تاریخ دان برجسته ای که روی در نقاب خاک کشید

دکتر صادق آیینه‌وند، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و چهره ماندگار تاریخ و استاد تاریخ اسلام دانشگاه، که روز پنجشنبه 17 اردیبهشت ماه جاری درگذشت، دانش‌آموخته دکترای تاریخ اسلام از دانشگاه القدیس یوسف لبنان، استاد دانشگاه تربیت مدرس و رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود و از او حدود 100 مقاله و ۳۳ ترجمه و تألیف به یادگار مانده است.

آئینه‌وند در سال ۱۳۳۰ ه. ش در یکی از روستاهای تویسرکان متولد شد و تحصیلات و ابتدایی را در زادگاه ، و دوران دبیرستان را در اسدآباد همدان به پایان رسانید و درهمین دوران بود که به فعالیتهای فرهنگی و سیاسی پرداخت و با کانون فعالیتهای جوانان ولی‌عصر همدان ارتباط یافت.

او سپس در دانشگاه تهران به تحصیل در رشته ادبیات عرب پرداخت و فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی خود را نیز ادامه داد. تأسیس تشکلی اسلامی با عنوان کتابخانه دانشجویی «ن والقلم و ما یسطرون» از جمله فعالیت‌های او در دوران دانشجویی قبل از انقلاب اسلامی است.

وی درهمان دانشگاه به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد ادبیات عرب پرداخت و همراه با آن، بخشی از دروس حوزوی را نیز خواند. در ۱۳۶۱ به عضویت هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس درآمد و در گروه تاریخ آن دانشگاه، مشغول به کار گردید. یک سال بعد، با سمت رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، عازم سوریه شد و همزمان، در ۱۳۶۳ ش. به تحصیل در مقطع دکتری ادبیات عرب در دانشگاه قدیس یوسف لبنان پرداخت و پس از اتمام تحصیل و بازگشت به ایران در دانشگاه‌های تربیت مدرس، تهران، دانشگاه الزهراء و قم، دروس تاریخ اسلام و سیره نبوی و تاریخ‌نگاری در اسلام و ادبیات عرب تدریس کرد.

تا ۱۳۷۲ ش. مسئولیتهای فرهنگی متعددی از جمله مدیریت کل پژوهش‌ها و برنامه‌ریزی فرهنگی، ریاست مرکز سیاست علمی و پژوهشی وزارت آموزش عالی و ریاست دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس را برعهده داشت. در سال ۱۳۷2 ش. به عنوان استاد نمونه کشور به دریافت لوح تقدیر از ریاست جمهوری وقت، آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی نایل آمد و تاکنون مقالات گوناگونی از او در نشریات معتبر داخلی و خارجی منتشر شده است. آئینه‌وند در چندین کنگره بین‌المللی به عنوان داور و عضو هیئت علمی حضور داشته که از جمله آنها بوده است؛ تاریخ پزشکی در اسلام، سید جمال الدین اسدآبادی، خوارزمی، امام خمینی و فرهنگ عاشورا. او از کنگره تاریخ پزشکی و نیز از ریاست دانشگاه باقرالعلوم، لوح تقدیر دریافت کرده است.

 آیینه‌ وند برای سومین‌ بار متوالی از ابتدای امسال به دلیل ابتلا به بیماری نارسایی خونی به بیمارستان منتقل شده و در بیمارستان لاله تحت مراقبت‌ های ویژه پزشکی قرار داشت.

مراحل تحصیلی

    دکتری: تاریخ اسلام - دانشگاه القدیس یوسف لبنان

    کارشناسی ارشد: زبان و ادبیات - ادبیات عربی - دانشگاه تهران

    کارشناسی: زبان و ادبیات - ادبیات عربی - دانشگاه تهران

آیینه‌وند در ۱۶ دی ۱۳۹۲، چند ماه پس از آغاز کار دولت حسن روحانی، طی حکمی به عنوان رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منصوب شده بود. دکتر آیینه‌وند همچنین به عنوان عضو هیأت علمی نمونه کشوری، چهره فرهیخته استان همدان و چهره ماندگار در سال ۱۳۸۵ انتخاب شده بود. تألیف و ترجمه بالغ بر ۳۳ جلد کتاب و انتشار ۹۶ مقاله از آثار علمی صادق آیینه‌وند است. او راهنمایی ۲۵ پایان‌نامه دکتری و ۷۵ پایان‌نامه کارشناسی ارشد را به عهده داشته است. همچنین روز گذشته از طرف خانواده اش اعلام شد که پیکر مرحوم صادق آیینه‌وند، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و چهره ماندگار تاریخ و استاد تاریخ اسلام دانشگاه، روز یکشنبه 20 اردیبهشت از مقابل دانشگاه تربیت مدرس تشییع و در قطعه نام آوران به خاک سپرده می‌شود.

