09 اردیبهشت 1402

قبرستان بقیع پیش از تخریب


در بخشی از مقدمه‌ی کتاب «روزشمار تاریخ معاصر ایران جلد ششم، سال ۱۳۰۵» چاپ موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی درباره تخریب قبرستان بقیع توسط وهابی‌ها آمده است:
«چهار روز پیش از اجرای مراسم تاجگذاری رضاشاه در ایران، روز ۳۱ فروردین ۱۳۰۵، عبدالعزیز ابن سعود، حاکم وهابی نجد، به مقابر مقدس بقیع و اماکن مذهبی دیگر در مکه و مدینه یورش برد و آنها را تخریب کرد. البته خبر این واقعه با چند ده روز فاصله از طریق روحانیون نجف و نه از مجاری دیپلماتیک به ایران رسید، با این حال فشار روحانیت و افکار عمومی برای مقابله به مثل با ابن سعود از نخستین ماه زمامداری رضاشاه به دولت و دربار وارد شد. 
مستوفی الممالک رئیس الوزرا مجبور شد از طرف هیأت دولت بیانیه ای علیه ابن سعود و وهابی‌ها صادر کند و رضاشاه هم تمام امور مرتبط با تعرض به بقاع متبرکه مکه و مدینه را به کمیسیون دوازده نفره‌ای تحت عنوان «کمیسیون دفاع حرمین شریفین» تفویض نمود. روابط سیاسی مابین ایران و حکومت ابن سعود تیره و تار شده بود و وزارت امور خارجه دست به دامان نمایندگان انگلستان شد تا بلکه از طریق آنها بتواند با فاجعه آفرینی حاکم نجد مقابله کند، اما تنها جوابی که از انگلیسیها می شنید این بود که «دولت انگلستان در مسائل مذهبی مسلمانان دخالت نمی کند»

تصویر زیر از قبرستان بقیع در سال ۱۲۸۶ شمسی توسط یک عکاس هندی ثبت شده است.


قبرستان بقیع پیش از تخریب