16 اسفند 1397
نشست نقد کتاب «الف لام خمینی» در شیراز برگزار شد
نقد کتاب الف لام خمینی در شیراز با حضور نویسنده کتاب
نشست نقد و بررسی کتاب «الف لام خمینی» با حضور نویسنده کتاب آقای هدایت الله بهبودی در اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس در شیراز برگزار شد.
نشست نقد و بررسی کتاب «الف لام خمینی» روز پنج شنبه ۱۶ اسفندماه با حضور هدایت الله بهبودی، نویسنده اثر؛ روح الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس؛ غلامرضا کافی، شاعر و استاد ادبیات دانشگاه شیراز؛ اکبر صحرایی، نویسنده برجسته دفاع مقدس فارس و جمعی از علاقه مندان در سالن کتابدار اداره کل کتابخانه های عمومی فارس برگزار شد.
مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس در این نشست با تصریح اینکه برگزاری جلسات بررسی و نقد کتاب در راستای انجام رسالت کتابخانه ها است، گفت: در یک ماه گذشته، چهار جلسه نقد و رونمایی در استان فارس برگزار شده و ما میزبان نویسندگان استانی و ملی بودیم که آثار آن ها با حضور فرهیختگان و ادب دوستان بررسی و ارزیابی شد.
آیت الله خمینی در کتاب «الف، لام، خمینی» شخصیتی کنش گر است
سندی مومنی، نخستین سخنران و منتقد این کتاب، در نگاه اول به بحث اهمیت خانواده در کتاب پرداخت و گفت: از این منظر کتاب را می توان در دو مرحله، یک، خاندان، کودکی و تحصیلات (قدس سرّه) و دو، ازدواج ایشان با بانو خدیجه ثقفی و پذیرش نقش همسری و پدری تقسیم کرد. در تمام کتاب حفظ احترام و علاقه فراوان نسبت به خانواده موجود است و این نشان می هد کسی که نسبت به خانواده خود قدردان و مسئول است، نمی تواند در مقابل افراد جامعه بی تفاوت باشد.
مومنی امام خمینی (قدس سرّه) را در این کتاب، شخصیتی کنش گر معرفی و اضافه کرد: اعتراض، مداخله انتقادی، صراحت لهجه و عملکرد دقیق، ویژگی های کنش گری شخصیت امام خمینی (قدس سرّه) در این کتاب است که نمونه های فراوانی برای آن ها در کتاب وجود دارد.
این منتقد ادبی تبلور کهن الگوی خیر و شر در شخصیت پردازی را ویژگی دیگر این کتاب برشمرد و گفت: کهن الگوی دینی و تقابل خیر و شر در سه موضوع «برجسته سازی قیام عاشورا»، «تأکید بر امر به معروف و نهی از منکر» و «قیام برای خدا با تأکید بر حفظ اسلام» در شخصیت امام خمینی (قدس سرّه) نمود یافته است.
مومنی در ادامه توجه به مسائل اجتماعی حل نشده جامعه ایرانی را سهم اجتماعی کتاب دانست و خاطرنشان کرد: در روایت های تاریخی دو مقوله بی طرفی و ناتمامی پژوهش وجود دارد که این کتاب آن ها را رعایت کرده است. این مقوله ها حتی در نامگذاری کتاب به خوبی خود را نشان می دهد.
«الف لام خمینی» کتاب را در قلب آدم ها حک می کند
حمید اکبرپور، منتقد ادبی و سخنران دیگر این نشست نیز در ادامه به بررسی کتاب پرداخت و با تأکید بر اینکه هر ایرانی باید یک کتاب «الف لام خمینی» در خانه اش باشد، عنوان کرد: پس از خواندن این کتاب تمامی تصاویری که رسانه ها و تبلیغات از رهبر کبیر انقلاب ساخته اند، از بین رفت. این کتاب من را به لحظه لحظه زندگی این انسان استثنایی تاریخ برد. در حقیقت این کتاب امام خمینی (قدس سرّه) را در قلب آدم ها حک می کند و برای اینکه درست زندگی کنیم به ما درس می دهد.