زندگی نامه و سوابق علمی

زندگی نامه و سوابق علمی مرحوم صادق آئینه وند را بروایت خود آن مرحوم در ذیل می خوانید:

گرایش: تاریخ اسلام

رتبه علمی: استاد

دکتری: تاریخ اسلام - دانشگاه القدیس یوسف لبنان

کارشناسی ارشد: زبان و ادبیات ادبیات عربی - دانشگاه تهران

کارشناسی: زبان و ادبیات ادبیات عربی - دانشگاه تهران

 

تاریخچه تدریس، سوابق پژوهشی، دانشجویان و سوابق اجرایی

الف – مقالات علمی : ۹۶مقاله

ب – کتاب ها : [ تالیف ، ترجمه ، مجموعه ها ] ۳۳ کتاب

ج – راهنمایی پایان نامه : [ دکتری ، کارشناسی ارشد ] دکتری ۲۵ عدد، کارشناسی ارشد ۷۵ عدد

د – مدیریت و سردبیری و عضویت در هیئت تحریریه مجلاتِ علمی :

- مدیر مسؤول مجلة العلوم الإنسانیة / Humanities [ به دو زبان عربی و انگلیسی ]

- سر دبیر مجله آفاق الحضارة الإسلامیة [ به عربی ]

- عضو هیئت تحریریه : مجله مدرس ، مجله مقالات و بررسی ها ، مجله العلوم الإنسانیه و ۷ مجله دیگر .

ه – کسب عناوین علمی : هیئت علمی نمونه کشوری وزارت علوم ۷۳ – ۱۳۷۲ ، فرهیخته استان همدان ۱۳۸۴ ، چهره ماندگار ۱۳۸۵ ، پیش کسوت علوم انسانی ایران جشنواره ی فارابی ۱۳۹۰ ، استاد برجسته ی بنیاد ملی نخبگان کشور ۱۳۹۰

و – دبیریِ سمینار هایِ علمی : دبیر سمینار بین المللی تشیع و خاور شناسان سال ۱۳۸۷ قم

ز- سخنرانی هایِ علمی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و علمی : ۱۰۰ سخنرانی

ح – مصاحبه هایِ علمی در مجلات ، روزنامه و رسانه هایِ شنیداری : ۱۲۰ مصاحبه

ط – انجمن هایِ علمی : رئیس انجمن ایرانی تاریخ ، عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخِ اسلام ، عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات زنان ، عضو هیئت مدیره ی انجمن ایرانی تحول علوم انسانی

ی – دارایِ اجازاتِ روایت حدیث و تاریخ از عالمان ، محدّثان و مورخان برجسته ی داخل کشور و جهان اسلام

[ دروس تدریس شده ]

- امویان و عباسیان [ دکتری ]

- جزیره العرب پیش از اسلام [ دکتری ]

- مِلَل و دِخَل و تأثیر آن در تحولات اجتماعی [ دکتری ]

- تاریخ فرهنگ و تمدن شیعه [ دکتری ]

- تاریخ صدر اسلام [ دکتری ]

- شناخت و نقد منابع تاریخ اسلام [ دکتری ]

 

فهرست کامل کتاب ها :

الف : تألیف [ فارسی ]

۱- علم تاریخ در گسترة تمدن اسلامی ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ۱۳۸۷

۲- ادبیّاتِ سیاسی تشیع ، نشر علم ، ۱۳۸۷

۳- سلسلة قیام هایِ شیعه ۱و۲ ، نشر علم ، ۱۳۸۷

۴- دین و فلسفه از نگاه ابن رشد ، نشر نی ، ۱۳۸۵

۵- سیرة نبوی و سیره نگاران ، نشر خانة کتاب ، ۱۳۸۸

۶- روشمندی ، پژوهش و پژوهشگردر تمدّنِ اسلامی ، ۱۳۸۷

۷- اطلس تاریخِ اسلام ، انتشاراتِ مدرسه ، ۱۳۷۷

۸- تاریخ سیاسی اسلام ، نشر مرکز فرهنگی علامه طباطبایی ، ۱۳۵۹

۹- تاریخ زنان صدر اسلام ، نشر جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا ، ۱۳۶۱

۱۰- تاریخ اسلام ، زیر نظر ، با همکاری چند تن از پژوهشگران ، نشر معارف قم ، ۱۳۸۳

۱۱- علم تاریخ در اسلام ، وزارت ارشاد اسلامی ، ۱۳۶۴

۱۲- چهار مقال در مقام زن ، نشرانجمن ایرانی مطالعات زنان ، ۱۳۸۶

۱۳- تاریخ در اسلام با همکاری جلال الدین فارسی ، نشر وزارت آموزش و پرورش ،۱۳۶۱

۱۴- تاریخ نگاریِ مورخان معاصر عرب ، مکتب ها و گرایش ها ، انجمن ایرانی تاریخ پژوهان قم ، ۱۳۸۲

۱۵- زن در اسلام ، انجمن زنان پژوهشگر تاریخ ، ۱۳۷۹

 

ب – تألیف [ عربی ]

۱۶- الأدب السیاسی الملتزم ، با همکاری دکتر حسن عباس نصرالله ، بیروت ، دارالتعارف، ۱۳۶۶

۱۷- الأدب السیاسی فی الإسلام ، انتشارات سمت ، ۱۳۶۷

۱۸- رسائل النبی والوصی ، نشر دانشگاه تربیت مدرس ۱۳۸۰

۱۹- من أدب التشیع بخوارزم ، انتشارات روز نامه اطلاعات ، ۱۳۶۸

 

ج – تألیف ، مجموعه مقالات

۲۱- پژوهش هایی در تاریخ و ادب ، انتشارات روز نامة اطّلاعات ، ۱۳۷۲

۲۲- تاریخ اسلام ، مجموعة مقالات ، نشر معارف قم ، ۱۳۸۲

 

د – ترجمه :

۲۳- نهضتِ ترجمه درشرق جهان اسلام در قرن سوم و چهارم هجری ، تألیف دکتر رشید جمیلی ، انتشارات سازمان سمت ، ۱۳۸۵.

۲۴- خاندانِ وحی در احادیثِ اهل سنّت ، تألیف ، دکتر عبدالمعطی امین قلعجی ، امیر کبیر ۱۳۶۲ .

