معرفی سایت‌های تاریخ شفاهی در جهان

تاریخ شفاهی (Oral History) یکی از شیوه‌های جدید تحقیقات تاریخی است که در سده اخیر در سطح جهان گسترش پیدا کرده است. هر چند پیشینه تاریخی آن به علت قرابت با افسانه‌ها و روایات شفاهی که نسل به نسل میان اقوام و ملل مختلف منتقل می‌شده به چندین هزار سال قبل برمی‌گردد. به هر حال نخستین فعالیت آکادمیک در این عرصه با موضوع تاریخ سیاسی و به طور مشخص با ضبط خاطرات سیاسی روی نوار شروع شد.

نخستین ابتکار در این زمینه در سال 1948 توسط پروفسور «آلن نوینز» انجام گرفت که در دانشگاه کلمبیا با استفاده از ضبط صوت نخستین طرح در زمینه تاریخ شفاهی را با گردآوری خاطرات سیاسی گروهی از شخصیت‌های سیاسی انجام داد و اصطلاح Oral History از این زمان در دنیا به وجود آمد. از اواسط سال‌های 1960 تحقیق در مورد تاریخ شفاهی از زمینه‌های سیاسی به سایر عرصه‌ها مانند: تاریخ اجتماعی، فرهنگی و... گسترش پیدا کرد.

با تأسیس انجمن جهانی تاریخ شفاهی در سال 1996(Oral History Association) (OHA) تاریخ شفاهی وارد مرحله جدیدی شد که از آن به جنبش تاریخ شفاهی (Oral History Move ment) یاد می‌کنند. فعالیت‌های این انجمن بیشتر در جهت توسعه استانداردهای جهانی و ایجاد هماهنگی بین مراکز تاریخ شفاهی و تهیه منابع بوده است.

طی دو دهه اخیر تحقیق با روش تاریخ شفاهی ابعاد نوین و گسترده‌ای پیدا کرد که حاصل آن انتشار هزاران مجموعه، رساله، کتاب، مقاله و آرشیو‌های متعدد بود. این امر تحولات بزرگی را در این رشته به وجود آورد. امروزه هزاران مرکز در قالب انجمن، مؤسسه‌ها، انستیتوها، مراکز دانشگاهی و... به کار جمع‌آوری، پردازش و نگهداری اطلاعات تاریخ شفاهی در دنیا می‌پردازند. برخی از مهمترین آنها به اختصار معرفی می‌شود.

 

انجمن‌ها

1. انجمن جهانی تاریخ شفاهی (OHA) The Oral History Association

مشهورترین انجمن و مرکز تاریخ شفاهی در دنیا می‌باشد که در سال 1966 به منظور ایجاد هماهنگی بین مراکز تاریخ شفاهی و تهیه استانداردهای جهانی تأسیس گردید. این انجمن اولین مجموعه قوانین خود را در سال 1968 منتشر کرد که رئوس مطالب قوانین و وجوب تاریخ شفاهی را مشخص کرد. در سال 1979 دومین مجموعه قوانین تاریخ شفاهی در کنفرانس وینسکانس به چاپ رسید.

در دهه بعدی ویرایش جدیدی از کلیه قوانین با توجه به تغییرات موردنیاز صورت گرفت که تحت عنوان (Evaluation Guidelines) چاپ و از طریق سایت انجمن به منظور استفاد همگانی در اختیار تمام تاریخ شفاهی‌دانان قرار گرفته است. این انجمن همه ساله کنفرانس‌هایی به منظور ایجاد هماهنگی بین مراکز تاریخ شفاهی و تبادل از طریق کمیته‌های تخصصی برگزار می‌کند.

سایت انجمن جهانی تاریخ شفاهی مطالب متنوع و مفیدی در زمینه‌های گوناگون به علاقه‌مندان ارائه می‌دهد. برخی از مهمترین مطالب مندرج در سایت این انجمن عبارتند از:

کمیته‌های کاری مختلف

راهنمایی برای قوانین و مقررات تاریخ شفاهی

اطلاعات کلی راجع به انجمن

نحوه ثبت‌نام

مزایای عضویت در انجم

نحوه ثبت در کنفرانس‌های سالیانه

انتشارات

نحوه پیوستن به انجمن

مجموعه‌ای از مهم‌ترین سایت‌های تاریخ شفاهی و...