وی با تأکید بر اینکه در این اثر، امام کاملا به مخاطب شناسانده می شود، گفت: «الف لام خمینی» یک روایت تاریخی هنری با تکنیک های روایتی جذاب است که مخاطب را خسته نمی کند بلکه به او شناخت و هویت و افتخار می دهد؛ در این کتاب از شعار به شعور می رسیم.
اکبرپور با بیان اینکه در این اثر روایت هنری تاریخ اتفاق افتاده است، اضافه کرد: کتاب پر از عکس و تصویر برای مخاطب است، همراه با یک روایت تاریخی که خیلی خلاقانه و ابداعی است. خالق این کتاب حجم انبوهی سند را تحویل گرفته و به روایت مستند تاریخ صدساله ایران پرداخته است.
وی ادامه داد: با خواندن کتاب «الف لام خمینی» به شعور سیاسی و درک جهانی امام در آن دوران پی می بریم. این اثر نشان می دهد که امام خمینی یک انسان عادی است که فرقی اساسی با دیگر انسان ها دارد؛ اهل مطالعه است، اصول اولیه را می داند و جسارت و خلاقیت دارد. ما در این اثر پی می بریم که به هیچ وجه نمی توانیم دینمان را به این مرد و خانواده وی ادا کنیم.
اکبرپور در ادامه به ویژگی های ادبی این کتاب پرداخت و عنوان کرد: این کتاب من را به یاد تاریخ بیهقی می اندازد؛ روایت گری با جزئیات همراه با تصاویر فراوان؛ نویسنده دریافته است که اگر می خواهد امام را برای مخاطب امروز ماندگار کند، باید او را با سند و مدرک نشان دهد.
به گفته وی، شیوه روایت رمانگونه، تغییر هنرمندانه زاویه دید و راوی در اثر، پرهیز از اطناب، تنوع روایت از نظر محتوا، وجود خرده روایت های جذاب، استفاده از طنز، پرهیز از قضاوت های سیاسی در روایت اثر و پایان درخشان از جمله ویژگی های ادبی این کتاب است.
کتاب های «الف لام خمینی» و «شرح اسم» مدیون شخصیت های خود هستند
هدایت الله بهبودی، نویسنده کتاب نیز اظهار داشت: کتاب های «الف لام خمینی» و «شرح اسم» مدیون شخصیت های خود هستند. شخصیت هایی که کنش سیاسی و اجتماعی خاصی دارند؛ من فقط گیرنده غبار از چهره ها هستم و آثار من باعث می شود این شخصیت ها بهتر به مخاطب معرفی شوند.
وی به ضرورت نزدیک کردن ادبیات و تاریخ اشاره کرد و گفت: بین جامعه و تاریخ بیگانگی وجود دارد که به دلیل سختی ماده تاریخ است. همچنین برخورد ما با تاریخ خوب نبوده و بیشتر به ظاهر و جنبه های شعاری توجه کردیم و از محتوا فارغ شدیم.
بهبودی با تأکید بر اینکه آشتی دادن مستندگویی با جامعه دغدغه من است، اضافه کرد: باید بین ادبیات و تاریخ آشتی ایجاد کنیم. ادبیات ابزارهایی دارد که اگر استنادات تاریخی اجازه دهد، می توانیم از آنها در روایت تاریخ و جذاب شدن آن استفاده کنیم.
نویسنده کتاب شرح اسم در ادامه با بیان اینکه انتخاب عنوان کتاب ها برایم دشوار است، به دلیل انتخاب عنوان «الف، لام خمینی» اشاره کرد و گفت: «الف لام» در ادبیات عربی شناساننده است و معرفی می کند. بر این اساس «الف لام خمینی» یعنی، من خمینی را معرفی می کنم. همچنین این عنوان نوعی گرته برداری از حروف مقطعه قرآن است. می خواستم با این کتاب رازهای این شخصیت را نمایان کنم. گفتنی است در ادامه این دیدار از نویسنده کتاب و منتقدین نشست قدردانی شد.
گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس