اشاره

روز ۱۱ آذر ۱۳۰۰ هجری شمسی میرزا کوچک‌خان جنگلی پس از سالها مبارزه علیه خیانتهای قاجار و استبداد رضاخانی، به شهادت رسید. در تاریخچه مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران‌، قیام میرزا کوچک خان جنگلی از جمله نهضتهایی است که با اندیشه اسلامی و ضداستعماری شکل گرفت، امّا با نیرنگ و خیانت کمونیستها به انحراف، تجزیه و نفاق داخلی دچار گشت ونهایتاً همسویی اعلام نشده روس‌های بلشویک با رژیم استبدادی قاجار وسپس نظامیگری سرکوبگرانه رضاخان آن را به شکست کشاند.
در چنین شرایطی، سران نهضت جنگل چند راه بیشتر پیش روی خود نمی‌دیدند یا باید تسلیم می‌شدند و اسلحه را زمین می‌گذاشتند، یا به روسیه پناه می‌بردند و یا این که تا آخرین قطره خون به مبارزه ادامه می‌دادند. بعضی سران نهضت ترجیح دادند تا به اربابان خود که به او خیانت نیز کرده بودند، بپیوندند. بعضی نیز با قید تضمین از طرف سردار سپه، با همه افراد خود تسلیم قوای دولتی شد و جان خود را نجات دادند. در این میان فقط میرزا کوچک خان بود که نه حاضر به ترک ایران شد و نه ننگ تسلیم به قوای بیگانه و یا نیروهای دولتی را پذیرفت. او به مبارزه ادامه داد و جان خود را در راه آرمانهای انقلابی و اسلامی خود از دست داد.
مجموعه حاضر که در قالب پنجاه و نهمین شماره مجله الکترونیکی «گذرستان» ارائه می‌گردد، به بازنشر مقالات مرتبط با سرنوشت میرزا کوچک خان و نهضت او موسوم به «نهضت جنگل» اختصاص دارد . امید که مورد توجه محققان و پژوهشگران تحولات تاریخ معاصر ایران قرار گیرد.