۲۵- شک و شناخت ، ترجمة المنقدمن الضلال ، تألیف ، ابو حامد غزّالی ،انتشارات امیرکبیر ، ۱۳۶۰

۲۶- فاطمه بنت اسد ، تألیف ،علی محمد علی دُخَیَّل ، انتشارات امیر کبیر ، ۱۳۶۱

۲۷- اُمّ کلثوم ، تألیف، علی محمد علی دُخَیَّل ، انتشارات امیر کبیر ، ۱۳۶۱

۲۸- فاطمه دختر امام حسین (ع) تألیف ، علی محمد علی دخُیَّل ، انتشارات امیر کبیر ، ۱۳۶۱

۲۹- قیام امیرعبدالقادرالجزایری، محمد کامل حسن المحامی ، دفتر نشرفرهنگ اسلامی، ۱۳۵۹

۳۰- نقش و رسالتِ مسلمان در ثلثِ آخر قرنِ بیستم ، تألیف ، مهندس مالک بن نبی ، مؤسسه انجام کتاب ، ۱۳۵۹ .

۳۱- حجر بن عدی انقلابی شهید ، تألیف ، محمد فوزی ، مؤسسة انجام کتاب ، ۱۳۵۹ .

۳۲- مشکاة الأنوار ، تألیف ابو حامد غزّالی ، انتشارات امیر کبیر ، ۱۳۶۴ .

۳۳- فرهنگ اصطلاحاتِ سیاسی ، تألیف، جمال برکات ، با همکاری دکتر فیروز حریر چی ، نشر رجاء ، ۱۳۶۸ .

۳۴- مالک بن نبی ، اندیشمند مُصلح ، تألیف ، دکتر اسعد سَحْمَرانی ، دفتر نشر فرهنگِ اسلامی، ۱۳۶۹ .

۳۵- نخبگان حامیِ ولایت ، تألیف عبّاس بن بَکّار ضَبّی ، زیر نظر ، مترجم ، دکتر زهرا رفیعی راد ، سازمان تحقیقات خود کفایی بسیج ، ۱۳۷۶ .

 

فهرستِ کامل مقاله ها :

الف – فارسی :

۱- توصیفِ قاعدی گری در بینش تاریخیِ شیخ مفید / آینة پژوهش سال سوم ،‌ شماره پنجم و ششم ۷۲ – ۱۳۷۱

۲- روشمندی و شرایطِ تحقیق در تاریخ و خلأهایِ موجود در تدوینِ تاریخ اسلام / معرفت شماره ۱۳ سال ۱۳۷۳ .

۳- قدرت و میزان دخالت دولت در امور اقتصادی مردم / مجلّة علوم انسانی دانشگاه الزهرا ، سال اول شماره ، ۱ ، ۱۳۶۸

۴- مقام حافظ در میانِ پژوهندگانِ عرب / سفینة حافظ مجله دانشکدة ادبیات وعلوم انسانی تهران ، ۱۳۶۷ .

۵- پژوهشِ زنان / فصلنامه مرکز مطالعات و تحقیقاتِ زنان دانشگاه تهران ، شماره پیاپی ۱۳ ، سال ۱۳۸۴ .

۶- زن و تاریخ / مجلّة مطالعات زنان ، شماره ۱ ، سال ۱۳۸۶ .

۷- سوک نامه هایِ ماندگار ادبِ اسلامی / امام ، فرهنگ و هنر، سال ۱۳۶۹ .

۸- در آغوشِ وحیِ طبیعت / چشمه ها و چشم ها ، به کوشش مهدی فرودگاهی ، سال ۱۳۸۶ .

۹- نگاه اسلام به زن ، نگاهی کریمانه واز سرِ حکمت / زنان وگفت و گوی تمدن ها [ خلاصه مقالات ] سال ۱۳۷۹ .

۱۰- مکتبِ تاریخ نگاریِ طبری / یادنامه طبری ، سال ۱۳۶۹ .

۱۱- حوزه ونقشِ بایستة آن در تمدّنِ اسلامی / پژوهش حوزه شماره ، ۱۵ سال ۱۳۸۲ .

۱۲- مبانیِ مشروعیتِ خلافتِ فاطمیان مصر / صادق آئینه وند با همکاری دکترفاطمه جان احمدی ، مجله علوم انسانی دانشگاه الزهراء (س) شماره ۵۱ ، سال ۱۳۸۳ .

۱۳- معیارِ مشروعیتِ خلافت در چالشِ حسنیان با دولتِ عبّاسی / صادق آئینه وند با همکاری دکتر محمد حسن الهی زاده ، مجلة علوم انسانی دانشگاه الزهراء ، شماره ۵۳ ، سال ۱۳۸۴ .

۱۴- آشنایی با مرکز أبحاث الحج ( مکّه مکرّمه ) مجلّه میقات حج ، شماره ۲۷ ، سال ۱۳۷۸ .

۱۵- جایگاه موالی در کوفه و انگیزه آن ها در قیام مختار/ صادق آئینه وند با همکاری مجتبی گراوند ، مجلّة تاریخ پژوهی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد ، شماره ۳۱ – ۳۰ ، سال ۱۳۸۶ .

۱۶- ماجرایِ مالکِ بن نویره / صادق آئینه وند با همکاری منصور حیدری ، مجلّة تاریخ پژوهی، دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد شماره ۳۳-۳۲ ، سال ۱۳۸۶ .

۱۷- سیرة امیر مؤمنان ، علی علیه السّلام / صادق آئینه وند ، مجلّة فرهنگ ، پژوهشگاه علوم انسانی ، شماره ۱-۴ ، سال ۱۳۷۹ .

