترش تماس‏هایشان در وزارت امورخارجه را مطرح نمود. در گذشته این تماس‏ها تقریبا منحصر به اداره دوم سیاسى و در موارد بسیار استثنایى و نادر با اداره تشریفات بوده است. او گفت که اکنون کوشش‏هاى آشکار و فشرده‏اى براى تغییر دادن این وضع در حال انجام است. یک مورد در این‏باره این بود که آقاى نیکلاى آفانازویچ کوزنتسف، وابسته در سفارت شوروى، با او در منزلش تماس گرفته است، و با یک آلبوم عکس از مناظر اتحاد شوروى به صورت هدیه به دیدن وى رفته است. (آقاى میرفندرسکى یک بطرى ودکا نیز در نوروز دریافت داشته که به خیلى از مأمورین ایرانى داده شده است.) کوزنتسف در گسترش این دوستى چنان دست میرفندرسکى را فشرده بود که وى گفت، نزدیک بود آن را بشکند.

مانند بسیارى از ایرانیانى که مأمور گزارشگر با آنها مذاکره نموده است، میرفندرسکى فعالیت‏هاى دوستى اتحاد جماهیر شوروى را جدّى نگرفته است. او آن را جریانى نشأت گرفته از احساس تنهایى روسیه متعاقب اتفاقات مجارستان و یک علاقه متقابل در احساس وجود داشتن آنها مى‏داند. او گفت که در مذاکرات جارى اقتصادى با ایران روسها خیلى بیشتر علاقمند بودند که نمایندگانشان مورد توجه قرار گیرند تا این که به یک نتایج محکم و قطعى برسند. او اظهار داشت، به‏گونه‏اى برخلاف آنچه از قبل گفته شده است، در وراء پیشنهادات اقتصادى شوروى، انگیزه‏هاى سیاسى وجود دارند.



اظهارنظر:

اگر آقاى میرفندرسکى واقعا معتقد است که انگیزه اصلى روسیه از اعزام گروههاى متعدد به ایران

بیشتر براى این است که حضور آنها احساس شود، او کمى خوش باور است. از سوى سفیر فیلیپ کلاک دبیراول سفارت