اعلام آمادگی کتابخانه ملی ایران برای افزایش غنای کتابخانه‌های مناطق محروم

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات باشگاه خبری فارس «توانا»، مراسم سیزدهمین آئین نکوداشت «حامیان نسخ خطی کشور» دقایقی پیش با حضور اسحاق صلاحی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، رجبی رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، آیت‌الله دین‌پرور رئیس بنیاد نهج‌البلاغه و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب در سالن‌ همایش‌های کتابخانه ملی برپا شد.

* صلاحی: ارسال 14 هزار جلد کتاب اهدایی به مناطق محروم کشور

در این مراسم اسحاق صلاحی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بیان داشت: اکثر کسانی که از گذشته تاکنون در زمینه نسخ خطی تلاش کرده‌اند، گمنام و بی‌‌نشان هستند و شاید برخی از مردم اصلاً آنها را نشناسند در صورتی که همین افراد باعث باقی‌ماندن فرهنگ و تمدن این کشور شدند.

وی اضافه کرد: وظیفه ما این است که اساتید نسخ خطی و فهرست نویس‌ها تجلیل کرده و آنها را به اقشار مختلف جامعه معرفی کنیم؛ یکی از دلایل برپایی این همایش، ایجاد فضای جدید برای محققان، دانشجویان و تلاشگران عرصه نسخ خطی است.

صلاحی با بیان اینکه با برگزاری چنین همایش‌هایی خواهیم توانست بر وسعت علم در حیطه نسخ خطی بیافزاییم، ادامه داد: نسخ خطی از اسلاف به ما به ارث رسیده است و بهترین پل ارتباطی بین نسل‌های گذشته تا امروز به شمار می‌رود همه تمدن یک ملت را باید در این نسخ و سایر میراث مکتوب یک سرزمین جست‌وجو کرد.

* اعلام امادگی کتابخانه ملی ایران برای غنای کتابخانه‌های مناطق محروم

وی افزود: میلیون‌ها نسخ خطی در سایر نقاط جهان وجود دارد که متعلق به ایران است، این مسئله از طرفی برای ما افتخارآفرین است و از طرفی دیگر نگرانی‌هایی را در زمینه چگونگی حفظ و مرمت و نگهداری آنها ایجاد می‌کند که با توجه به مذاکراتی که با وزارت خارجه صورت گرفته، در تلاش فهرست‌نویست و اسکن آنها هستیم.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: تلاش داشتیم که همایش حامیان نسخ خطی را امسال در یکی از سه استان یزد، قم و اصفهان برگزار کنیم که متأسفانه به دلیل برخی جا‌به‌جایی‌ها در استانداری‌ها و نگرانی از بابت مهیا نبودن شرایط مطلوب میزبانی، امسال تهران را برای برپایی این همایش برگزیدیم.

وی با بیان اینکه این کتابخانه امادگی خود را برای غنای کتابخانه‌های مناطق محروم اعلام می‌کند، عنوان کرد: نمایشگاه «محرم در روایت سند» هم اکنون در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حال برگزاری است.

* رجبی: اسکن و دیجیتالی کردن اسناد مجلس سنا و مجلس شورای اسلامی در آینده نزدیک

محمد رجبی رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی بیان داشت: این کتابخانه دارای گنجینه‌های بسیاری است که بخش مهم آن را آثار تشکیل داده‌اند که باید گفت، خادمان نسخ خطی تنها واژه‌ای که می‌توان برای آنها و زحماتشان بکار برد، باقی و صالحات است که تنها از آنها به یادگار خواهد ماند.

وی اضافه کرد: حدود یک ماه پیش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت حضور یافتیم که برای اولین بار قریب 400 اثر را که کتابخانه مجلس شورای اسلامی آن را به چاپ رسانده بود که بخشی از آنها زحمات رؤسای قبل این کتابخانه نظیر حجت‌الاسلام رسول جعفریان است، در این نمایشگاه ارائه شد که علی‌رغم این تلاش‌ها متوجه شدیم که متأسفانه کتابخانه مجلس برای اولین بار است که این آثار را به خارج از کشور و به صحنه جهانی معرفی کرده است.

رجبی ادامه داد: معتقدم کتابخانه‌ها باید از غربت بیرون آمده و زحمات اساسی نظیر استاد دبیر سیاقی و آیت‌الله سید عبدالعزیز طباطبائی را بشناسند و آنها را به جهان علم و دانش معرفی کنند.

وی افزود: در نمایشگاه کتاب فرانکفورت شاهد آن بودیم که ایران‌شناسان و محققان بسیاری ابراز تأسف می‌کردند که چرا تاکنون از چاپ آثار ایرانی مطلع نبودند به همین منظور معتقدم که باید آثار خود را در بخش بین‌المللی به جهانیان معرفی کنیم.

* دعوت کتابخانه مجلس از اساتید نسخ خطی

رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی گفت: این کتابخانه آمادگی آن را دارد که از اساتید بزرگوار نسخ خطی و فهرست‌ نویسی دعوت کرده تا هرنوع خدمتی که در خصوص نسخ خطی وجود دارد را به آنها ارائه و از تجربیات آنها نیز استفاده کند.