۱۸- شیوه نگرش و نگارشِ تاریخ در اسلام / صادق آئینه وند ، فرزانة ناشناخته ، یادنامه علّامه میرزا ابوالحسن شعرانی ، مؤسسه بوستان کتاب قم ، سال ۱۳۸۲ .

۱۹- ساختارِ سیاسی اجتماعی کوفه در دورة خلفایِ راشدین و امویان / صادق آئینه وند با همکاری مجتبی گراوند ، فصلنامه علمی – پژوهشی تاریخ ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلّات شماره ۶ ، سال ۱۳۸۶ .

۲۰- عصر و نسل از نگاه تاریخ / صادق آئینه وند ، فصلنامة مطالعات تاریخ اسلام ، شماره اول، سال ۱۳۸۸ .

۲۱- پیش درآمدی برشناختِ سبک ادبی ابوالعلاء معرّی /صادق آئینه وند با همکاری جواد دامادی ، فصلنامه مدرّس دانشگاه تربیت مدرس شماره ۹ ، سال ۱۳۷۷ .

۲۲- ایران شناسی وشعوبی گری / صادق آئینه وند ، کیهان اندیشه ، شماره ۳۱ ، سال ۱۳۶۹ .

۲۳- زنانِ مجتهد و مجاهد در عصر امام علی علیه السلام / صادق آئینه وند ، مجموعة مقالات و سخنرانی هایِ اولین کنگرة بزرگداشتِ بانویِ مجتهده امین ، مرکز مطالعات و تحقیقاتِ فرهنگی وزارت ارشاد ، سال ۱۳۷۲

۲۴- موقعیتِ سیاسیِ ری از ورودِ اسلام تا حکومتِ مختاربن ابی عبید ثقفی برکوفه / صادق

آئینه وند ،یادنامة حجه الاسلام والمسلمین فلسفی ، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم ، سال ۱۳۷۸ .

۲۵- معنا شناسی أسماء الحسنی / صادق آئینه وند با همکاری دکتر شهریار نیازی ، مجلّه دانشکده ادبیات وعلوم انسانی ، سال ۱۳۷۹ .

۲۶- نقد وبررسیِ تطبیقی منابع اسلامی وغربی دربابِ کتیبه هایِ اردشیر بابکان/ صادق آئینه وند با همکاری دکتر سیّد اصغر محمود آبادی ، مجلّه پژوهشی دانشگاه اصفهان شماره ۱۱ (۱و۲) ، سال ۱۳۷۹ .

۲۷- کمیت بن زید اسدی شاعر سیتهندة شیعی / صادق آئینه وند ، کلمه ، نشریة واحد مطالعات و تحقیقاتِ فرهنگی و تاریخی ، شماره ۱ ، سال ۱۳۶۰ .

۲۸- بازدید از رابطة العالم الإسلامی / صادق آئینه وند ، مجلّة میقات حج ، شماره ۲۸ ، سال ۱۳۷۸

۲۹- تاریخ از نگاه استاد شهیدی / صادق آئینه وند ، فصلنامة نهج البلاغه ، شمارة ۲۳ و۲۴ ، سال ۱۳۸۷ .

۳۰- تاریخ صدر اسلام درپیشدید امام ( ره ) / صادق آئینه وند ، یادنامه سالگرد امام خمینی ( ره )

، مجلّه حضور .

۳۱- وضعیتِ سیاسی عصر امام کاظم (ع) / صادق آئینه وند ، مجموعة مقالات کنگرة جهانی امام رضا (ع) ، مشهد .

۳۲- اندیشه هایِ تاریخی مالک بن نبی / صادق آئینه وند ، مجلّة فلق ۱۳۵۵

۳۳- تمدّنِ جدید اسلامی / صادق آئینه وند ، مجلّة معرفت قم ، شماره ۱۸

۳۴- به سویِ پدید آوردنِ اسلامیت در دانشگاه ها / صادق آئینه وند ، مجلّه مدرّس ، شماره اول ، سال ۱۳۷۶ .

۳۵- فتوح در اسلام ، فتح تغلّبی ، فتح قلوب / صادق آئینه وند ، مجلّة تاریخ اسلام قم ، شماره ۲ .

۳۶- علّامة امینی ، مورّخ امین / صادق آئینه وند ، مجلّة سروش تهران .

۳۷- روابطِ اسلام و غرب / صادق آئینه وند ، فصلنامة تحقیقی نامة فرهنگ وزارت ارشاد سال ۱۳۷۹ .

۳۸- حجره هایِ شریفِ نبوی (ص) / صادق آئینه وند ، مجلّه میقات سازمان حج و زیارت تهران .

۳۹- نقش سه عنصر عرب ، ایرانی وترک در سپاهِ اموی / صادق آئینه وند با همکاری دکتر اصغر قائدان ، مجلّة علوم اجتماعی دانشگاه شیراز ، سال ۱۳۸۱ .

۴۰ نگاه مفسرانه به تاریخ / صادق آئینه وند ، کیهان فرهنگی ، خرداد ۱۳۸۵ .

۴۱- رویکرد هایِ مختلف عقلی و نقلی به قیام امام حسین (ع) / صادق آئینه وند ، خبرگزاری قرآنی ایران ، تاریخ۲۰۰۲ /۹ / ۱

۴۲- نخبگان ایران و مصر در مواجهه با غرب / صادق آئینه وند ، مجموعة مقالات سمینارمرکز گفت وگوی تمدّن ها ، ۱۳۸۷ .

