15 آبان 1395
بازخوانی یک خبر
حرکتی که دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در 13 آبان 1358 با تسخیر لانه جاسوسی امریکا در تهران آغاز کردند، بیتردید در تاریخ مبارزات ملتهای تحت سلطه نقطه عطف به شمار میرود. هنگامی که اسناد موجود در سفارت به دست آمد و گزارشهای مستندِ دخالت امریکا در امور داخلی ایران و طراحی توطئههای مختلف ـ قبل و بعد از پیروزی انقلاب ـ آشکار شد؛همچنین به دلیل حمایت امام خمینی از این اقدام، افشاگری درباره سیاستها و روشهای امریکا در برخورد با تحولات ایران و سایر کشورها آغاز گردید. امام (ره) رهبری حرکت دانشجویان را شخصاً برعهده گرفت و مبارزه علیه ریشههای نفوذ امریکا در ایران به اوج رسید. نظر امام خمینی درباره مبارزة همزمان علیه استبداد سلطنتی و سلطه استعماری، پس از تصرف لانه جاسوسی به اثبات رسید. با افشای اسناد لانه جاسوسی، در عمل مشخص شد که اگر مبارزه تنها با سقوط نظام استبدادی پایان یافته تلقی شود، باز هم امکان توطئه دشمنان و تکرار حوادث تلخ گذشته فراهم خواهد بود و آنچه این نظریه را تکامل میبخشد، تحقیق عمیق در اسناد لانه جاسوسی امریکاست. با آن که در بیش از دودههای که از تصرف لانه جاسوسی امریکا گذشته، این اسناد میتوانست به موضوع پژوهشهای دانشگاهی در پایاننامههای کارشناسی ارشد و دکترای رشتههای تاریخ، علوم سیاسی و روابط بینالملل قرار گیرد، اما متأسفانه نه در ایران و نه در سایر کشورهای جهان، آن طور که شایسته است کار درخور توجهای در این زمینه انجام نشده است. البته با توجه به نفوذ ایالات متحده در اکثر مراکز دانشگاهی جهان و اعلام ممنوعیت ورود کتابهای منتشره اسناد لانه جاسوسی به امریکا، این بیتوجهی عمدی در غرب دور از انتظار نیست، اما غفلت از این موضوع در داخل کشور توجیه پذیر نیست،
اسناد منتشر شده، دهها موضوع کوچک و بزرگ را در شیوههای اعمال سلطه و نحوه مداخله در امور ایران و سایر کشورها توسط امریکا را نشان میدهد.
در بهار سال 1386 واحد اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی مجموعه اسناد لانه جاسوسی را که قبلاً توسط دانشجویان پیرو خط امام در 73 جلد منتشر شده و یک جلد منتشر نشده را که حاوی زندگینامه رجال سیاسی عصر پهلوی است در 8 جلد منتشر کرد ؛ متن پیشین عیناً در حروفچینی چاپ جدید نیز آمده و ضمن رعایت امانت هیچگونه دخل و تصرفی در محتوا و متن اسناد انجام نشده است.
کتاب «نهم» و «دهم» مجموعه اسناد لانه جاسوسی، «روزشمار انقلاب اسلامی» نام گرفته است . در بهار سال 1387 توسط این مؤسسه به بازار نشر عرضه گردید.
کتاب نهم، اسناد سال 1978م. و به طور مشخص وقایع روز 19 دی 1356 تا 10 دی 1357 را در خود جای داده است و کتاب دهم نیز اسناد مربوط به سال 1979م. و به شرح اتفاقات روز و به طور مشخص 11 دی 1357 تا 13 آبان 1358 –روز تصرف لانه جاسوسی- میپردازد. دو جلد اخیر روایتی امریکایی از وقایع روزهای پیروزی انقلاب تا اشغال لانه جاسوسی را در بر میگیرد.
جلد یازدهم از مجموعه اسناد لانه جاسوسی آمریکا ، 301 سند نویافته در در سه فصل : «خلیج فارس» ، «روابط نظامی ایران و آمریکا» و «سفارت شوروی در ایران» را در خود جای داده که در سال 1388 به دست چاپ سپرده شد. از این مجموعه 115 سند فصل اول به ببرسی مسائل مربوط به خلیج فارس ، تنگه هرمز ، نفت ، انقلاب اسلامی ، نقش آمریکا در منطقه و زندگی نامه شیوخ خلیج فارس اختصاص یافته ، 117 سند فصل دوم به روابط نظامی ایران و آمریکا و 69 سند فصل سوم شامل مسائل مربوط به سفارت شوروی در ایران است . اسناد هر فصل به ترتیب تاریخ و در پی هم آمده است . در این کتاب ترجمه اسناد آمده و متن انگلیسی اسناد در لوح فشرده ضمیمه ارایه می شود.
در کل این مجموعه، برای کاهش حجم صفحات و سهولت استفاده محققین، متن اسناد حروفچینی شده و تصاویر اصل اسناد هر جلد در یک قطعه CD با قابلیت جستجو در متن به همراه کتاب ارائه میشود.
گفتنی است این اثر در جشنواره بیست و ششمین دوره کتاب سال و شانزدهمین دوره جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ویژه به عنوان اثر برگزیده معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت.
همچنین در مراسم تقدیر از پژوهشهای برتر، پژوهشکده امام خمینی وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) در هفتهی پژوهش سال 1386، از این کتاب به عنوان یکی از آثار برتر تاریخ انقلاب اسلامی تقدیر کرد.
مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی ضمن سپاس از همه دست اندرکاران تدوین این اثر، به ویژه دانشجویان مسلمان پیرو خط امام که بنیانگذار این حرکت سترگ فرهنگی بودند، به روح شهیدان گرانقدر این دانشجویان درود میفرستند و امیدوار است این کتاب، راهگشای مورخین و پژوهشگران قرار گیرد.