28 فروردین 1400
ارتش پیش و پس از انقلاب
گفت و گو با امير سرتيپ سيد ناصر حسيني در موضوع ارتش پیش و پس از انقلاب...
ارتش پیش و پس از انقلاب
روزنامه جمهوری اسلامی، سه شنبه ١٥بهمن ١٣٨٧
گفت و گو با امیر سرتیپ سید ناصر حسینی در موضوع ارتش پیش و پس از انقلاب...
تاریخ ارتش بخشی از تاریخ معاصر ملت ایران است و در واقع هرچه در تاریخ ایران اتفاق افتاده می توان نمونه هایش را در ارتش هم دید. موسی (ع ) در دامان فرعون پرورش یافت و سرانجام هم نابودش کرد. ارتش در قبل از انقلاب هم به همین صورت بود. در واقع در آن دوره ارتش به شدت در حال تقویت و ساماندهی بود . بخش عمده ای از بودجه کشور در ارتش هزینه می شد . رقمی در حدود 20 میلیارد دلار در 5 ساله آخر حکومت شاهنشاهی صرف خرید تجهیزات ارتش شد . پول از مردم بود اما منافع آن برای آمریکا و دست نشانده اش بود . این کارها انجام می شد و شاه هم راضی بود. چون این ارتش قرار بود تاج و تخت شاهنشاهی را حفظ کند. اما درون این ارتش اتفاق دیگری در حال وقوع بود. مبانی اعتقادی و مذهبی مردم ایران به رغم تمام تلاش های رژیم پهلوی به جرات در اکثریت کارکنان همین ارتش ریشه دوانده بود. مبانی مذهبی به همراه خود اعتقادات دیگری نیز می آورد. اعتقاد به استقلال کشور اعتقاد به قدرت کشور اعتقاد به ائمه معصومین (ع ) اعتقاد به همراهی مردم و اینکه نباید زیر سلطه بیگانگان باشند. این موضوع را سفیر وقت آمریکا هم متوجه شده بود که حدود یک سال قبل از انقلاب در گزارشی به کاخ سفید مخابره کرده بود : این ارتش با این اعتقادات نمی تواند جلوی مردم و انقلاب بایستید و عکس العمل نشان دهد.
آنها تشخیص داده بودند که ارتش در کوران انقلاب از فرماندهان خود اطاعت نمی کند. اینکه ارتش فرمانده دیگری دارد. فرمانده پنهانی به نام امام خمینی (ره ) که از ایشان دستور می گیرد. اگر خوب نگاه کنیم می بینیم که ارتش در آن زمان با وجود حکومت پلیسی و دیکتاتوری شاه و ساواک و ... با امام در رابطه است با روحانیون مبارز و مردم رابطه دارد ساماندهی شده اند با انقلاب همراهند. این همان مصداق پرورش موسی در دامان فرعون است . دورانی پیش از انقلاب یک دوره از تاریخ ارتش ایران و در واقع یک مرحله از حیات این نیرو است .
***
س : عملکرد ارتش در دوران انقلاب را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ج : بخش مهمی از حیات ارتش و یکی از پرافتخارترین دوره های آن دوران انقلاب است . در این دوره ارتش فداکاری های زیادی کرد تا خود را به مردم و انقلاب ثابت کند. از غیر مسلح کردن تانک ها گرفته تا حضور در صحنه های انقلابی و تظاهرات و پیوند با مردم . عکس ها و فیلم های باقی مانده از آن دوران این موضوع را ثابت می کند. در این زمان ارتباط با امام خمینی هم به عینه خود را نشان داد. وقتی حضرت امام فرمودند فرزندان من در ارتش پادگان ها را ترک کنند در سریع ترین زمان ممکن پادگان خالی شد. یا وقتی به دستور ایشان مبنی بر بازگشت به پادگان ها دوباره اطاعت کردند. حتی قبل از انقلاب هم به صورت جمعی و مخفیانه نزد حضرت امام رفتند و آمادگی خود را برای دفاع از انقلاب اعلام کردند. در این اتفاقات من نقش دین و اعتقاد مذهبی را بسیار پر رنگ می دانم . اینکه امید را در دل مردم و امام زنده نگه داشت و آمریکا و شاه را کاملا نا امید کرد. اگر این اتفاقات و اعتقادات نبود انقلاب به این سرعت پیروز نمی شد. نمونه های مشابه انقلاب های دیگر را ببینید که چقدر به طول انجامید و چقدر کشته داشتند.