۴۳- روشمندی وواقع گرایی در تاریخ نگاری اسلامی / صادق آئینه وند ، گفت وگوی اندیشه ، [ جام جم ] سال ۱۳۸۲ .

۴۴- اقتراحی در باب تاریخ و تمدّنِ اسلامی / صادق آئینه وند ، مجلّة معارف ، قم ، ۱۳۸۷ .

۴۵- در مقامِ علم و عالم ، فرهیختة قرن، استاد دکتر سیّد جعفر شهیدی / صادق آئینه وند ، روزنامه اعتماد ملی ، سال ۱۳۸۶ .

۴۶- د أبِ اخلاقیِ دانشمندانِ مسلمان / صادق آئینه وند ، سمینار نشست ملی آموزش اخلاق در علوم و فناوری ) ، توسط انجمن ایرانی علم ، ۱۳۸۵ .

۴۷- علوم انسانی و تاریخ ، از انقلابِ اسلامی تا جهان ِاسلام / صادق آئینه وند ، سایت کرسی نیوز ۲۸ /۸ / ۲۰۰۷

۴۸-ایرانیان و محرم حسینی / صادق آئینه وند ، روز نامة اعتماد ملی ، سال ۱۳۸۴ .

۴۹- بررسی تاریخ جوان و جوانی در اسلام / صادق آئینه وند ، روز نامة همبستگی ، ۱۳۸۴ .

۵۰- سلوکِ علوی / صادق آءینه وند ، روز نامة همشهری ، سال ۱۳۸۳ .

۵۱- تولید علم در جهانِ اسلام / صادق آئینه وند ، روز نامة کتاب قم ، سال ۱۳۸۳ .

۵۲- عاقبتِ علمِ دولتی / صادق آئینه وند ، روزنامة ایران ، سال ۱۳۸۲ .

۵۳- جوانان و فهمِ دین / صادق آئینه وند ، روزنامة نوروز ، سال ۱۳۸۰ .

۵۴- تجربة تاریخی عاشورا ؛ راهی که انقلاب پیمود / صادق آئینه وند ، روزنامة قدس ۱۳۸۴ .

۵۵- عزّت در گرو حکمتِ مسلمین / صادق آئینه وند ، روزنامه اعتماد ملی ، سال ۱۳۸۳ .

۵۶- شهر اسلامی / صادق آئینه وند ، مجموعة مقالات ، توسعة مجله ای توسعة پایداری شهری ، تهران ۱۳۸۳

۵۷- نقشِ آل بویه در برپایی مراسم و مواسم شیعه / صادق آئینه وند ، اندیشة نو ، فصلنامة تخصصی ، ۱۳۸۴

۵۳ – دیدگاه طه حسین پیرامونِ مشروعیت خلافتِ اموی / صادق آئینه وند ، مریم علوی، فصلنامه ی تاریخ اسلام ، شماره ی سوم و چهارم ، سال یازدهم ، پاییز ۱۳۸۹ .

۵۴ – ایرانیان و سوگواری فرزند پیامبر (ص) ، ۱۴۳۱ ه .

۵۵ – غدیر ، ۱۳۸۸ ه .

۵۶ – سه مورخ بزرگ اسلام عصرما [ عقّاد ، عُشّ، جابری ]

۵۷ – بدانید او فاطمه است [ روزنامه شرق ]

۵۸ – عدالت از نگاه علی (ع)

۵۹ – زن از نگاه هایِ مختلف .

۶۰ – حج ابراهیمی – حج جاهلی ، ۱۳۷۲ .

۶۱ – تاریخ و پژوهش در آن .

۶۲ – ادب مقاومت و توسع آن / مجموعه ی مقالات ، ۱۳۸۲ .

۶۳– تاریخ از نگاه استاد شهیدی / فصلنامه ی نهج البلاغه / ۱۳۸۸

۶۴– زمینه ها وگاه شناسیِ تأسیسِ نام انصار و تحولات ِمفهومی پس از آن / مجلة العلوم الإنسانیة ۱۳۸۹ ، الدولیة / صادق آئینه وند ، حسین مفتخری ، مهران اسماعیلی

۶۵– تحول هایِ دینی عصر صفویه و نقش عالمان عاملی : مطالعه ی موردی محقق کرکی و شهید ثانی / دکتر سید هاشم آقاجری ، صادق آئینه وند ، حسین مفتخری و محمد کاظم رحمتی ، مجلّه ی جستارهایِ تاریخی ، تهران ، شهریور ۱۳۹۰ .

۶۶– مقوماتِ اجتماعیِ رشد تشیع در قرن چهارم / صادق آئینه وند ، حسین مفتخری ، محمد رضا زارع / مجله ی پژوهش نامه تاریخ اسلام ، انجمن ایرانی تاریخ اسلام ، تهران ، خرداد ۱۳۹۰ .

– The image of woman in creation Account of the Holy seriptures : A Comparative Study

۶۷- مجله ی شماره ۱۷ ، Humanities

۶۸– تأثیر باور هایِ یهود در باز تولید نگاه جاهلی به حیاتِاجتماعی زن در جامعه ی اسلامی مجله ی : فصلنامه پژوهش تاریخی / صادق آئینه وند / لیلا هوشنگی / فاطمه جعفر نیا ، تهران دی ۱۳۹۰

۶۹– برخی از فعالیت هایِ طبّی در جزیرة العرب/ صادق آئینه وند ، جمال رزم جو/ مجله ی فروغ وحدت/ سال ششم ، دوره ی جدید ، شماره ی ۳۱ .

