22 تیر 1394
سند کتابخانه کنگره آمریکا درباره ساواک
سند کتابخانه کنگره آمریکا درباره ساواک
دراین سند مهم به ساخته شدن ساواک توسط آمریکا تصریح شده است
ساواک در سال 1957تحت هدایت افسران اطلاعاتی ایالات متحده و اسرائیل تاسیس شد و به یک سازمان اطلاعاتی کارآمد و مؤثر تبدیل گردید. ژنرال تیمور بختیار اولین رئیس آن، در سال 1961 و پس از آنکه ادعا شد وی در حال سازماندهی کودتای نظامی بوده است از کار برکنار شد. او در سال 1970 تحت شرایط مرموزی، احتمالا به دستور مستقیم شاه، ترور شد.
جانشین او در ریاست ساواک، ژنرال حسین پاکروان، نیز در سال 1966 برکنار شد. ظاهراً به این دلیل که نتوانسته بود مخالفت روحانیون را در اوایل دهه 60 سرکوب کند. شاه به ژنرال نعمت الله نصیری، دوست دوران کودکی و همکلاسی اش، رو آورد تا ساواک را بازسازی کند و کاملاً در "خدمت" شاهنشاه درآورد.
منصور رفیع زاده، نماینده ساواک در ایالات متحده درطول سالهای 1970 ادعا کرده است که تلفنهای ژنرال نصیری توسط ماموران ساواک شنود و مستقیماً به شاه گزارش می شد. این خود نمونه ای از سطح بی اعتمادی گسترده ای بود که در درون حاکمیت ایران در آستانه انقلاب وجود داشت.
در سال 1987 اطلاعات دقیق در مورد ساواک کماکان برای عموم قابل دسترس نبود. مطالب جزوه آشفته و درهم و برهمی که رژیم انقلابی پس از سال 1979 منتشر کرد، نشان می دهد که ساواک یک سازمان اطلاعاتی تمام عیار با بیش از 15000 کارمند تمام وقت و هزاران منبع اطلاعاتی نیمه وقت بوده است.
ساواک به دفتر نخست وزیر، متصل بود و رئیس آن معاون نخست وزیر در امور امنیت ملی محسوب می شد. اگر چه ساواک رسماً سازمانی غیر نظامی بود، اما روابط نزدیکی با ارتش داشت. بسیاری از کارمندان ساواک خود همزمان در واحدهای نیروهای مسلح خدمت می کردند.
یکی دیگر از دوستان دوران کودکی و محرم اسرار شاه، سرلشکر[ارتشبد] حسین فردوست، تا اوایل سالهای 1970 معاون رئیس ساواک بود. وی بعداً از سوی شاه به ریاست دفتر ویژه اطلاعات برگزیده شد و در داخل کاخ نیاوران و مستقل از ساواک کار می کرد.
با جمع آوری اعضای حزب غیرقانونی توده، ساواک فعالیتهای خود را، از جمله جمع آوری اطلاعات و خنثی سازی مخالفان رژیم، گسترش داد. سیستم استادانه ای برای نظارت بر تمام جنبه های زندگی سیاسی ایجاد شد. به عنوان مثال، یک دفتر سانسور برای نظارت بر روزنامه نگاران، چهره های ادبی و دانشگاهیان در سراسر کشور تأسیس شد. ساواک در برابر کسانی که در خارج از خط مطلوب بودند دست به اقدامات مناسب می زد. دانشگاه ها، اتحادیه های کارگری و سازمان های دهقانی، و دیگران، همگی تحت نظارت شدید عوامل ساواک و خبرچینان پول بگیر قرار داشتند. ساواک به ویژه در نظارت بر دانشجویان ایرانی در خارج کشور که علنا مخالف حکومت پهلوی بودند، فعال بود.
درطول سالها ، ساواک به تشکیلاتی قانون سر خود تبدیل شد؛ و این اختیار را داشت که افراد مظنون را دستگیر و تا هر وقت که می خواهد زندانی کند. ساواک در تهران زندان های مخصوص به خود ( زندان کمیته و زندان اوین)، و در سراسر کشور نیز اماکن مشکوکی داشت.
بسیاری از این اقدامات بدون هیچ کنترل و بازرسی انجام می شد. بنابراین، جای تعجب نیست که در سال 1979، ساواک هدف اصلی و اولی اقدامات تلافی جویانه قرار گرفت و مقر مرکزی آن نیز تصرف شد و رهبران برجسته آن محاکمه و توسط عوامل کمیته [انقلاب] اعدام شدند، و اعضای عالی رتبه آن در فاصله 1979 تا 1981 تصفیه شدند ؛ در میان 248 پرسنل نظامی که بین ماه های فوریه تا سپتامبر سال 1979 اعدام شدند، 61 تن ساواکی بودند. ساواک به دست [امام] خمینی، اندکی پس از به قدرت رسیدنش در 1979، رسماً منحل شد.
Iran
SAVAK
Formed under the guidance of United States and Israeli intelligence officers in 1957, SAVAK developed into an effective secret agency. General Teymur Bakhtiar was appointed its first director, only to be dismissed in 1961, allegedly for organizing a coup; he was assassinated in 1970 under mysterious circumstances, probably on the shah's direct order. His successor, General Hosain Pakravan, was dismissed in 1966, allegedly for having failed to crush the clerical opposition in the early 1960s. The shah turned to his childhood friend and classmate, General Nematollah Nassiri, to rebuild SAVAK and properly "serve" the monarch. Mansur Rafizadeh, the SAVAK director in the United States throughout the 1970s, claimed that General Nassiri's telephone was tapped by SAVAK agents reporting directly to the shah, an example of the level of mistrust pervading the government on the eve of the Revolution.
In 1987 accurate information concerning SAVAK remained publicly unavailable. A flurry of pamphlets issued by the revolutionary regime after 1979 indicated that SAVAK had been a full-scale intelligence agency with more than 15,000 full-time personnel and thousands of part-time informants. SAVAK was attached to the Office of the Prime Minister, and its director assumed the title of deputy to the prime minister for national security affairs. Although officially a civilian agency, SAVAK had close ties to the military; many of its officers served simultaneously in branches of the armed forces. Another childhood friend and close confidant of the shah, Major General Hosain Fardust, was deputy director of SAVAK until the early 1970s, when the shah promoted him to the directorship of the Special Intelligence Bureau, which operated inside Niavaran Palace, independently of SAVAK.
Founded to round up members of the outlawed Tudeh, SAVAK expanded its activities to include gathering intelligence and neutralizing the regime's opponents. An elaborate system was created to monitor all facets of political life. For example, a censorship office was established to monitor journalists, literary figures, and academics throughout the country; it took appropriate measures against those who fell out of line. Universities, labor unions, and peasant organizations, among others, were all subjected to intense surveillance by SAVAK agents and paid informants. The agency was also active abroad, especially in monitoring Iranian students who publicly opposed Pahlavi rule.
Over the years, SAVAK became a law unto itself, having legal authority to arrest and detain suspected persons indefinitely. SAVAK operated its own prisons in Tehran (the Komiteh and Evin facilities) and, many suspected, throughout the country as well. Many of these activities were carried out without any institutional checks. Thus, it came as no surprise when, in 1979, SAVAK was singled out as a primary target for reprisals, its headquarters overrun, and prominent leaders tried and executed by komitehrepresentatives. High-ranking SAVAK agents were purged between 1979 and 1981; there were 61 SAVAK officials among 248 military personnel executed between February and September 1979. The organization was officially dissolved by Khomeini shortly after he came to power in 1979.
Data as of December 1987
http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+ir0187%29