یک فروند کشتی حامل نفت به آستارای ایران وارد شد

اعلام الغای قرارداد 1919

وزارت امورخارجه طی مراسله‌ای به سفارت انگلستان، لغو قرارداد 1919 بین ایران و انگلستان را رسماً از سوی دولت ایران به دولت انگلستان اعلام کرد.(1)

تحقیقات برای یافتن عوامل قطع سیم تلگراف در ساری

در پی قطع سیم تلگراف شهرستان ساری به اشرف(2)، کارگزاری مازندران تحقیقات خود را در خصوص یافتن فرد یا افرادی که مبادرت به این اقدام کرده بودند، آغاز کرد.(3)

استقرار نظامیان در پست‌های سرحدی

در چند روز گذشته یکصدوپنجاه نفر از نیروهای دولتی و امروز نیز پنجاه نفر دیگر، از سرخس جهت استقرار در پست‌های سرحدی «شیرتپه»(4)، «پل خاتون»(5) و «آق‌رباط» به این مناطق اعزام شدند، روس‌ها نیز به تعداد مأموران سرحدی خود افزوده بودند.(6)

تشکیل کمیسیون برای تحویل گرفتن جزایر خلیج استرآباد

سیدضیاءالدین طباطبایی ریاست وزرا به والی ایالت خراسان و استرآباد اظهار داشت: چون بر اساس ماده سوم عهدنامه مودت ایران و روسیه بایستی کمیسیونی از سوی دولت ایران برای تحویل گرفتن منطقه فیروزه و جزایر خلیج استرآباد تعیین شود، لازم است نسبت به معرفی افرادی که صلاحیت عضویت در این کمیسیون را داشته باشند، اقدام نماید.(7)

رضاخان عامل کودتا

نشریه «کرسپندانس دورین» (CORRESPONDANCE DORIENT) چاپ پاریس در شماره امروز خود با معرفی رضاخان به‌عنوان عامل کودتای 21 فوریه 1921 به نقل از وی نوشت: حکومت جدیدی تحت اختیارات احمد شاه تشکیل خواهد شد و خود او [رضاخان] فرماندهی قوای نظامی را به عهده گرفته است.(8)

رضاخان

تهیه آمار کودکان تهران

چون صورت اسامی کودکان تهران برای آموزش اجباری لازم بود، وزارت معارف از وزارت داخله تقاضا نمود بر اساس دفاتر سجل احوال کلیه مناطق تهران، صورت مذکور تهیه و ارائه گردد.(9)

مخابرات حضوری سیدضیا با شاهزاده نادرمیرزا

«شاهزاده نادر میرزا»(10) نماینده ایران در عشق‌آباد که از ترکستان به کشور بازگشته بود، امروز در تلگرافخانه لطف‌آباد مدتی با رئیس الوزراء مشغول مخابرات حضوری بود و اقدامات خود را به اطلاع وی رساند.(11)

آزاد شدن عمادالسلطنه به دستور سیدضیاء

ریاست وزرا به حکومت نظامی تهران دستور داد، عمادالسلطنه را که یکی از دستگیر شدگان در جریان کودتا بود، آزاد نمایند. عمادالسلطنه(12) وثیقه‌ای معتبر ارائه کرد تا هر مبلغی که به دولت بدهی دارد، فوراً پرداخت نماید. از این‌رو، دستور آزادی او صادر شد.(13)

صدور مجوز برای مجله عالم نسوان

سیدضیاءالدین طباطبایی رئیس‌الوزراء در نامه‌ای به حکومت نظامی تهران اظهار داشت: مدرسه دخترانه آمریکایی تقاضای چاپ و انتشار مجله عالم نسوان(14) را نموده و چون این مجله دارای گرایش و مطالب سیاسی نخواهد بود، برای آن مجوز(15) نشر صادر شود.(16)

ورود یک کشتی حامل نفت به بندر آستارا

یک فروند کشتی حامل سی‌هزار پوط(17) نفت به بندر آستارای ایران وارد شده و تخلیه محمولات خود را برای مبادله آغاز کرد.(18)

پاورقی‌ها:

1. اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ک 37، پ 2، ص 11

2. اشرف نام سابق بهشهر می‌باشد

3. تلگراف کارگزاری مازندران به وزارت خارجه، 18/12/1299، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ک 7، پ 4، ص 72

4. شیرتپه دهی از شهرستان سرخس می‌باشد

5. پل خاتون نام محلی در نزدیکی سرخس در شمال غربی ایران است

6. روزنامه ایران، 19/12/1299، ص 2

7. همان، 19/12/1299، ص 2

8. روزنامه کرسپنداس دورین، 8 مارس 1921

9. روزنامه ایران، 19/12/1299، ص 2

10. نادر آراسته در سال 1303 ق، در تبریز به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در تبریز فرا گرفت. سپس برای ادامه تحصیل عازم سن‌پطرزبورگ شد. وی در سال 1287 ش، به استخدام وزارت خارجه درآمد. ابتدا مدتی در دفتر وزارت خارجه به کار پرداخت. سپس وابسته کنسولگری ایران در باکو، سرکنسول ایران در تفلیس و مترجم دوم اداره روس در دارالترجمه وزارت خارجه شد.

مترجم اول اداره روس، معاون کنسولگری ایران در حاجی طرخان و گنجه از دیگر مناصب او بود. سال 1299 ش، نمایندگی سیاسی ایران در ترکستان به وی واگذار شد. پس از بازگشت از این مأموریت مدتی سرپرست اداره امور شوروی و ترکیه در وزارت امور خارجه و در سال 1302 ش، فرماندار بندر انزلی شد. پس از آن از سال 1302 تا 1306 ش، مستشار سفارت ایران در انگلستان بود و سه سال بعد به ریاست هیئتی که وظیفه آن تعیین حدود مرز ایران و ترکیه بود منصوب شد.

پس از آن معاون استانداری آذربایجان، کفیل ایالت آذربایجان و سپس حکمران خوزستان شد. بعد از اتمام مأموریتش در خوزستان به دستور رضا شاه در دی 1312 ش، وزیر مختار ایران در لهستان شد و بعد از دو سال به سفارت ایران در آمریکای جنوبی (آرژانتین) منتقل شد. پس از بازگشت از این مأموریت در مهر 1316 ش، سفیر ایران در آلمان شد و همزمان سفارت ایران در هلند را نیز اداره می‌کرد. وی پس از بازگشت به ایران از وزارت خارجه به وزارت کشور منتقل شد و در کابینه قوام‌السلطنه، استاندار گیلان شد.

او برای نخستین بار در کابینة مرتضی قلی‌خان بیات سهام‌‌السلطان، وزیر پست و تلگراف و تلفن بود و پس از آن به ترتیب در کابینه‌های حکیم‌الملک، صدر الاشراف، سمت وزارت راه را عهده دار بود و پس از آن مدتی استاندار اصفهان شد تا اینکه در کابینه عبدالحسین هژیر به مدت پنج ماه وزارت پست و تلگراف بر عهده او بود. آخرین سمت مهم آراسته سفیر ایران در شوروی طی سال‌های 1328 تا 1333 ش، بود. آراسته در سال 1353 ش، درگذشت. (رجال وزارت خارجه، ص 217؛ سالنامه دنیا 1344، ص 98ـ 92؛ سالنامه دنیا، 1346، ص 256؛ سالنامه دنیا، 1342، ص 185؛ گشتی بر گذشته، ص 269)

11. روزنامه ایران، 20/12/1299، ص 1

12. سید مهدی خان فاطمی (عمادالسلطنه) فرزند محمد باقرخان نایینی مشیرالملک در سال 1267 ش، در اصفهان متولد شد، او که داماد ظل‌السلطان بود تحصیلات خود را در مدرسه باقریه اصفهان که از تأسیسات پدرش بود به پایان رساند، در سن 19 سالگی به خدمت وزارت مالیه درآمد و چندی ریاست مالیه یزد و اصفهان و فارس را عهده‌دار بود. عماد‌السلطنه فاطمی در دوره‌های چهارم و پنجم و ششم و هشتم از اصفهان و دوره چهاردهم از نایین نماینده مجلس شورای ملی بود که در آبان ماه 1305 ش، در کابینه مستوفی‌الممالک عهده‌ دار پست وزارت داخله شد.

در سال 1312 ش، مأمور حکومت گیلان شد پس از آن، موردغضب رضا شاه قرار گرفت و چندی زندانی و پس از چهارده ماه حبس آزاد شد، احتمالاً در اوایل سال 1315 ش، زندانی و در آخر بهار یا تابستان 1316 آزاد گردیده است. از آن پس، به صورت یکی از مهره‌های مهم سیاسی ایران درآمد. در دوره‌های اول، دوم و سوم نماینده انتخابی مردم اصفهان در مجلس سنا بود. مرگ عمادالسلطنه فاطمی در دهم دی ماه 1341 به هنگامی که سناتور مجلس سنا بود اتفاق افتاد . (زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج 5، ص 44؛ فراماسونری، ج 1، ص 188 و 189؛ خاطرات سیاسی، ص 122؛ روزنامه اطلاعات، 11/10/1341، ص 13؛ مجله ‌آینده، س 1370، شم‍ 5ـ 8، ص 1370)

13. مراسله ریاست وزراء به حکومت نظامی تهران، 18/12/1299، اسناد ملی ایران، شم‍ ت 293001479

14. مجله عالم نسوان در تهران به صاحب امتیازی «نوابه صفوی» و تحت نظر جمعی فارغ‌التحصیلان مدرسه عالی دخترانه آمریکایی ایران در سال 1299ش، تأسیس شد و شماره اول آن در ذیحجه 1338، منتشر شد. مجله عالم نسوان هر دو ماه یک شماره در 38 صفحه به قطع کوچک خشتی چاپ می‌شد. محل اداره مجله مدتی در مدرسه عالی آمریکایی و زمانی در مدرسه دخترانه آمریکایی تهران بود. در بیشتر شماره‌های سیزده ساله مجله عالم نسوان، اشعاری در خصوص زنان به چاپ می‌رسید. سال اول مجله عالم نسوان با نشریه شماره ششم مورخ شوال 1339 ق، مطابق با سرطان 1300 ش، پایان یافت و سال دوم مجله به همان سبک در شهریور 1300 منتشر شد. بعد از کودتای اسفند 1299 نیز، مدتی در توقیف بود (تاریخ جرائد و مجلات ایران، ج 4، ص 1ـ5)

15. حکومت نظامی تهران نیز در تاریخ 20/12/1299، در خصوص دادن مجوز انتشار مجله مزبور از وزارت معارف خواست تا مانع انتشار مجله نشود (اسناد ملی ایران، شم‍ ت 293005763)

16. مراسله ریاست وزرا به حکومت نظامی تهران، 18/12/1299، اسناد ملی ایران، شمـ ت 293005763

17. هر پوط معادل 5/16 کیلوگرم است.(م)

18. روزنامه ایران، 19/12/1299، ص 2