۷۰– جاودانگیِ زبان شعر آیینی شیعه / صادق آئینه وند / مجله ی خیمه ، تهران ، شماره ۷۰ – ۷۱ سال ۱۳۸۹ .

۷۱– غدیر و سه بنیانِ هویتی / صادق آئینه وند / روزنامه ی همشهری آبان ۱۳۹۰ .

۷۲– روان ِ تاریخی دو سیاست ِ علوی – اموی / صادق آئینه وند / روزنامه ی شرق ، مرداد ۱۳۹۰ .

۷۳– آیت الله طالقانی عالم روشن اندیش / صادق آئینه وند / ویژه نامه ی روزنامه شرق ، شهریور ۱۳۹۰ .

ب – عربی:

۱- الیقطة الاسلامیة فی فارسیات اقبال / التراث العربی ، دمشق ، شماره ۲۳ ، سال ۱۹۸۶

۲- الأدب المقاوم ، مضامین و نماذج / الراصد ، دمشق ، شماره ۱۷ ، سال ۱۹۹۲ .

۳- الحج الإبراهیمی والحج الجاهلِی / مجلّة العلوم الإنسانیة ، شماره ۶ ، سال ۱۹۹۵

۴- الرمز الدینی المصطلح بین علم الإجتماع الدینی والشعر الشیعی / صادق آئینه وند با همکاری دکتر کبری روشنفکر ، دکتر زهره ناعمی مجلّة العلوم الإنسانیة شماره ۱۶، سال ۱۴۳۰

۵- استعمال اصطلاح امیرالمؤمنین فی سلام الخلافة / صادق آئینه وند با همکاری دکتر علی محمد ولوی ، دکترعلی رضا شجاعی زند ، دکتر حامد منتظر مقدم شماره ۱۶، سال ۱۴۳۰

۶- نشأة المرجئة / صادق آئینه وند با همکاری دکتر علی محمد ولوی ، دکتر حسین مفتخری ، دکتر علی غلامی دهقی ، شماره ۱۶، سال ۱۴۳۰

۷- أئمة أهل البیت (ع) إعداد الکوادر الإنسانیة وتطور هیکلیة الشیعة / صادق آئینه وند با همکاری دکتر علی محمد ولوی ، محمدعلی مهدوی راد ، دکتر فهیمه فرهمند پور، مجلّة العلوم الإنسانیة ، شماره ۱۵ سال ۱۴۲۹ .

۸- إشکالیة المنحی الفقهی للمدرسة التفسیریة الأندلسیة حتی القرن السابع الهجری / صادق آئینه وند با همکاری دکتر کاظم قاضی زاده ، دکتر رضیة رجب طهمازی شماره ۱۵ ، سال ۱۴۲۹ .

۹- خصائص تدوین التاریخ فی عهد السلاجقة / صادق آئینه وند با همکاری ندا گلیجانی مقدم ، شماره ۱۴ ، سال ۱۴۲۸ .

۱۰- دراسة مقاومة فی أساطیر الخصب : سیاوش وأدونیس نموذجاً / صادق آئینه وند با همکاری حسن نصرالله ، شماره ۱۳ ، سال ۱۴۲۷

۱۱- استعمال لقب « امیرالمومنین » فی التاریخ الإسلامی / صادق آئینه وند با همکاری دکتر حامد منتظری مقدم ، شماره ۱۱ ، سال ۱۴۲۶ .

۱۲- الصید ، تاریخه ، مصطلحاته ، کتبه / صادق آئینه وند ، مجلّة مجمع اللغة العربیة بدمشق ، شماره ۶۳ ، سال ۱۹۸۸ .

۱۳- إتجاهات تدوین تاریخ ایران المعاصر / صادق آئینه وند ، مجلة آفاق الحضارة الإسلامیة ، شماره ۱۰، سال ۱۴۲۳ .

۱۴- الحیاة الفکریة فی العصر المملوکی / صادق آئینه وند ، مجلّه دانشکده ادبیات وعلوم انسانی تهران ، شماره پیاپی ۱۱۰- ۱۰۹ ، سال ۱۳۶۸ .

۱۵- الأدیان الإبراهیمیّة أمام التحدیات / صادق آئینه وند ، مجلّه آفاق الحضارة الإسلامیة ، شماره ۱۱، سال ۱۳۸۱ .

۱۶- إتّجاهات الوحدة الإسلامیة وأهدافها فی العصرالحاضر / صادق آئینه وند ، مجلّة آفاق الحضارة الاسلامیة شماره ۱۲ ، سال ۱۳۸۲ .

۱۷- المرأة فی الإسلام تحت ظلال السیرة النبویة والعلویة والتأویل الأموی والعباسی / صادق آئینه وند، مجلّه آفاق الحضارة الإسلامیة ، شماره ۱۴ ، سال ۱۳۸۳ .

۱۸- تطور فحوی الصراع بین المرء والآخرین فی التراث الإسلامی / صادق آئینه وند ، مجلّه آفاق الحضارة الإسلامیة ، شماره ۱۸ ، سال ۱۳۸۵ .

۱۹- رسائل الرسول الأعظم (ص) / صادق آئینه وند ، مجلّه آفاق الحضارة الإسلامیة شماره ۱۹ ، سال ۱۳۸۶ .

۲۰- کُتّاب السیرة النبویة الأوائل و حکایة سیرة إبن اسحاق / صادق آئینه وند مجلّه آفاق الحضارة الاسلامیة ، شماره ۱۹ ، سال ۱۳۸۶ .

