14 مرداد 1400

ملکه ضد مشروطه ایران


ملکه ضد مشروطه ایران

  ملکه جهان خانم فرزند کامران میرزا نایب‌السلطنه و سرورالدوله در سال 1292ق/ 1875م متولد شد.از تحصیل و نوع زندگی ملکه جهان در دوره‌ای که در منزل  پدر خود بود اطلاعی در دست نیست. او در 2 شعبان 1310 2 به عقد محمدعلی میرزا اعتضادالسلطنه، فرزند مظفرالدین میرزای ولیعهد درآمد.

همسر محمد علی شاه

 

یکی از شرایط این ازدواج که از سوی ملکه جهان و پدرش کامران میرزا تعیین شد طلاق همسر صیغه‌ای اعتضادالسلطنه بود که این شرط پذیرفته شد  و محمدعلی میرزا از آن پس دیگر همسری برنگزید. یک سال بعد در 4 رجب 1311 ملکه جهان برای حرکت به سمت تبریز، مقر ولیعهد، آماده شد. محمدعلی میرزا حال به مقام ریاست کل قشون آذربایجان منصوب شده بود. مراسم عزیمت با شکوه بسیار صورت گرفت.

 

همسر محمد علی شاه

 

دو سال بعد با بر تخت نشستن مظفرالدین شاه، محمدعلی میرزا به ولایتعهدی انتخاب و در تبریز ماندگار شد. سلطان احمد میرزا نخستین فرزند ملکه جهان در 1314 در تبریز متولد شد.

همسر محمد علی شاه

 

در 1324 با فوت مظفرالدین شاه محمدعلی میرزا ولیعهد بر جای پدر بر تخت سلطنت رسید و این در هنگامی بود که حکومت ایران به حکومت مشروطه تبدیل شده بود. در آستانه این تغییر برخوردهایی بین نماینده سلطنت، محمدعلی شاه و مشروطه‌خواهان روی می‌داد و دراین میان طبیعی بود که ملکه جهان از همسر خود حمایت کند. مخالفان محمدعلی شاه در این دوره از توطئه‌های ملکه جهان بسیار سخن گفته‌اند.

شایع بود که " ملکه برای اینکه وکلای مجلس را که موی دماغ او بودند از بین ببرد دستور داد به تعداد آنها گوسفند آتش بزنند و معتقد بود به این ترتیب همه آنها را قتل‌عام کرده است..یکی از دلایل مخالفت ملکه جهان با نظام مشروطه این بود که اقتدار دربار از بین می‌رفت،  مناصب با تایید مجلس باید به اشخاص واگذار می‌شد و این با دوره‌های پیشین که کسان بسیاری به مشاغل مهم تنها بنابر رابطه خویشاوندی منصوب می‌شدند بسیار تفاوت داشت. نقل است که ملکه جهان در این خصوص حسرت روزگار ناصرالدین شاه را می‌خورد که: " ... آنها اقلا می‌توانستند برادر و کس و کار خود را به وزارت و حکومت برسانند و برای من ممکن نیست که پدرم نایب‌السلطنه و برادرم شازده مشدی را به منصب لایق برسانم " 6 خصوصا که پدرش کامران میرزا نایب‌السلطنه و وزیر جنگ توسط نمایندگان مجلس مجبور به کناره‌گیری از سمت خود در دولت میرزا علی‌اصغر خان امین‌السلطان شد.

شایعات و برخوردهای تند مشروطه‌خواهان  و سوء قصد به جان محمدعلی شاه ازعواملی بود که ملکه جهان را نسبت به آنها بدبین می‌ساخت. پس از کشاکشهای بسیار میان مجلسیان و شاه، محمدعلی شاه تصمیم به مقابله جدی با مخالفان خود گرفت. او در 4 جمادی‌الاولی 1326 به همراه درباریان و همسرش راهی باغ شاه شد. سرانجام مقابله شاه و مجلس، به توپ بستن آن به دست قوای قزاق و دستگیری مشروطه‌خواهان در 23 جمادی‌الاولی 1326 بود.


فارس