29 آبان 1400

مشیرالدوله، بانی ترجمه و نگارش قانون اساسی


مشیرالدوله، بانی ترجمه و نگارش قانون اساسی
 حسن پیرنیا معروف به مشیرالدوله در جریان انقلاب مشروطه روش میانه‌روی را برگزید و نقش میانجیگرانه داشت، ولی بعد از پیروزی مشروطیت، کمک زیادی در ترجمه و نگارش قانون اساسی داشت.

حسن پیرنیا ملقب به "مشیرالدوله"، فرزند میرزا نصرالله خان مشیرالدوله‌ نائینی در سال 1250 به دنیا آمد. ادبیات فارسی و عربی را نزد معلم خصوصی آموخت و در چهارده سالگی برای ادامه‌ تحصیل عازم روسیه شد. علوم نظامی و حقوق را در آنجا آموخت و سپس به سمت وابسته سفارت در پطرزبورگ منصوب شد.

پیرنیا پس از چندی به ایران بازگشت و مدرسه‌ علوم سیاسی را تأسیس کرد. در سفر دوم مظفرالدین شاه به اروپا، با عنوان مترجم شاه از همراهان موکب شاهانه بود و پس از بازگشت از سفر، به سمت سفیر ایران در پطرزبورگ منصوب شد. در جریان انقلاب مشروطه روش میانه‌روی را برگزید و نقش میانجیگرانه داشت، ولی بعد از پیروزی مشروطیت، کمک زیادی در ترجمه و نگارش قانون اساسی داشت.

پیرنیا بارها در دولت‌های مختلف عصر مشروطیت به وزارت رسید و در مجموع سه بار وزیر امور خارجه، هفت بار وزیر عدلیه،دوبار وزیر علوم و اوقات،سه بار وزیر جنگ، یک بار وزیر تجارت و یک بار نیز به وزارت پست و تلگراف رسید. وی در 22 اسفند 1293 به نخست وزیری رسید و تا 27 تیر1294 در این سمت بود. دومین بار در تیر1299به نخست وزیری رسید و تا آبان همان سال در آن سمت بود. وی برای سومین بار در بهمن 1300 به سمت نخست وزیری انتخابات شد و خرداد 1301 در این سمت بود. برای آخرین بار در 24 خرداد 1302، ازطرف احمدشاه به نخست وزیری انتخاب شد و این سمت را تا شهریور همان سال در اختیارداشت و پس از آن، از سیاست کناره گرفت و باقی عمر خود را به تحقیق و تالیف در زمینه تاریخ ایران و حقوق پرداخت که تاریخ ایران باستان در سه جلد و حقوق بین الملل و ... از آن جمله اند. وی سرانجام در 29 آبان 1314 در تهران درگذشت و در صحن امامزاد ه صالح تجریش به خاک سپرده شد.


پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی