22 اسفند 1400
بارزانی‌ها، موساد و ساواک
تاریخ سند: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۴
سرّی
منظور: استحضار تیمسار ریاست ساواک و صدور اوامر
پیشینه: برابر اظهارنظر نماینده سرویس زیتون[=موساد] در مذاکرات دوجانبه آتی که قرار است در تهران تشکیل گردد، سرویس زیتون در نظر دارد سه مورد مشروحه زیر را مطرح نماید :
۱- استفاده مجدد از شبکه اطلاعاتی شمال
۲- همکاری در زمینه نفوذ در اعراب از طریق اروپا
۳- استقرار مجدد نماینده دوستان زیتون در جنوب
بررسی، نظریه و پیشنهاد :
۱- شبکه اطلاعاتی شمال
از سال ۱۳۴۶ شبکه‌هایی در شمال عراق جهت کسب اخبار داخلی عراق توسط عناصر بارزانی در سازمان‌های لشگری و کشوری عراق تشکیل و زیر نظر یکی از فرزندان بارزانی(مسعود) شروع [به] بهره‌برداری نموده بود که ضمن تماس نمایندگان مرکز و دوستان زیتون قرار شد با تأمین قسمتی از هزینه‌های این شبکه و تکمیل آن، اطلاعات مکتسبه از شبکه تکثیر و در اختیار مرکز و دوستان زیتون گذارده شود(که از سال گذشته یک نسخه در اختیار سرویس "الف" گذارده می‌شد).
ضمن اینکه اخیراً به علت توافق ایران و عراق فعالیت این شبکه‌ها نیز متوقف گردیده است، تجدید و برقراری ارتباط با مأموران مستلزم یک سلسله فعالیت‌هایی در داخل و خارج عراق و همچنین برآوردن توقعات بیش از حد اکراد خواهد بود، زیرا فعلاً کلیه سوابق منهدم و فعالیت‌ها [به] کلی متوقف می‌باشد و معلوم نیست به وسعت گذشته بتوان شبکه ایجاد نمود که مانند گذشته قابل بهره‌برداری باشد. ضمناً نادیده نباید گرفت که علاقمندی دوستان زیتون به تجدید فعالیت این شبکه اصولاً ناشی از عدم رضایت آنان از سازش ایران و عراق می‌باشد و احیای این شبکه چه از طریق کشورهای اروپایی و هم‌جوار عراق و چه از طریق ایران [به] وسیله دوستان زیتون بالاخره به حساب ایران گذارده می‌شود و اثرات سوئی در روابط بین ایران و عراق خواهد داشت. لذا در شرایط کنونی بهتر است در این زمینه اقدام نشود.
۲- نفوذ در اعراب از طریق اروپا
نشان‌کردن هدف‌هایی در اروپا برای نفوذ در اعراب از نظر کلی قابل قبول است، لیکن چون این اداره کل در کشورهای اروپایی فاقد رهبر عملیات می باشد، چنانچه نفوذ در اعراب مقیم کشورهای اروپایی و کمونیست و غیرکمونیست و آمریکا مورد نظر باشد، لازمه‌اش اعزام تعدادی رهبر عملیات این اداره کل به کشورهای مورد نظر می‌باشد و یا به رهبران عملیات کل سوم در نمایندگی‌های موجود در کشورهای اروپایی و آمریکا تعلیم داده شود که در هدف‌های اداره کل دوم نیز فعالیت داشته و طرح تلاش جمع‌آوری در اختیار آنان گذارده شود. لیکن همکاری با دوستان زیتون در این زمینه با رعایت همه جوانب حفاظتی و با توجه به تجارب گذشته به موقع اجرا گذارده شود.
۳- استقرار مجدد نماینده دوستان زیتون در جنوب
بعد از تشکیل و شروع فعالیت‌های برون‌مرزی، نماینده‌ای از دوستان زیتون در جنوب (آبادان) مستقر و در عملیات مشترک برون‌مرزی شرکت داشت. ولی پس از تیره‌شدن روابط ایران و عراق و بسته‌شدن مرزهای طرفین عملیات عملاً قطع و نماینده دوستان زیتون از جنوب احضار گردید. اینک که روابط ایران و عراق اخیراً بهبود یافته، نمایندگان دوستان زیتون تقاضا دارند که مجدداً نماینده خود را در جنوب مستقر نمایند. با عطف توجه به اینکه استقرار نماینده دوستان زیتون در جنوب در ابتدا به علت استفاده از تجربیات دوستان در امور برون‌مرزی بوده و در حال حاضر تجربه کافی به دست آمده و از سوی دیگر چنانچه نماینده دوستان زیتون مجدداً در آبادان مستقر گردد، صرف‌نظر از اینکه ممکن است اعمال و رفتار گذشته خود را از جمله تماس با یهودیان و اسرائیلی‌های مقیم آبادان دنبال نمایند، احتمال دارد ادامه مجدد عملیات مشترک در جنوب با شگرد کاری که دوستان دارند، اثرات نامطلوبی در روابط ایران و عراق داشته باشد. علیهذا اصلح است که در مورد استقرار مجدد نماینده دوستان زیتون در جنوب اقدامی به عمل نیاید.
در صورت تصویب مقرر فرمایند در مذاکرات دوجانبه با سرویس زیتون، موارد بالا مطرح و به مسایل مذکور در فوق در مورد فعالیت شبکه شمال و استقرار مجدد نماینده زیتون در جنوب و همچنین همکاری در اروپا پاسخ مقتضی داده شود.
[دستخط نعمت‌‌الله نصیری:] شبکه اطلاعاتی شمال دیگر معنائی ندارد. شبکه و همکاری در جنوب هم به مصلحت نیست. در مورد همکاری اطلاعاتی در اروپا باید طرحی تهیه بشود، ولی به نماینده سرویس زیتون چیزی گفته نشود تا ضمن مذاکرات دوجانبه بحث نمائیم.
منبع: استراتژی پیرامونی اسرائیل؛ محمدتقی تقی‌پور؛ مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی؛ ص ۴۱۲ و ۴۱۳