س : مقطع پیروزی انقلاب و دوران بعد از آن را در تاریخ ارتش چگونه ارزیابی می کنید؟
ج : نقش حیاتی ارتش در مرحله سوم یعنی دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است . دقیقا از روز بعد از انقلاب جمهوری اسلامی صاحب ارتشی نمونه در سطح خاورمیانه شد. ارتش تمام تجهیزات امکانات و قدرتی که از زمان شاه بدست آورده بود در اختیار انقلاب گذاشت و دست الهی و حضور ملکوتی حضرت امام (ره ) مانند دم عیسوی در این ارتش دمیده شد و یک ارتش زنده و پویا بعد از انقلاب بوجود آمد . همه 29 فروردین سال 1358 را به یاد دارند که ارتش اعلام آمادگی کرد و به فرمان امام به خیابان ها آمد و رژه رفت و طرفداری خود را از انقلاب اعلام کرد . از حیات بعد از انقلاب ارتش تا امروز 27 سال می گذرد و حماسه آفرینی های فرزندان این ملت در ارتش روز به روز بیشتر مشاهده می شود . آنها بحران 8 سال دفاع مقدس را با پیروزی پشت سر گذاشتند و سربلند بیرون آمدند .
س : درباره فرار شاه و مقطع 26 دی تا 12 بهمن چه ارزیابی دارید؟
ج : شاه خود را فرمانده کل قوا می دانست . رده اول ارتش را از معتمدان خود قرار داده بود اما از درجه سرهنگ به پایین همه انقلابی بودند و پیوند نزدیکی با مردم داشتند. تاثیر فرار شاه این بود که فرمانده ارتش حذف شد و عملا این ارتش در زمان انقلاب توسط فرمانده دیگری به نام امام خمینی (ره ) هدایت می شد. سیستم سلسله مراتبی مختل شد و کسی حرف افسران و فرماندهان را گوش نمی داد الا فرمان حضرت امام فرمانده جدیدش را مفهوم خروج شاه از ایران این بود که فرماندهان رده بالا هم دیگر پشتوانه خود را از دست دادند و از دور خارج شدند و نهایتا هم بی طرفی خود را اعلام کرد.
س : از روز 12 تا 22 بهمن چه تحلیلی از روند اتفاقات و نقش ارتش در آن روزها دارید؟
ج : در حقیقت از لحظه ورود امام پای ارتش در میان بود. شما می دانید که امام با بالگردهای ارتش جابجا می شدند. مراسم استقبال و ورود امام با حضور ارتش صورت گرفت . حتی ارتش در داخل رادیو و تلویزیون در نظر داشت که مراسم ورود امام را به صورت مستقیم پخش کند اما وجود ژنرالی سرسپرده مانع از پخش مستقیم می شود ولی همچنان مراسم ضبط می شود و همین اتفاق باعث شورش و بلوا در پادگان می شود و دقیقا از همان جا خروج کامل نیروهای ارتشی از سیستم شاهنشاهی شروع می شود.
س : یکی از حساس ترین مقطع حیات ارتش از روزهای 22 بهمن تا 29 فروردین است که هجمه شدیدی علیه ارتش وجود داشت . چگونه ارتش آن مقطع را پشت سر گذاشت؟
ج : ارتش با کمک نیروهای معتقد و حمایت کامل حضرت امام خود را حفظ کرد. پادگان های ارتش مملو از سلاح و مهمات بود. اگر این مهمات و سلاح ها میان مردم پخش می شد پیش بینی اتفاقاتی که می افتاد غیر قابل تصور است . همان نیروهای ارتشی و انقلابی اسلحه را حفظ کردند تا به فرماندهان جدید خود تحویل دهند. درایت و رهبری امام که شناخت دقیقی از نیروهای ارتش و مردم داشت نقش بسیار مهمی در حفظ ارتش و مقابله با درخواست هایی مبنی بر انحلال آن داشت . کسانی سعی داشتند که انقلاب اسلامی را از یک بازوی قوی محروم کنند اما امام هرگز به چنین کاری تن ندادند. توطئه های زیادی هم وجود داشت مانند جدا سازی بخش هایی از کشور در کردستان و خوزستان و نهایتا هم جنگ تحمیلی 8 ساله . حال بدون ارتش چگونه می شد این توطئه ها را خنثی کرد . این توطئه ها درایت و پیش بینی امام را در آن زمان نشان می داد.