۲۱- المدیح النبوی فی شعر حسان بن ثابت و خاقانی شیروانی / صادق آئینه وند با همکاری نعیمه حسوکی ، مجله آفاق الحضارة الاسلامیة ، شماره ۲۱ ، سال ۱۳۸۷ .

۲۲- شرح رسالة أبی بکر الخوارزمی إلی جماعة الشیعة بنیسابور / صادق آئینه وند ، بیروت ، العرفان ، شماره ۶ و ۷ ، سال ۱۹۸۵ .

۲۳- مصادر ترجمة الشریف الرضی باللغة الفارسیة / صادق آئینه وند ، مجلّه الثقافة الإسلامیة ،دمشق ، شماره ۲ .

۲۴- الإسلام فی ایران / صادق آئینه وند ،

دائرة المعارف یونسکو پاریس The Different Aspects of Islamic culture

۲۵- دراسة تفاوت الخطابات التبلیغیة للأنبیاء السّلف و نبی الإسلام (ص) / صادق آئینه وند ، با همکاری دکتر قاضی زاده ، دکتر مهدوی راد و دکتررسولی ، مجلّه العلوم الإنسانیة ، شماره ۳۱- ۲۵ ، سال ۱۳۸۷ .

۲۶ – عصر الممالیک ، ۱۳۶۸ .

سمینارهایِ علمی داخلی و جهانی : شرکت در ۷ سمینار بین المللی در جهان و ۱۵ سمینار بین المللی و ملی داخلی

داوری کتاب ها و مقالات علمی – پژوهشی : داوری ۱۰۰ کتاب و ۱۳۰ مقاله ی علمی برایِ موسسات علمی و مجلات .

[ عنوان پایان نامه هایی که در حالِ حاضر راهنمایی آن ها را به عهده دارم ]

 

دکتری

۱ – خطابه و منبر در عصر عباسیان / شیخ احمدی [ دانشگاه تربیت مدرس ، دکتری ]

۲ – تأثیر مناسباتِ قبیله ای برگروه بندی هایِ مذهبی در مدینه عصر نبوی ( ص ) / مهران اسماعیلی [ دانشگاه تربیت مدرس ، دکتری ]

۳ – تأثیر باورهایِ یهود در باز تولید نگاه جاهلی به زن بعداز رحلتِ پیامبر ( ص ) تا پایانِ خلافتِ عباسیان / فاطمه جعفر نیا [ دانشگاه الزهراء ( س ) ، دکتری ]

۴ – موالی در عصر عباسیان / حسینی [ دانشگاه پیام نور قم ، دکتری ]

 

کارشناسی ارشد

۱ – نقش و کارکرد شیعیان در مکه در دوران عثمانی ها / عمار ابو طالبی [ دانشگاه ادیان و مذاهب قم ، کارشناسی ارشد ]

۲ – نهاد وزارت در اسلام / قهرمان پور [ دانشگاه تربیت مدرس ، کارشناسی ارشد ]

پایان نامه ها و رساله های انجام شده :

دکتری

- اصول ومبانی سازماندهی نظامی درتاریخ اسلام و تحولاتِ آن ( از آغاز تا پایان عصرِ اول عباسی ۲۳۲ ه ) ، ۱۳۸۰

- فرایند تحولات مراسم و مواسم شیعه امامیه در شرق عالم اسلامی / حسین پوراحمدی ، دانشگاه تربیت مدرس ۱۳۸۳

- الأسماء الحسنی ، مطالعة لغوی – معنائی / شهریار نیازی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۸

- تحقیق دربارة روات شیعه و منسیعة صحیح بخاری و صحیح مسلم بررسی و ثاقت و تشیع هریک از روات شیعی این دوکتاب / محمد امینی نجفی ، دانشگاه آزاد ۱۳۷۹

- مبانی و آثار اجتماعی و اقتصادی – سیاسی اتحاد خاندان هایِ ثققی ، سفیائی و مروانی در حجاز ، شام و عراق / محمد رضا رحمتی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۶

- رثاء در ادب شیعه تا پایانِ قرن دوم هجری / عباس اقبالی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۳

- اسالیب شعری عرب در دفاع از اهل بیت پیامبر ( ص ) / یحیی معروف ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۷

- بررسی و نقد اشعار صعالیک / محمد رضا هاشملو ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۲ .

- نقد وبررسی عوامل مؤثر در نگارش تاریخ ادبیات عرب در عصر معاصر / حسین میرزایی نیا ، دانشگاه تربیت مدرس ۱۳۸۳

- مبانی مشروعیت و ساختار قدرت خلافت فاطمیان مصر تا پایان خلافت المستنصربالله ۳۵۸-۴۸۷ ه / فاطمه جان احمدی ، دانشگاه تربیت مدرس ،‌۱۳۸۲ .

- علل گرایش یمنی ها به تشیع ونقش آنان درنشر آن ( قرن اول هجری ) / اصغرمنتظر القائم ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۸ .

- نقد تطبیقی تاریخ نگاری اسلامی و تاریخ نگاری نوین اروپایی درباب تاریخ ساسانیان / اصغر محمود آبادی ، صادق آئینه وند ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۹ .

- رثاء در ادب شیعه تا پایان قرن دوم ه / عباس اقبالی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۳.

