01 شهریور 1389

آمریکا حامی اشغال ایران


آمریکا حامی اشغال ایران

 اقدام مشترک شوروی و انگلستان در اشغال نظامی خاک ایران در شهریور 1320، رویدادی بود که حمایت آمریکا را نیز به دنبال داشت. زیرا اگرچه آمریکائیها در شروع این حمله مشارکتی نداشتند ولی راجع به این حادثه از پیش با آنان رایزنی شده بود و جبهه «متفقین» در مورد ایران نیز اتفاق نظر خودرا کاملاً حفظ کرده بودند.
دولتمردان آمریکائی ابتدا تبلیغات روسیه و انگلیس در مورد حضور کارشناسان و تکنسین‌های آلمانی در ایران را اغراق آمیز می‌خواندند ولی از دو ماه قبل از اشغال ایران، تماسها و رایزنی‌های این دو کشور توانسته بود، موضع آمریکا را در مورد بحران ایران با مسکو و لندن همسو سازد. به طوری که وقتی در تیر 1320 «لردهالیفاکس» سفیر انگلیس در واشنگتن از دولت آمریکا خواست از ارسال هواپیماهای نظامی مورد درخواست ایران به آن کشور بخاطر بیم از دستیابی آلمانیها به آنها جلوگیری نماید، این درخواست با موافقت وزارت خارجه آمریکا روبرو شد.
دیدار فرانکلین روزولت رئیس جمهور آمریکا با چرچیل نخست‌وزیر انگلیس در 20 مرداد 1320 و توافقهای آنان بر سر ایران را باید به عنوان یکی از مهمترین جلوه‌های تبانی لندن و واشنگتن در مورد سرنوشت ایران تلقی کرد.
این دیدار که بر روی عرشه رزمناو انگلیسی «پرنس آو ولز» در اقیانوس اطلس صورت گرفت منجر به صدور بیانیه‌ای شد که بعدها به «منشور آتلانتیک» معروف گردید. این بیانیه در برگیرنده تمامی مسائل مربوط به جنگ دوم جهانی، راههای شکست دادن آلمان، راههای رساندن کمک به شوروی و حتی موضوعات پس از پایان جنگ از جمله تأسیس سازمان ملل بود. نشست روزولت و چرچیل، در حقیقت یکی از چند نشست رهبران جبهه متفقین بود که برای هماهنگی سیاستهای جنگی آنان ترتیب می‌یافت.
در این نشست که دو هفته قبل از حمله متفقین به خاک ایران صورت گرفت چرچیل توانست موافقت کامل روزولت را برای حمله نظامی به ایران جلب کند.
در چنین شرائطی در خواست‌های مکرر رضاشاه و دولت تحت امر او از آمریکائیها برای بازداشتن شوروی و انگلیس از حمله به ایران، یک توقع واهی بود.