اختلاف در جبهه ملى

موضوع : ایجاد اختلاف در جبهه ملى

شماره : 414/316 تاریخ 5/2/1340

نطق اخیر الهیار صالح در مجلس شوراى ملى که برخلاف انتظار اعضاى جبهه ملى خیلى ملایم و جنبه مخالفت شدید با دولت را نداشته است و در واقع این ملایمت و سلوک الهیار صالح بعقیده طرفداران جبهه ملى تائید ضمنى وضع موجود و دولت آقاى شریف امامى بوده موجب گردیده که دانشجویان دانشگاه و آن دسته از اعضاى جبهه ملى که از الهیار صالح طرفدارى میکرده‏اند به انتقاد از روش سیاسى مشارالیه بپردازند و چون دانشجویان دانشگاه که به امیدوارى زیادى در جلو مجلس شورایملى اجتماع نموده و قصد تظاهرات به نفع الهیار صالح داشته‏اند و فکر میکردند نطق الهیار صالح خیلى شدید و جنبه انقلابى خواهد داشت پس از انتشار متن نطق وى متوجه روش سیاسى الهیار گردیدند چند روز اخیر به انتقاد از این طرز عمل پرداخته و با نهضت مقاومت ملى که روش انقلابى دارد نزدیک شده‏اند.1 رحیمى عضو مؤثر نهضت مقاومت ملى میگفت از این پس نهضت مقاومت ملى با افراد جبهه ملى که بوسیله الهیار صالح رهبرى مى‏شود و اقدامات آنها از نطق و خطابه تجاوز نمیکند همکارى نخواهند داشت و آنها را جبهه سازش کار میشناسند. گزارش واصله دیگرى حاکى است جبهه ملى اکنون به دو دسته تقسیم شده به این ترتیب که عده‏اى تحت عنوان جبهه ملى فعالیت مى‏کنند و اقدامات آنها حاد نیست و از نطق و خطابه تجاوز نمیکند و رهبرى این دسته الهیار صالح میباشد دسته دیگر بنام نهضت مقاومت ملى فعالیت دارد که افراد آن داراى افکار انقلابى و هدفشان مبارزه با رژیم سلطنتى ایران است این دسته به وسیله مهندس حسیبى ـ زیرک زاده و باقر کاظمى رهبرى مى‏شوند و دانشجویان دانشگاه نیز جزء این دسته اخیر هستند و دسته مزبور که پیوست مطالبى در جراید اروپا و آمریکا راجع به فساد در دستگاه حاکمه ایران انتشار مى‏دهد و مردم را به انقلاب دعوت مى‏کنند و افراد وابسته به حزب توده کوشش دارند با این دسته همکارى داشته باشند.

اصل پرونده جبهه ملى مرکز و رونوشت به پرونده نهضت مقاومت ملى مرکز ضمیمه و به اداره یکم ارجاع شود. 17/2/40





1ـ دو دستگى در جبهه ملى در بهار 1340 خود را نشان داد و نهضت مقاومت ملى به رهبرى مهدى بازرگان، آیت‏اللّه‏ طالقانى و سحابى به نام نهضت آزادى اعلام موجودیت کرد. این افراد داراى عقاید مذهبى بودند و با فعالیت رهبران حزب توده در جبهه ملى مخالفت داشتند. نهضت آزادى اعلام کرده بود تا مسلمان ایرانى مشروطه خواه و مصدقى هستیم، مسلمانیم زیرا نمى‏خواهیم اصول عقایدمان را از سیاست خود جدا کنیم، ایرانى هستیم زیرا به میراث ملى خود احترام مى‏گذاریم، مشروطه خواه هستیم زیرا آزادى اندیشه بیان و اجتماعات را خواستاریم، مصدقى هستیم زیرا استقلال ملى را مى‏خواهیم. براى اطلاعات بیشتر به : نهضت آزادى و جبهه ملى از انتشارات نهضت آزادى در سال 1340 رجوع شود.