23 تیر 1400

پاسخ‌هایی به شبهات «مجلس خبرگان رهبری»


پاسخ‌هایی به شبهات «مجلس خبرگان رهبری»

کتاب «مجلس خبرگان رهبری» که به نویسندگی عباس نیکزاد، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی بابل تالیف شده است، سعی دارد تا به مهم‌ترین سوالات و یا اشکالاتی که در زمینه مجلس خبرگان رهبری مطرح است، پاسخ دهد.

فهرست مطالب این کتاب در یک مقدمه و بررسی 31 موضوع متفاوت تنظیم شده است. «جایگاه مجلس خبرگان رهبری در قانون اساسی»، «مبنای فقهی مجلس خبرگان»، «خبرگان غیر عضو»، «انتخاب مستقیم رهبر»، «شیوه کار خبرگان»، «مجلس خبرگان و جمهوریت نظام»، «شرایط نامزدی انتخابات خبرگان»، «مرجع تشخیص صلاحیت»، «شبهه دور و احراز صلاحیت»، «شرط فقاهت»، «چرا تنها فقها»، «زنان و انتخابات خبرگان» و «شبهه دور» برخی از عناوین بخش‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند.

در ادامه این فهرست، بخش‌های دیگر این کتاب با عناوین «جایزالخطا بودن خبرگان و ضرورت ولایت شرعی رهبری»، «خبرگان و اختیارات رهبری»، «خبرگان، شورای نگهبان و آزادی انتخاب»، «خبرگان، شورای نگهبان و توسعه سیاسی»، «خبرگان، شورای نگهبان و بررسی صلاحیت»، «تعیین صلاحیت و تفتیش عقاید»، «شرکت فقهای شورای نگهبان در انتخابات مجلس»، «نظارت شورای نگهبان و استقلال مجلس خبرگان»، «کیفیت انتخاب رهبر توسط خبرگان»، «خبرگان و خطاپذیری»، «خبرگان و نظارت»، «‌نصب رهبری یا کشف رهبری»، «اختیارات خبرگان در تعیین محدوده زمانی دوره رهبری»، «واگذاری برخی آیین‌نامه‌ها به شورای نگهبان و قانون اساسی»، «پشتوانه مردمی»، «رای اعتماد»، «خبرگان و انتخاب مردمی» و «مشروعیت الهی و نقش مردم» مشخص شده‌اند.

در این کتاب، درباره «جایزالخطابودن خبرگان و ضرورت ولایت شرعی رهبری» آمده است: «هر چند همه انسان‌های عادی از جمله خبرگان رهبری جایزالخطا هستند،‌ اما با توجه به تمهیداتی که در قانون اساسی اندیشیده شده است تا آن‌جایی که در توان بشری ما وجود دارد، دقت نظر و اتقان کامل برای انتخاب خبرگان و تعیین رهبری اندیشیده شد تا احتمال خطا به حداقل ممکن تقلیل یابد. 

به عنوان نمونه: الف) با این‌که تعداد خبرگان لازم از جهت شرعی برای تشخیص موضوعات تنها دو نفر است، اما در قانون، برای استحکام و اتقان بیشتر، ده‌ها نفر برای انتخاب رهبری منظور شده است که قطعا احتمال خطا را بسیار تقلیل خواهد داد.

ب) تعیین صلاحیت لازم از جهت واجد بودن شرایط به وسیله نهاد مطمئن یعنی فقهای شورای نگهبان و نیز نظارت بر انتخابات خبرگان به وسیله شورای نگهبان. 

ج) منظور کردن شرایط نسبتا سنگین برای نامزدی خبرگان در قانون، مانند برخورداری از اجتهاد و تقوای دینی و عدالت و اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی و بهره‌مندی از بینش سیاسی و اجتماعی و نداشتن سوابق سوء. 

د) استقلال مجلس خبرگان به گونه‌ای که هیچ نهادی حق دخالت در آن را ندارد.
 
در ادامه این بخش به ادله‌های دیگری نیز پرداخته شده است.

همچنین در بخش دیگری از کتاب در قسمت «مبنای فقهی مجلس خبرگان» می‌خوانیم: «مبنای فقهی کار خبرگان رهبری، همان رجوع به اهل خُبره و کارشناس در امور تخصصی است که یک اصل عقلانی و مورد تایید شارع مقدس است. نقش خبرگان در واقع نقش شهادت‌دادن و معرفی‌کردن فرد واجد صلاحیت شرعی و قانونی برای رهبری است. براساس قانون اساسی و نیز شرع مقدس، کسی می‌تواند عهده‌دار مقام رهبری شود که دارای شرایط سنگین و برجسته‌ای باشد. تشخیص این شرایط از عهده عموم مردم خارج است و احتیاج به کارشناسی و بررسی دارد و جز کارشناسان و خبرگان نمی‌توانند درباره آنها اظهار نظر نمایند و ذوق عقلانی مردم این است که در اموری که احتیاج به خُبرویّت و کارشناسی دارد به خبرگان دارد به خبرگان و کارشناسان مراجعه می‌کنند.»

چاپ نخست کتاب «مجلس خبرگان رهبری» به قلم عباس نیکزاد در 84 صفحه،شمارگان دو هزار نسخه و بهای دو هزار و 200 تومان از سوی دفتر نشر معارف (وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها) چاپ و منتشر شده است.

 


ایبنا