18 آذر 1400

واقعه پادگان لویزان چه بود؟


واقعه پادگان لویزان چه بود؟

در بیستم آذر ماه 1357، یک درجه دار و یک سرباز وظیفه ارتش به نامهای اسماعیل سلامت‌بخش و ناصرالدین امیدی عابد، افسران پادگان لویزان را که در سالن غذاخوری مشغول صرف ناهار بودند به رگبار بستند. این عملیات که طی آن تعداد زیادی از درجه داران شاهنشاهی هدف قرار گرفته و کشته یا زخمی شدند و نشان‌دهنده وجود نیروهای انقلابی در بدنه ارتش بود؛ نور امیدی در دلهای مردم ایجاد کرد و انگیزه سرکوب را در نیروهای وفادار به سلطنت کاهش داد.

روزنامه کیهان در تیرماه 1358 طی یک گزارش تحقیقی به بررسی جزئیات این عملیات پرداخت که در پی می‌آید:

 

«در عاشورای حسینی یک درجه دار به نام اسماعیل سلامت بخش و سرباز وظیفه ناصرالدین امیدی عابد که قبلا طرح حمله به پادگان لویزان را با هم ریخته بودند و منتظر فرصت مناسبی جهت این اقدام قهرمانانه خود بودند، در ساعت 12 ظهر روز عاشورا، طرح از پیش ساخته خود را به اجراء گذاشتند. آنها با سلاح های خود که از قبل آماده و فشنگ گذاری نموده بودند از درب غربی سالن ناهار خوری پادگان لویزان وارد شدند و به همه برپا دادند. در این موقع کلیه افراد نظامی که از امرای ارتش و درجه داران پادگان لویزان بودند به یکباره به خالت خبردار ایستادند در همین لحظه اسماعیل سلامت بخش و امیدی عابد با یک عمل شجاعانه افراد حاضر در سلف سرویس را به رگبار گلوله بستند و خود با یک عمل ماهرانه خواستند از پادگان فرار نمایند ولی ماموران دیگر پادگان با صدای شلیک گلوله به آن محل شتافتند و این دو مجاهد را هدف گلوله های خود قرار دادند. بدین ترتیب عده زیادی از افسران و درجه داران حاضر در ناهار خوری کشته و زخمی شدند.

با این اقدام شجاعانه، یکبار دیگر سربازان و درجه داران، وفاداری خود را نسبت به نهضت مبارزه ملت ایران در ریشه کردن رژیم شاه مخلوع نشان دادند.

در روزهای دهم (عاشورا) و یازدهم این ماه پس از آن تظاهرات عظیم خبری به مردم رسید. خبری تکان دهنده چون رعد در عین حال که با ناباوری مردم همراه بود. اهمیت فوق العاده داشت و آن خبر حمله چند مبارز مسلمان و از جان گذشته به افسران مجتمع در سالن ناهار خوری درجه داران بود. این خبر امیدی در دل همه مردم ایجاد کرد، به طوری که دریافتند در داخل ارتش هم افراد آگاه و جانباز در راه اهداف اسلامی وجود دارد. اینک گزارش آن روز را از نظرتان می گذرانیم.

این گزارش حاصل تحقیقاتی است پیرامون همین حماسه دلیرانه در روز عاشورا.

در هفته گذشته طی تماس هایی که با دو تن از مبارزان گروه هفت نفری و بعضی از پرسنل پادگان لویزان برقرار کردیم، اسرار تازه ای پیرامون این حماسه همراه با اسناد و مدارک به دست آوردیم.

مجاهدان شهید، گروهبان سلامت بخش و سرباز وظیفه امیدی عابد، طراحان و عاملین این حماسه بوده اند. شهید گروهبان سلامتبخش پس از گذراندن دوره آموزشگاه گروهبانی به گردان توپخانه منتقل می شود. وی در طول مراحل انقلاب با داشتن آگاهی سیاسی و اجتماعی اقدام به تبلیغ مخفیانه مذهبی در داخل پادگان می نماید به طوری که با شش تن دیگر که دو نفر آنها سرباز وظیفه درجه دار بوده اند، ارتباط برقرار می کند و گروه تشکیل می دهند و به دنبال آن فعالیت گروهی آغاز می شود.

از جمله اقدامات این گروه متشکل، نمازعیدی بود که آنها در داخل پادگان برگزار کردند. این برنامه همزمان با برگزاری عظیم نماز عیدفطردر قیطریه تهران بود که به دنبال آن گروهبان سلامت بخش توسط ضد اطلاعات شناسایی و مورد بازجویی قرار می گیرد.

در 21 آذر سال گذشته قرار بود که شاه در مراسم آن روز شرکت کند و گروه تصمیم به شلیک توپ به طرف جایگاه را داشتند ولی شاه در این مراسم شرکت نکرد و در نتیجه اجرای طرح آنها معوق ماند.

با فرار رسیدن ماه محرم و جنایات خونبار رژیم در روزهای دو و سوم این ماه مبارزان در پی اجرای طرح دیگری بر می آیند.

شاه در شب عاشورا در داخل  پادگان بود. لکن گروه مزبور از این مساله بی اطلاع و مشغول طراحی نقشه و حمله به افسرانی که در سالن غذاخوری مجتمع شده بودند، می شوند.

از صبح روز عاشورا، گروهبان سلامت بخش با خواندن نمازهای مکرر و اظهار نیاز به درگاه خداوند، وصیت نامه خود را تکمیل کرد و سرباز امیدی نیز وصیت نامه خود را نوشت. زمینه سازی برای دسترسی به اسلحه خانه و قسمت آتشبار توسط افراد گروه انجام گرفت و این دو با اسلحه و مهمان همراه خود حمله را آغاز کردند.

نحوه حمله بنا به اظهار یکی از افسران پادگان که خود مسئول جمع آوری اطلاعات در این حادثه می باشد، چنین است:

«روز تاسوعا و عاشورا ارتش در آماده باش کامل بود. واحدی از گارد جاویدان پاسداری کاخ شاه را به عهده داشت و عده ای دیگر از آرامگاه مراقبت می کردند. در محوطه پادگان لویزان در حدود 27 تا 30 هلیکوپتر مستقر شده بود. زمان حمله فرا می رسد. سرباز امیدی از ناحیه شمال و از پله های شرقی و گروهبان سلامتبخش نیز از سمت جنوب ساختمان مرکزی ستاد گارد جاویدان به افسران مجتمع در سالن غذاخوری حمله می نمایند.

از جانب سلامتبخش در این برنامه اشتباهی رخ می دهد. وی به جای اینکه داخل نهار خوری اصلی شود، فقط دو تا سه درجه دار در آنجا تیر می خورند و بعد وقتی متوجه اشتباهش می شود، ساختمان ستاد را دور می زند و از طرف ساختمان فرماندهی به جلو ستاد می آید.

در ضمن سرباز امیدی، پس از شعارهای «خدا»  «قرآن» «خمینی» و «ا... اکبر»  نیز از سمت شمال به نهار خوری افسران می رود و تیراندازی می کند که به دنبال آن افسران در حالی که مسلح می شوند، سالن را ترک می کنند. در این هنگام با سلامت بخش موجه می شود.

گروهبان سلامت بخش با دو دست تیراندازی می کرد. یک دست با نوغان( اسلحه مخصوص) و یک دست با تفنگ. در این هنگام که اوضاع به شدت متشنج بود. یک هلیکوپتر جهت تیراندازی به طرف پادگان در آسمان پرواز می کرد. لشکر حشمتیه نیز برای سرکوبی به پادگان لویزان اعزام شده بود و هنگام تیراندازی شاه در منطقه لویزان در منزل تیمسار بدره ای بود. در این درگیری ها تعداد کشته و زخمی که تاکنون تائید شده به ترتیب 14 و 38 می باشد که جمعا 52 کشته و زخمی می باشد. عده ای  از اعضای گروه مبارز، شناسایی و دستگیر می شوند که پس از بازجویی های مداوم و محاکمه صحرایی به زندان می افتند و خوشبختانه در جریان پیروزی انقلاب اسلامی توسط مردم از زندان آزاد می گردند.»

 



موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی