18 شهریور 1400

ناگفته ای از آیت الله اشراقی


 ناگفته ای از آیت الله اشراقی

در بخشی از خاطرات ابراهیم یزدی، وزیر خارجه دولت موقت در نوفل لوشاتو به مباحثه ای پیرامون سیگار کشیدن میان وی و آیت‌الله اشراقی اشاره شده است که بازخوانی آن خارج از لطف نیست.

ابراهیم یزدی نوشته است:  آیت‌اللّه شهاب الدین اشراقی ، علاوه بر این که داماد بزرگ آقای(امام) خمینی بود، خود یکی از علمای مورد توجه حوزه علمیه قم و مردی سلیم النفس ، آرام و باسواد بود. چند جلد در تفسیر قرآن کریم نوشته بود ، که آن ها را به من هدیه کرد. او خیلی سیاسی نبود ، اگرچه به مسائل سیاسی توجه داشت و مواضع سیاسی آقای خمینی را تائید و حمایت می کرد.      

     آیت اللّه اشراقی اگرچه در برخی مسائل سنتی می اندیشید ، در مقایسه با سایر هم کسوتان خود روشن بین و با مسائل جدید آشنا بود . ایشان با ورود به ستاد بخشی از وظایف روزمره را ، به خصوص در مورد ملاقات ها برعهده گرفتند . من اولین بار بود که با ایشان آشنا می شدم و به سرعت اعتماد و احترام متقابلی میان ما برقرار شد. به طوری که ما علاوه بر مسائل سیاسی درباره ی مسائل اعتقادی نیز بحث و گفتگو می کردیم ،

 از جمله بحث ما درباره سیگار و مضرات آن به مجادله کشید . مرحوم آیت اللّه اشراقی سیگار می کشید آن هم بسیار زیاد . یک بار به او اعتراض کردم و گفتم که چرا سیگار می کشد!سیگار ضرر دارد . او توضیحی نداشت ولی نپذیرفت . برای ایشان توضیح دادم که یکی از موضوعات پژوهش من در آمریکا ، رابطه ی ماده ی موثراصلی سیگار(متیل کلانترن) با سرطان ریه است. آزمایش های متعدد سرطان زایی سیگار را به اثبات رسانده است . به همین دلیل دولت آمریکا شرکت های تنباکو و تولید سیگار را مجبور کرده است که بر روی پاکت های سیگار زیان آور بودن آن را بنویسند. با توضیحات بیشتر در این مورد ،

 به آقای اشراقی گفتم که براساس اصل قطعی آموزش دینی – قرآنی : کل مضر حرام – هرچیز زیان آوری (برای سلامتی انسان ) حرام است – و سیگار زیان آور و حرام است . چندین بار این بحث ها ادامه پیدا کرد . یک بار در حضور آقای خمینی ، مرحوم اشراقی بر سبیل مزاح گفت که دکتر یزدی فتوا داده است سیگار کشیدن حرام است !!

 من در حضور آقای خمینی توضیح دادم که چرا و اضافه کردم که خداوند روزه را بر ما مسلمانان واجب کرده است. اما همین روزه واجب ، اگر سلامت فرد را تهدید کند ، حرام می شود. حالا شما به من بگویید این سیگار چه سودی برای شما دارد که می کشید ، در حالی که زیان و ضرر آن از نظر علمی قطعی است . آقای خمینی حق را به جانب من دادند ، اما آقای اشراقی به استفاده از سیگار ادامه داد. گویا ترک اعتیاد به سیگار چندان آسان نیست . من هم بحث و احتجاج بیشتر با ایشان را مفید ندیدم و ادامه ندادم.

     با استقرار آقای خمینی و خانواده در ویلای جدید ، در ساختمان تغییراتی داده شد . اتاق کوچک صندوقخانه به مرکز تلفن خانه تبدیل شد . آقایان فردوسی پور ، املایی و محتشمی به نوبت مسئوول پاسخ به تلفن ها بودند و هرکدام نیز به نوبت در آپارتمان غضنفرپور ، که هنوز در اختیار آن ها بود ، می رفتند و آنجا هم کار پاسخ به تلفن ها را برعهده داشتند . علاوه بر این سه نفر ، یک روحانی دیگر هم به آن ها ملحق شده بود که در تمام روز در دفتر پاریس (منزل غضنفرپور) مستقر شده بود. هنگامی که دانشجویان عضو اتحادیه ی اسلامی دانشجویان ، سفارت ایران در پاریس را اشغال و سفیر را بیرون کردند ، در آن جا به اسنادی دست یافتند که نشان می داد این روحانی جوان همه روزه گزارش فعالیت های دفتر را به مسئوول ساواک در سفارت می داده است . رفت و آمد مراجعین به نوفل لوشاتو مشکل بود.


پارسینه