 

کارشناسی ارشد

- یاد کردِ ادیان ایرانی در متون ملل و نحل اسلامی و مقایسة آن با متونِ تاریخی / مصطفی فرهودی ، دانشگاه ادیان و مذاهب ، قم ، ۱۳۸۸

- اصلاحات عمر بن عبدالعزیز در دوره خلافت / رضا علی سبحانی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۰

- نقش قاعدون در حکومت امیرالمؤمنین / خدیجه فیضی ، مرکز آموزش ، قم

- فرایند تحولات مراسم و مواسم شیعه امامیه در شرق عالم اسلامی / حسینی پور / مهدی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۳

- زنان در صدر اسلام / زهرا زاهدی ، الهیات قم ، ۱۳۷۷

- زنان بنی هاشم تا پایان قرن اول / ملیحه شعبان پور ، الهیات قم ، ۱۳۷۷

- زنان در عصر جاهلیت / مریم شفقی ، الهیات قم ۱۳۷۷

- سیرة سیاسی ائمه هدی علیهم السلام / راضیه فرزام ، ۱۳۷۷

- نقد و بررسی آثار و آراء نقدی طه حسین در ادب عربی / علی نظری ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۲

- غلات در دو قرن اول هجری / رقیه میر ابوالقاسمی، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۷

- بررسی مضامین شعری ابو فراس حمدانی / مسلم زمانی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۳

- شعر شیعه در عصر اموی / قاسم مختاری ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۱

- تصحیح وتحقیق نسخه خطی « دلیل الهدی علی قطرالندی وبل الصدی ابن هشام و..../ علیرضا ستاردباغی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۳

- خاندانِ رسالت در آینة شعر اُزری ، فرهاد رجبی نوش آبادی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۴

- اصول آمادگی دفاعی درحکومتِ اسلامی / سید مهدی آقا پور، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۶۸

- قیام هایِ شیعه در عصر عباسی ( ۱۹۳ – ۱۳۲ ه ) / محمد کاظمی پوران بدر ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۱

- انعکاسِ دین و مظاهر آن در رمان های نجیب محفوظ / فرامرز میرزایی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۱

- سیر رمانتیسم در ادب الیاس ابو شبکه " نقد و تحلیل " / زهرا رفیعی راد ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۳

- نقشِ قاعدین در حکومتِ علی ( ع) / ابراهیم خراسانی پاریزی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۶

- پژوهشی در زندگانی نواب خاص امام زمان ( ع ) / علی غفارزاده ، الهیات قم ، ۱۳۷۴

- تشیع و تاریخ نگاری اسلام ( تا پایان قرن هفتم هجری ) / علی امامی فر ، قم ، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ، ۱۳۷۴

- بررسی شخصیت و اشعار ابوالأسود الدؤلی / سوسن طباطبائی ، دانشگاه تهران ، ۱۲۶۸

- بررسی و نقد شعر سیاسی – انتقادی از ابتدا تا دورة قاجاری / محمد بشیری ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۵

- مدح نبوی در شعر حسان بن ثابت وخاقانی شروانی/ نعیمه حسوکی ، صادق آئینه وند، ناصر نیکو بخت ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۵ .

- ریشه های فکری واجتماعی وساختارتشکیلاتی جنبش اخوان المسلمین(۱۹۵۲-۱۹۲۸)/ عبدالله فرهی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۶ .

- بررسی تطبیقی اسطوره سیاوش و آدونیس در متون تاریخ و ادبی / حسن نصرالله ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۴

- نقش انصار در جامعه اسلامی ( مدینه تا سال چهلم هجری ) / عسلیه دغاغله ، دانشگاه الزهراء ، ۱۳۷۶ .

- یهود مدینه از آغاز تا فرجام / دانشگاه قم ، ۱۳۷۹ .

- فتح و گسترش اسلام درقفقاز/ علیرضا شالباف ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۲ .

- صحت و سقم مرویات ابو محنف در تاریخ طبری / جلیل تاری ، دانشگاه قم مرکز تربیت مدرس ، ۱۳۷۹ .

- خلف بن احمد/ سیستانی (بانو) و جانشینان او تا پایان عصر سلجوقی/ فاطمه اسلامی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۰

- علل و اسباب نبرد های رسول اکرم ( ص ) / عبدالحمید پیش بین ( اشکوری ) ، دانشگاه قم ، مرکز تربیت مدرس ، ۱۳۸۱ .

- روابط مسلمانان با روم تا پایان عصراموی / منصورحیدری ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۱ .

-شخصیت وکارنامه سیاسی مخبرالسلطنه هدایت/ سالاراحمدی مهریان ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۸۰ .

بررسی رابطه بین ساختار سیاسی و فعالیت احزاب از کودتای ۱۲۹۹ تا سقوط سلطنت رضا شاه ( ۱۲۹۹ – ۱۳۲۰ ش ) / شمس الله شاه آبادی ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۹۰ .

 

[ سوابق اجرائی در وزارت علوم و دانشگاه ]

- رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس ( ۸ سال )

- رئیس بخش علوم اجتماعی دانشگاه تربیت مدرس ( ۴ سال )

- مدیر گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس ( ۸ سال )

- عضو هیئت امناء پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

- عضو هیئت امناء بنیاد دانشنامة بزرگ فارسی

- عضو هیئت امناء دانشکده علوم حدیث شهرری

- عضو هیئت ممیزه دانشگاه تربیت مدرس

- عضو هیئت ممیزه مرکزی علوم انسانی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری

- عضو هیئت ممیزه دانشگاه رازی کرمانشاه

- سرپرست گروه علوم اجتماعی شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری

- سرپرست کمیتة برنامه ریزی تاریخ وباستان شناسی شورای عالی برنامه ریزی

- عضو شورایِ برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم ،تحقیقات وبرنامه ریزی

- عضو کمیته کمیسیون نشریاتِ علمی کشور