03 خرداد 1400

شرح یک نمونه از تقلب در انتخابات مجلس

انتخابات آزاد!

گزارش ساواک از چگونگی انتخاب نماینده خلخال در مجلس بیستم


شرح سند از حسن جنتی

انتخابات بیستمین دوره مجلس شورای ملی  بین ۳۰ تیر و ۲۰ مرداد ماه سال ۱۳۳۹ برگزار شد. شاه به منظور آزاد و مردمی نشان دادن انتخابات به نامزدهای جبهه ملی اجازه شرکت در انتخابات را داد. بدین ترتیب جبهه ملی توانست پس از سالها کاندیدا معرفی کند.  گرچه نامزد های معرفی شده از سوی جبهه ملی هیچکدام موفق به کسب حتی یک کرسی هم در مجلس نشدند. نتیجه این انتخابات خبر از پیروزی عظیم برای نخست وزیر وقت یعنی منوچهر اقبال و حزب ملّیون  وابسته به دولت می‌داد. اما به گزارش مطبوعات همان زمان در این انتخابات تقلب گسترده و ناشیانه ای روی داده بود، که انتشارمستندات آن  در محافل سیاسی رقیب ازجمله مخالفت رهبران احزاب شبه اپوزیسیون مانند حزب مردم به رهبری اسداله علم  و تعدادی از به اصطلاح مستقل‌ها به رهبری علی امینی، نتایج انتخابات را محکوم کردند. در نهایت شاه تحت فشارافکارعمومی نتایج انتخابات را باطل اعلام کرد. و مجبور شدند شش ماه بعد  انتخابات جدید را در بهمن ماه  برگزار کنند.

اهمیت سند پیش رو در آن است که این سند نشان می دهد در انتخابات بهمن ماه  بعد از آنکه انتخابات قبلی باطل اعلام شده بود باز هم همچنان با تقلب برگزار شده است. در واقع سیستم فاسد نظام پهلوی حتی زمانی هم که تلاش می کرد برای ظاهر سازی اجازه دهد نمایندگان احزاب منتقد کاندیدا شوند نیاز داشت تنها از طریق تقلب آراء آن بخش از مردم را کسب کند که در انتخابات شرکت می کردند . زیرا اکثریت مردم  در ان زمان اصلا در انتخابات شرکت نمی کردند. همچنانکه به زور مانع از مبارزه نامزدهای جبهه ملی مانند برومند در اصفهان شدند. در نهایت  تنها الله یارصالح از جبهه ملی  توانست یک کرسی از زادگاه خود کاشان بدست آورد. بدین ترتیب از 200 کرسی مجلس 75 کرسی نسیب حزب ملیون وابسته به دولت اقبال و 65 کرسی به حزب مردم به رهبری علم مثلا حزب مخالف تعلق کرفت و تنها یک کرسی به جبهه ملی رسید بقیه کرسی ها هم بین مثلا مستقلین اما در واقع وابستگان به دربار تقسیم شد. 

متن سند به شرح زیر است :

شماره‌: 3ـ3ـ5744تاریخ‌: 39/11/27

موضوع‌: انتخابات مجلس شورای ملی

دوستان و آشنایان مهندس عبداله والا نماینده خلخال اظهار می‌دارند جمع کسانی که در خلخال به نفع مهندس والا رأی داده‌اند از یکصدنفر تجاوز نمی‌کردند که هر یک سه الی چهار نفر با تغییر نام رأی داده‌اند و اکثر آرایی هم که به صندوق ریخته شده به خط هرمز شیبانی داماد مهندس والا بوده و مهندس والا مبلغ پنجاه هزار تومان به فضل‌اله سلجوقی مدیر روزنامه صدای ملیون و بسیج خلخالی کاندیداهای خلخال پرداخته تا کنار بروند و مبلغ پنجاه هزار تومان نیز خرج متفرقه داشته و صدهزار تومان هم به فرماندار محل و دویست هزار تومان نیز به تیمسار علوی مقدم و مشارالیه نزد اعلیحضرت همایون شاهنشاه که با انتخاب او از خلخال نظر موافق نداشته‌اند شفاعت و وساطت نموده است‌. 


موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
انتخابات آزاد!