آیت الله سید مصطفی خمینی در قاب تصاویر

اول آبان ماه سالروز شهادت فرزند ارشد و امین حضرت امام(س)، آیت‌‌الله حاج سید مصطفی خمینی است که به گفته بسیاری از معاصران ایشان و تحلیلگران انقلاب اسلامی، بر نهضت بنیانگذار جمهوری اسلامی و در پیشبرد و به انجام رسیدن انقلاب اسلامی تاثیر به سزایی داشت؛ تا جایی که رهبر کبیر انقلاب در سخنانی به همین مناسبت، آن را "الطاف خفیه الهی" دانستند.
شهید مصطفی -خمینی در 21 آذر 1309ش به- عنوان اولین فرزند امام خمینی(س) در شهرستان قم متولد شد. به -مناسبت نام پدربزرگ پدری‌شان «شهید سیدمصطفی موسوی»[ نهضت امام‌خمینی، سید حمید روحانی، ج 1، ص 36] و به درخواست و تقاضای مادر گرامی‌شان خانم خدیجه ثقفی او را نیز مصطفی نامیدند.[یادها و یادمان‌ها از آیت‌الله مصطفی خمینی، ج 1، ص 29] پس از دوران کودکی راهی دبستان شدند و تا پنجم ابتدایی در مدرسه «باقریه» و «سنایی» به ‌تحصیل پرداخت.[فصلنامۀ 15 خرداد، ش 4، ص 137] در 14سالگی به ‌تحصیل مقدمات علوم و معارف دینی پرداخت و به‌خاطر هوش سرشاری که داشتند از هم ردیفان خود به ‌سرعت فاصله گرفت؛ به‌گونه‌ای که طی مدت دو سال و چند ماه کتاب‌های سیوطی، حاشیه‌ی ملاعبدالله، معالم‌الاصول، شمسیه، مطول و بخشی از لمعه را به پایان رساند.[فصلنامۀ یاد، دورۀ سوم، ش 12، ص 109] در هفده‌سالگی و پس از پایان دوره‌ی مقدمات حوزه معمم شدند. ایشان در 21 سالگی در درس خارج آیات عظام سیدحسین طباطبایی بروجردی و سیدمحمد حجت کوه‌کمری حضور یافت و نزدیک به سیزده سال فقه و اصول را نزد والد گرامی‌اش فراگرفت. در این میان از محضر درس آیت‌الله سیدمحمد داماد نیز بهره می‌گرفت. تلاش و کوشش در کنار هوش سرشار سرانجام در 27 سالگی ثمر داد و ایشان را به درجه‌ی اجتهاد رساند.
شهید سیدمصطفی خمینی از سال 1341 که نهضت امام خمینی آغاز شد، همواره در کنار امام و یار و همراه و مشاور حضرت امام بود. ایشان پس از جریان 15 خرداد و نیز بار دیگر پس از تبعید حضرت امام، به علت اقدامات اعتراض‌آمیز خود بر علیه رژیم شاه توسط ساواک دستگیر شد و در نهایت نیز در 13 دی 1343 مأموران رژیم، به خانه او حمله کرده و ایشان را نیز به ترکیه تبعید کردند. ایشان پس از ورود به نجف در کنار برنامه‌های درسی و علمی، مبارزه را در کنار حضرت امام ادامه دادند. در سال 48 به دنبال یک سلسله فعالیت علیه رژیم بعثی عراق، دستگیر و به بغداد منتقل شدند. سرانجام در نیمه شب اول آبان 1356، آیت‌الله سید مصطفی خمینی، به شکل مرموزانه‌ای به شهادت رسید. شهادت ایشان، نهضت اسلامی ایران را جان تازه‌ای بخشید و به شکل انقلابی فراگیر درآمد که پس از 15 ماه منجر به سقوط رژیم پهلوی شد. شاید به همین جهت بود که حضرت امام خمینی‌(س)، شهادت ایشان را از الطاف خفیه الهی دانستند.

سید مصطفی در دوران نوجوانی در سمت راست

آیت الله سید مصطفی خمینی در سن میانسالی

آیت الله سید مصطفی خمینی یاور امام در نجف