وی اضافه کرد: تاکنون 2 هزار نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی توسط این کتابخانه اسکن و به مخاطبان معرفی شده است که در این راستا نیز تاکنون 33 عنوان کتاب منتشر و 11 جلد دیگر هم به زودی منتشر می‌شود. یعنی این کتابخانه با توجه به شرایط سخت نشر امروزی ماهی 4 عنوان کتاب را منتشر می‌کند که اکثر آنها در حوزه فهرست نسخ خطی است.

رجبی کتابخانه ملی ایران را به عنوان کتابخانه مادر کشور قلمداد کرد و گفت: اسناد مجلس در دست کتابخانه مجلس شورای اسلامی قرار دارد، به همین منظور اسکن اسناد آغاز تاسیس مجلس شورای ملی در دوره محمدعلی شاه و تا پایان مجلس 24 دیجیتالی و به صورت سی‌دی و در نهایت در وب‌سایت در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.

به گفته این مقام مسئول حدود 2 ماه آینده کتابخانه مجلس شورای اسلامی اسناد مجلس سنا و در نهایت تا سال آینده دوره‌های کل مجلس شورای اسلامی را اسکن و در دسترس محققان و پژوهشگران قرار می‌دهد.

وی افزود: معتقدم مراکز و نهادهای گوناگون باید از دوباره ‌کاری‌ها جلوگیری کرده و از نیروهای خود به نحو احسن در برنامه‌های خود استفاده کنند تا جبران بودجه و فشارهای اقتصادی شود.

رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی گفت: این کتابخانه با کتابخانه ملی ایران تاکنون ارتباط خوبی را برقرار کرده است و در این راستا نیز با برخی از کتابخانه‌ها هم به مذاکره و ارسال نامه همکاری پرداخته اما هنوز برخی از آنها پاسخی به ما نداده‌اند.

* محقق: در گذشته مستشرقین متون فارسی را تصحیح می‌کردند

در ادامه این مراسم مهدی محقق، یکی از اساتید بزرگ نسخه شناسی و مصحف، بیان داشت: بزرگ‌ترین فرهنگ عربی و بهترین کتاب در حوزه بلاغت توسط یک ایرانی نوشته شده است و هیچ کشور اسلامی از این مزیت برخوردار نبوده است.

وی درباره استاد دبیر سیاقی، بیان کرد: وی اولین کسی است که متون فارسی را تصحیح کرده و قبل از آن این ننگ برای ما وجود داشت که مستشرقین متون فارسی را تصحیح می‌کردند، همچنین بزرگان زیادی در این عرصه فعالیت کرده‌اند اما گمنام ماندند، مردم باید از خدمات آنان مطلع شوند.

* آیت‌الله دین‌پرور: محتوای نسخ خطی ایرانی _ اسلامی باید به جهانیان معرفی شود

در ادامه این مراسم آیت‌الله دین‌پرور، رئیس بنیاد نهج‌البلاغه، بیان داشت: فرهنگ نسخ خطی باید احیاء شود یعنی نسخ خطی باید تحقیق، تصحیح، چاپ و ترجمه شوند و مورد استفاده محققان و پژوهشگران قرار گیرند.

وی با اشاره به خاطره‌ای از سفرش به کتابخانه پاکستان، گفت: در گذشته به کتابخانه پاکستان رفته بودم که در آن مکان نسخه‌های خطی را در یک جعبه حلبی نگه‌داری می‌کردند و روی آن گردهایی را ریخته بودند که اسناد دچار آفت‌زدگی نشود اما باید گفت که این کنار اشتباه است، اسناد و نسخ خطی باید اسکن و پس از دیجیتالی شدن در دسترس محققان و پژوهشگران قرار گیردند.

آیت‌الله دین‌پرور در پایان بیان کرد: امیدوارم این همایش فتح بابی باشد که این علوم و تحقیقات نسخ خطی احیاء شود و در اختیار بشریت و مردم جهان قرار گیرد. سال 50 در جشنواره‌ای در لندن یک نسخه خطی از دانشگاه کلمبیای آمریکا ارائه شد که نشان‌دهنده این بود که قانون نسبیت انیشتین را یک ایرانی کشف کرده است

* ‌منتجب‌نیا: اسحاق صلاحی از مدیران تأثیرگذار کتابخانه ملی است

در ادامه این مراسم حجت‌ا‌لاسلام و المسلمین منتجب‌نیا، بیان داشت:شما صاحبان اندیشه با حرکت قلم در دستانتان و نگارش ایده‌ها و نظریاتتان از اضمحلال اندیشه جلوگیری می‌کنید.

منتجب نیا در ادامه با اشاره به همراهی نظام جمهوری اسلامی با صاحبان اندیشه، بیان کرد: این نظام شرایطی را فراهم کرده که شما بتوانید رشد کنید و محصولات فکری و فرهنگی‌تان را توسعه دهید، همچنین پس از مدتی رکود و رخوت در فعالیت‌های کتابخانه ملی با حضور اسحاق صلاحی در این سازمان فعالیت‌های گسترده و تأثیرگذار بسیاری صورت گرفته است.