قرارداد 1907

روز هشتم شهریور 1286 دولتهای انگلستان و روسیه برای مقابله با دشمن مشترک خود آلمان طی پیمانی به اختلافات خود در نقاط مختلف جهان خاتمه دادند. این پیمان که در سن پترزبورگ پایتخت روسیه تزاری به امضا رسید شامل توافق دو کشور در زمینه منافع طرفین در افغانستان ، تبت، امپراطوری عثمانی و ایران بود. در بخش مربوط به ایران دو کشور موافقت کردند که سرزمین ایران را به قلمرو نفوذ خود تقسیم کنند. به موجب این قرارداد قسمت شمالی ایران شامل شهرهای پر جمعیت و مراکز عمده تجاری از خط فرضی بین قصر شیرین و اصفهاو یزد و خواف و مرز افغانستان منطقه نفوذ روسیه شناخته شد و قسمت جنوبی که دارای ارزش سوق‌ الجیشی برای دفاع از هند بود از خط فرضی بین بندر عباس، کرمان، بیرجند، زابل و مرز افغانستان منطقه نفوذ ا نگلستان شناخته شد. این پیمان که به قرارداد 1907 معروف شد در شرائطی به امضای لندن و مسکو رسید که در ایران ارکان حکومت مشروطه به خاطر مبارزات مردمی شکل گرفته بود. فرمان برقراری حکومت مشروطه در مرداد 1285 صادر شده بود، اولین مجلس شورا در تاریخ ایران در مهر همان سال تشکیل شده بود، اولین قانون اساسی ایران در دی ماه همان سال تنظیم و تدوین شده بود. از این رو وقتی مظفرالدین شاه متعاقب این تحولات درگذشت، دولتهای روسیه و انگلیس اولین گامهای خود را برای رویاروئی با وضعیت جدید برداشتند. به قدرت رسیدن محمد علی شاه قاجار که هم پیمان روسها و مخالف سر سخت جریان مشروطه‌خواهی بود اولین قدم برای مبارزه با مشروطه‌ و فراهم ساختن زمینه نفوذ سیاسی روسیه و انگلیس در امور داخل کشور بود.
قرارداد 1907 اگر چه موضوعاتی غیر از ایران را نیز در بر می‌گرفت ولی چنانچه اکثر مورخان انگلیسی اذعان کرده‌اند، روح حاکم بر این قرارداد، تبانی بر سر سرنوشت ایران بود. افشاء این قرارداد در ایران موجب هیجان عمومی و اعتراضات شدیدی گردید و مجلس شورای ملی به اتفاق آراء آن را مردود و بی‌ اعتبار شناخت. با این وجود، روسها و انگلیس‌ها، عملاً این پیمان را به اجرا درآوردند و پس از آغاز جنگ جهانی اول دخالتهای وسیعی در شهرهای ایران به عمل آوردند و به بهانه جنگ علیه دولت عثمانی کشورمان را به اشغال نظامی خود درآوردند.