س : پاکسازی ارتش در چه مواردی بود؟
ج : بنیه ملی و مذهبی در ارتش چنان قوی بوده که خودش را تقویت و بازسازی کند. پاکسازی به موارد و نفرات بسیار کم محدود می شد که سرسپردگیشان به رژیم طاغوت محرز بود یا اینکه علیه انقلاب در صدد توطئه و مقابله بودند. اما بخش بسیار زیادی از بدنه ارتش با حفظ سمت و درجه ها در ارتش باقی ماندند و در مقابل توطئه ها هم ایستادند. این نکته را هم باید در نظر گرفت که در پاکسازی ها خود نیروهای ارتش اقدام کردند و خارج از آن نهادی اقدام نکرد. کودتایی هم که قرار بود علیه انقلاب انجام شود توسط خود نیروهای داخل ارتش کشف و خنثی شد.
س : علت گرایش بدنه ارتش با در نظر گرفتن شرایط آن زمان به امام و انقلاب چه بود؟
ج : افسران و درجه داران ارتش افراد با سواد و معتقدی بودند. تقریبا تمام آن ها در خانواده ای مذهبی و معتقد پرورش یافته بودند و اعتقاد مذهبی و عمل به فرامین مذهبی در خون آنها بود. مردم ایران ارادت عجیبی نسبت به اسلام و اهل بیت دارند و بالطبع آن نسبت به روحانیون که پیوندی میان مردم و اعتقادات مذهبی برقرار می کنند هم احترام قائلند. در نتیجه آن زمان هم نسبت به امام خمینی (ره ) علاقه عجیبی وجود داشت . در ارتش هم همین وضعیت وجود داشت . با این توضیحات قابل پیش بینی بود که ارتش در مقابل انقلاب نمی ایستد.
س : به نظر شما وارد کردن ارتش به متن انقلاب و استفاده از آن برای برقراری حکومت نظامی اشتباه نبود؟
ج : نمی توان به عنوان اشتباه ذکر کرد . چون بعد از ژاندارمری و شهربانی قدرت نظامی ارتش بود . ارتش از 17 شهریور وارد جریان انقلاب شد در حالی که برای این کار پیش بینی نشده بود و اصلا ماهیت آن برای حوادث شهری و مقابله با مردم نیست . اما باید این نکته را در نظر بگیریم که شاه چاره ای جز این تصمیم نداشت. انقلاب آن قدر اوج گرفته بود که هیچ نیرویی توان مقابله با آن را نداشت. شاه مجبور بود تا از آخرین سلاحش استفاده کند. اما او شناخت دقیقی از متن و درون ارتش نداشت . روی کار آمدن دولت نظامی ازهاری هم تاثیر نداشت . و این آخرین تیر ترکش شاه بود و او دیگر کاری نمی توانست انجام دهد. شاه وقتی دید که دولت نظامی هم نتوانست کاری کند مایوس شد و ایران را ترک کرد.
س : ارتباط ارتش با انقلاب و جمهوری اسلامی را در دوران امروز چگونه می بینید؟
ج : ارتش از بعد از انقلاب پیوند خود را با نظام هرچه بیشتر تقویت کرد و حماسه های فراوانی آفرید. مردم ارتش را خوب می شناسند. من مصداق این موضوع را استقبال و حضور پر شور مردم در مراسم تشییع پیکر امیر شهید سپهبد علی صیاد شیرازی می دانم که به نظرم بعد از مراسم تشییع امام و فرزند برومندش سومین تشییع بزرگ بعد از انقلاب است . دستاورد این همراهی و پیوند همین استقلال و توانمندی امروز ماست . دستاوردهای رزمایش های ارتش در سال های اخیر را نباید دست کم گرفت . این ها نمونه هایی از قدرت نظامی انقلاب اسلامی هستند و لرزه بر دل دشمنان می افکنند. ما امروز قدرت بسیار مهم و بزرگی در منطقه از لحاظ نظامی هستیم .
روزنامه جمهوری اسلامی، سه شنبه ١٥بهمن ١٣٨٧