آدرس وب سایت و ایمیل:

Http:www.dickinson.edu/organizations/oha

Email:OHA@dickinson.edu

 

2. انجمن بین‌المللی تاریخ شفاهی

این انجمن به طور غیررسمی در سال 1979 با تلاش گروهی از تاریخ شفاهی‌دانان تأسیس شد، اما به طور رسمی در جریان ششمین گردهمایی انجمن در گوتنبرگ سوئد اعلام موجودیت کرد. اعضای این انجمن هدف از تشکیل آن را تلاش در جهت بهبود و پیشرفت ارزش تاریخ شفاهی و گسترش همکاری میان متخصصان تاریخ شفاهی اعلام کرده‌اند. برخی از مزایای عضویت در این انجمن عبارت است از:

1. برگزاری کنفرانس تاریخ شفاهی (هر دو سال یک بار)

2. استفاده از بولتن تهیه شده در مرکز بین‌المللی تاریخ شفاهی و نمایه‌ای از مجلات تاریخ شفاهی در دنیا

3. شرکت در کمیته‌های تاریخ شفاهی و داشتن حق رأی در این کمیته

انجمن توسط یک شورای مشورتی که در کنفرانس‌های تاریخ شفاهی توسط اعضا انتخاب می‌شود،‌ اداره می‌گردد.

آدرس وب سایت و ایمیل:

Http://www.file.arlinstutos/ravignani/historial/ioha.htm

Email:almut.leh@fernuni-hagen.de

 

3. انجمن تاریخ شفاهی در کانادا (Canadian oral History Association)

این انجمن به منظور کمک به متخصصین و گروه‌های تاریخ شفاهی از طریق ایجاد یک مرکز به وجود آمده که امکاناتی نظیر برقراری ارتباط با متخصصین و پروژه‌های مختلف را در اختیار اعضا قرار می‌دهد و هر ساله علاوه بر گزارش سالیانه که منتخبی از مطالب مربوط به تاریخ شفاهی در کانادا است و خبرنامه‌ای که شامل اخبار مربوط به هیأت رئیسه است، پروژه‌های شخصی و کتاب منتشر می‌کند.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.ncf.carleton.ca/oral-History

 

4. انجمن تاریخ شفاهی تگزاس (TOHA) Texas oral History Association

این انجمن در سال 1982 در تگزاس تأیید شد و به عنوان یک شبکه شفاهی‌دانان در تگزاس و سایر ایالات آمریکا و کشورهای دیگر خدمات می‌دهد. وب‌سایت انجمن خدماتی مانند اعلام نشست‌های انجمن، اطلاعات اعضا، اطلاعات مربوط به سایر سایت‌ها و... را دربر می‌گیرد. این انجمن که زیرنظر دانشگاه بایلر فعالیت می‌کند خبرنامه‌ای در مورد فعالیت‌های اعضاء، پروژه‌ها و سایر اقدامات منتشر می‌نماید.

آدرس وب‌سایت:

Http:www.baylor.edu/~TOHA

 

5. انجمن تاریخ شفاهی ساوت وست Association (SOHA) Soutwest oral History

این انجمن در سال 1981 به منظور خدمت به تاریخ شفاهی در آریزونا، جنوب کالیفرنیا، نوادا، نیومکزیکو و نواحی اطراف به وجود آمد. وب‌سایت این انجمن شامل مطالب متنوع در مورد مقالات، اتاق کار و سایر موضوعات فرهنگی در ساوت‌وست می‌باشد. این انجمن رابطه نزدیکی با انجمن بین‌المللی تاریخ شفاهی دارد و اعضای آن می‌توانند از مزایای شرکت در کنفرانس‌های انجمن، کارهای گروهی، شرکت و کمیته‌های مختلف برخوردار گردند.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.unm.edu/unmarcho/oralhist.html

 

مراکز دانشگاهی

1. دانشگاه کلمبیا

مرکز تاریخ شفاهی دانشگاه کلمبیا بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین مرکز در دنیا می‌باشد که در سال 1948 توسط آلن نوینز تأسیس شد. سایت این مرکز اطلاعات متنوعی را در مورد تاریخچه و پیشینه تاریخ شفاهی، فعالیت‌های حرفه‌ای، نحوه انجام و نگهداری مصاحبه‌ها، قوانین مربوط به استفاده از مواد تاریخ شفاهی (میکروفیلم، میکروفیش، نوار مصاحبه) دارد. سمینارهای این دانشگاه به علت شرکت افراد زبده در زمینه تاریخ شفاهی در زمره بهترین سمینارها به شمار می‌آید و لیستی از مصاحبه‌ها و موضوعات آن به طریق الفبایی و نمایه در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.columbia.edu/en/libraries/indive/oral

 

