اعتصاب در بانک ملی و شرکت ملی نفت ایران

استفاده اداری محدود 4 اکتبر 1978 ـ 12 مهر 1357
از: سفارت آمریکا، تهران ـ 9651 به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی
مرجع: تهران 9582
موضوع: اعتصاب در بانک ملی و شرکت ملی نفت ایران پایان یافت
1ـ به نوشته روزنامه‌های انگلیسی زبان تهران، اعتصاب در بانک ملی و شرکت ملی نفت ایران در سوم اکتبر و پس از آنکه تقاضاهای اصلی اعتصابیون اجابت گردید، خاتمه یافت. گزارش شد کارکنان بانک ملی هنگامی که جلیل شرکاء مدیرعامل به آنها گفت انتظار می‌رود به زودی شورای دستمزد با تقاضای آنها مبنی بر تساوی حقوقشان با کارکنان بانک مرکزی موافقت نماید، به اعتصاب نشسته خود پایان دادند (به تلگرام مرجع به عنوان سابقه این اعتراض مراجعه کنید) همچنین به کارمندان ماهانه 500 ریال بابت کمک هزینه غذا و 300 ریال بابت همین امر برای هر فرزند پرداخت خواهد شد. وی همچنین قول داد وام خانه از معادل 10 سال حقوق به 5/12 سال حقوق افزایش یابد. کارمندان پس از سه سال سابقه کار حق استفاده از این وام را خواهند داشت و کارمندان از بیمه عمر برخوردار خواهند بود و مرخصی زایمان به 12 هفته افزایش خواهد یافت و بالاخره کلیه کارگران بر اساس طرح خود بانک ملی بیمه درمانی خواهند داشت.

2ـ روزنامه‌ها همچنین نوشته‌اند اعتصاب در شرکت ملی نفت ایران که از 23 سپتامبر آغاز شده بود، خاتمه یافت و شرکت با افزایش 10 درصدی در حقوق ثابت کارکنان موافقت کرد. افزایش شامل 100 ریال کمک هزینه غذا برای هر روز (یعنی یک افزایش 100 درصدی)، کمک هزینه مسکن از 3000 تا 9000 ریال در هرماه و تهیه زمین برای تعاونیهای مسکن کارمندان می‌باشد. یکی از مقامات بلندپایه شرکت ملی نفت ایران به مأمور سفارت گفت 10 درصد اضافه حقوق یک «کمک هزینه صنعتی» است و اینکه کمک‌هزینه مسکن به افرادی با دستمزد روزانه 20 ریال پرداخت می‌شود، مشروط بر اینکه از وام مسکن استفاده نکرده و خانه سازمانی نیز در اختیار نداشته باشند ـ یک کارمند متأهل که در خانه خودش زندگی می‌‌کند و از وام مسکن استفاده نکرده از کمک هزینه مسکن به مبلغ 300 ریال در ماه استفاده خواهد کرد. با کمال تعجب آن دسته از کارمندانی که نه از وام و نه خانه‌های سازمانی استفاده نمی‌کنند از کمک هزینه مسکن برخوردار خواهند بود، البته از نرخ کم 100 ریال برای هر روز بهره‌‌مند خواهند شد. این مقام اظهار عقیده کرد اگر افزایش دستمزدهای روزانه و کمک هزینه‌ها را با هم جمع کنیم آنگاه برخی از کارمندان از افزایش حقوق 70 درصدی نسبت به سال گذشته بهره‌مند خواهند شد و متوسط افزایش حقوق کارمندان چیزی حدود 50 درصد خواهد بود.
3ـ نظریه: اثرات اصلی فرونشاندن اعتصاب بایستی هنوز احساس شود. اجابت کامل تقاضاهای اعتصابیون با توجه به رضایت آشکار دولت، باعث تشجیع کارکنان بخشهای اصلی صنعت و تجارت ایران برای اتخاذ شیوه‌های مشابه خواهد شد تا از طریق اعتصاب و کم‌کاری خواهان افزایش دستمزد و بهبود شرایط کاری‌شان شوند. دولت در ازای برقراری آرامش موقت در صنعت تسلیم تقاضاهای کارگران شده است. اما احتمالاً این امر باعث افزایش تورم می‌شود خصوصاً آنکه این نوع توافقات بیشتر باعث تقاضاهای کارگری در دیگر بخشهای اقتصاد می‌شود. سولیوان
از مجموعه اسناد بدست آمده از لانه جاسوسی در تهران – کتاب نهم