01 آذر 1394
ملاقات عده اى از عناصر جبهه ملى با آیت الله سیدرضا موسوى فرید زنجانى
شماره : 16751/20 الف تاریخ 6/7/1344
ساعت 1500 روز 5/7/44 عدهاى از عناصر جبهه ملى به ملاقات آیتاله زنجانى رفتند. ملاقات کنندگان حسین شاه حسینى. ابوالفضل قاسمى و محمد شانهچى بودند. ابتدا قاسمى گفت حضرت آقاى زنجانى شاید در هیچ دوره از ادوار 24 ساله اخیر مبارزات ملى ایران. نیروهاى ملى مثل امروز دچار فقدان کادر رهبرى نشده باشد. مردم در هر طبقات آمادگى براى مبارزه دارند ولى کسى نیست آنها را هدایت و رهبرى کند ما که مدتى است به اتفاق عدهاى از دوستان جمع شدهایم نتیجه مطالعات ما بدین جا رسیده که احساس مبرم به یک کادر رهبرى مینمایم تا در یک سپاه پرچم مبارزه نباشد مردم را نمیتوان به خوبى متشکل کرد. امروز شما که داراى خصائل رهبرى کامل هستید تنها مشعلى میباشد که میتوانید فرا راه ملت را روشن کنید ما از شما میخواهیم رهبرى مبارزات را بپذیرید تا بتوانیم نیروى لازم را براى اینکار متشکل کنیم. آیتاله زنجانى گفت آقا چه باید کرد کسى پیدا نمیشود. من مدتى است میکوشم عدهاى را متشکل سازم تا این رهبرى را به عهده بگیرند ولى کسى نمیآید من معتقدم شما بیشتر دنبال جستجوى رهبر یا رهبران نباشید مبارزات خود را آنهم به طور سرى شروع کنید ما هم کمکم تائید خواهیم کرد. من با مبارزات علنى موافق نیستم چه نتیجه اینهمه مبارزه آنهمه داد میزدند چهارچوبه قانون اساسى یکجا کشید؟ بنابراین باید مبارزات سرى را پیش گیریم که آزاد خواهیم بود هر روشى را اتخاذ کنیم.
شاه حسینى گفت حضرت آقاى زنجانى با اختلافاتیکه دو سال پیش بین رهبران جبهه ملى افتاده در نتیجه مبارزه متوقف شد ما دنبال کسى میگردیم که هم وجهه مذهبى و هم ملى داشته باشد به اصطلاح هم طرفداران دکتر مصدق و هم هواخواهان آیتاله خمینى او را بپذیرند شما تنها کسى هستید که این دو صفت را دارید بنشینید وضع ما را روشن کنید. هدف و خط مشى مبارزه را تعیین نمائید ما حاضریم تا پاى جان در راه ملت بکوشیم.
آیتاله زنجانى گفت تنها با من کار درست نمیشود و اگر من علنى شروع به کار کنم سازمان امنیت مرا در زنجان مقیم میکند نتیجهاى نمیگیریم. یک کار خوبى که الان میشود کرد این است شمار کادرى درست کنید که اسناد و مدارک و اطلاعات مفید و مهم را بدست آورد و سپس سازمانى ایجاد کنید این اطلاعات را چاپ و نشر دهد بنابراین از این راه شروع به کار کنید. بهتر است ما هم که تکذیب نکنیم کمکم پیش میروید آنوقت همه دوروبر شما جمع میشوند.
بالاخره بعد از بحثهاى زیاد بنا شد درباره پیشنهاد آیتاله زنجانى تهیه یک کادر جمعآورى اطلاعات و اخبار و چاپ و نشر آن مطالعه شود و امکانات کار گزارش گردد.
عینا اقدام به اداره 1 ارسال میگردد شماره 8/7
در بولتن روز 8/7/44 درج شد. دستور داده شد مطالب کلى و لازم جهت بولتن آماده شود.
مفهوم مخالفت این است که کادر رهبرى مفهوم ندارد.
* در سالهاى پس از قیام 15 خرداد 1342 سه گروه مختلف در بین مذهبیها شکل گرفت گروه نخست افرادى همچون آیتاللّه خویى. مرعشى و خراسانى که اعتقاد به دورى روحانیون از سیاست داشتند. گروه دوم روحانیان مخالف میانه رو بودند این گروه توسط آیتاللّه محمدرضا گلپایگانى، محمد مهدى میلانى در مشهد و کاظم شریعتمدارى رهبرى مىشد. از افراد برجسته این گروه نمىتوان به آیتاللّه زنجانى اشاره کرد روحانى آذرى زبان که از مصدق و نهضت مقاومت ملى پشتیبانى کرده بود و با جبهه ملى و نهضت آزادى رابطه نزدیک داشت.
این گروه گرچه در مسایل راجع به راى زنان و اصلاحات ارضى مخالف رژیم بودند ولى ترجیح مىدادند با شاه ارتباط داشته باشند و از این طریق سیاستهاى حکومت را تعدیل کنند پس از شکست جبهه ملى دوم و تشکیل جبهه ملى سوم رهبران این جبهه در صدد یافتن پارامترهاى مناسب براى ادامه مبارزه بودند و در این میان مىخواستند با تمسک به رهبرى مذهبى از طریق آیتاللّه زنجانى بتوانند پیوندى با مذهبیون و توده مردم برقرار کنند که این امر با مخالفت وى روبرو شد.
براى اطلاع بیشتر رجوع کنید به جلد 2 کتاب تاریخ 25 ساله ایران تالیف سرهنگ نجاتى (تهران : رسانه 1371)