2. انستیتو تاریخ شفاهی دانشگاه بایلز

این انستیتو در سال 1970 در مرکز تگزاس به عنوان بخشی از دانشگاه بایلر تأسیس شد. این قسمت به جمع‌آوری اطلاعات تاریخی از افراد در زمینه‌های گوناگون از طریق نوار کاست پرداخت و آنها را از طریق پیاده کردن نوار، در اختیار عموم قرار داده است. کلیه مصاحبه‌ها در آرشیو مرکزی دانشگاه بایلر انجام می‌شود. انستیتو یکی از اعضای انجمن تاریخ شفاهی و مسئول انجمن تاریخ شفاهی تگزاس و عضو انجمن ملی تاریخ شفاهی در آمریکاست. سایت این انستیتو اطلاعات متنوعی در مورد اهداف، پروژه‌های تاریخ شفاهی، انتشارات، تحقیقات در دست انجام، چگونگی انجام تاریخ شفاهی و... را دربر می‌گیرد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.baylor.edu/oral-history

 

3. دانشگاه ایندیانا

مرکز تاریخ شفاهی ایندیانا در سال 1968 به منظور حفظ، نگهداری خاطرات و سنت‌های مربوط به تاریخ آمریکا به صورت اعم و منطقه ایندیانا و میدوِست به صورت اخص در دانشگاه ایندیانا تأسیس گردید. این مرکز تاکنون 1600 مصاحبه را در زمینه تاریخ ایندیانا و تکامل تدریجی گروه‌های آن انجام داده است، که برای استفاده محققان و عموم در دسترس می‌باشد. این مرکز اقدام به چاپ خبرنامه و جزوه در راستای اطلاع‌رسانی در مورد تاریخ شفاهی کرده است. سایت این دانشگاه اطلاعات متنوعی در مورد مواد جمع‌آوری شده تاریخ شفاهی، خبرنامه، تکنیک‌های تاریخ شفاهی، فرم‌های کاری، سایر مراکز تاریخ شفاهی و معرفی منابع متنوع در مورد تاریخ شفاهی را دربر دارد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.indiana.edu/~ohre/

 

4. دانشگاه اوکلاهاما

مرکز تاریخ شفاهی اوکلاهاما در سال 1959 زیرنظر دانشگاه تأسیس شد که مجموعه وسیعی از تاریخ محلی و منطقه‌ای را دربر می‌گیرد و تاکنون مصاحبه‌های متعددی را در زمینه‌های مرتبط با لوس‌آنجلس انجام داده است. این مصاحبه‌ها بعد از پیاده‌سازی، تایپ و نمایه‌سازی، برای استفاده عموم در آرشیو دانشگاه نگهداری می‌شود. این مرکز به عنوان یکی از اعضای مؤسس انجمن جهانی تاریخ شفاهی محسوب می‌گردد. وب سایت این مرکز اطلاعات متنوعی را در مورد تاریخچه مرکز، کارمندان، مصاحبه‌های انجام شده، چگونگی انجام تاریخ شفاهی و... دربر دارد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.library.ucla.edu/libraties/special/ohp/ohporg.htm

 

5. دانشگاه برکلی

این مرکز در سال 1954 به منظور حفظ سنت‌های منطقه بنکرافت (Banceroft) تأسیس شد که در موضوعات عمده‌ای مانند قانون، حکومت هنرمندان، تجارت، مهاجرت، جوامع تاریخی و... به مصاحبه پرداخته است.

این مرکز تاکنون 700 مصاحبه را در این زمینه‌ها انجام و پیاده کرده است. سایت این مرکز اطلاعات متنوعی را شامل: تاریخچه (ROHO)، نکاتی در مورد تاریخ شفاهی، چگونگی انجام تاریخ شفاهی، معرفی سایر سایت‌های تاریخ شفاهی و لیست مصاحبه‌های صورت گرفته، دربر دارد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.lib.berkeley.edu/BANC/ROHO

 

6. دانشگاه کانکتیوکوک

این مرکز در سال 1968 به هنگام اوج‌گیری تاریخ شفاهی در دنیا به عنوان یک پروژه به وجود آمد و در سال 1981 به عنوان یک مرکز در دانشگاه کانکتیوکوک تأسیس شد. تاکنون 900 مصاحبه را در زمینه‌های مختلف جمع‌آوری کرده است. سایت این مؤسسه، اطلاعاتی را در مورد مرکز، نکاتی در مورد تاریخ شفاهی، پروژه‌های تاریخ شفاهی، کاتالوگ مصاحبه‌ها و خصوصاً پیاده کردن نوار tapescirbe به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.

آدرس وب‌سایت:

Http://www.oral History.unconn.edu

تاریخ شفاهی در ایران نوشته: ابوالفضل حسن‌آبادی