31 تیر 1403
روابط ایران و اسرائیل در دوران پهلوی دوم
مطرح شدن مجدد شناسایی اسرائیل از سوی رژیم پهلوی در سال ۱۳۳۹
تاریخ سند: ۲۲ مرداد ۱۳۳۹
محرمانه
موضوع: شناسایی اسرائیل
اطلاع واصله حاکیست که: پس از مطرح شدن مجدد شناسایی اسرائیل به طور دوفاکتو، اغلب روزنامه‌های فرانسه و بعضی از روزنامه‌های انگلیس مقالات خود را راجع به این خبر و مطالبی که در مجلس نمایندگان مصر بحث شده، تخصیص داده و قلم‌فرسایی می‌نمایند. مسأله شناسایی اسرائیل موضوع تازه‌ای نبوده، ولی با مراجعه به گذشته بسیار نزدیکی پیش‌بینی عکس‌العمل اعراب در این مورد امکان داشت. ضمناً در چند ماه پیش هم که کنفرانس اطباء نظامی در تهران تشکیل شده بود و از دولت اسرائیل نیز دعوت به عمل آمده بود، نمایندگان دُول عربی کنفرانس را به عنوان اعتراض به شرکت نماینده اسرائیل ترک کردند(در صورتی که این کنفرانس کاملاً جنبه صنفی داشت[!]).
******
شاه در یک مصاحبه مطبوعاتی در تاریخ اول مرداد ۱۳۳۹ در پاسخ به پرسش عبدالرحمن فرامرزی مدیر روزنامه کیهان، درباره تصمیم دولت ایران مبنی بر شناسایی اسرائیل اظهار داشت:«این شناسایی سابقاً [در سال ۱۳۲۸ به طور دوفاکتو] صورت گرفته بود و امر تازه‌ای نیست؛ منتها روی جریانات روز و شاید هم از لحاظ صرفه‌جویی، چند سال پیش نماینده ما از اسرائیل احضار شده بود و هنوز هم وی برنگشته است. ولی این موضوع شناسایی چیز تازه‌ای نیست». این اعتراف و اعلام صریح، آن هم از زبان بالاترین مرجع سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در ایران، پس از حدود یازده‌سال دروغ‌بافی و تزویر و فریب‌کاری، در میان مسلمانان و کشورهای اسلامی بازتاب وسیعی داشت؛ تا جایی که جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور انقلابی مصر، دستور قطع روابط سیاسی مصر با ایران را صادر کرد. منابع یهودی و اسرائیلی درباره این حرکت محمدرضاشاه این‌گونه تصریح کرده‌اند:«شاه برخلاف توصیه دکتر اقبال[=نخست‌وزیر وقت] تصمیم به شناسایی کامل[=دوژور] اسرائیل گرفته بود». البته شاه هیچ‌گاه جرأت نکرد تا به صورت علنی از شناسایی کامل اسرائیل سخن بگوید، اما به صورت پنهانی روابط خود با رژیم صهیونیستی را در تمامی زمینه‌ها، روزبروز گسترده‌تر و مستحکم‌تر ساخت. امام خمینی در پیام خود به ملت ایران در فرودین‌ماه ۱۳۴۳ این روابط را این‌گونه افشا کردند:«تأسف بالاتر تسلط اسرائیل و عمّال اسرائیل است بر بسیاری از شئون حساس مملکت و قبضه نمودن اقتصادیات آن، به کمک دولت و عمّال دستگاه جبار. اسرائیل با دُول اسلامی در حال جنگ است، و دولت ایران با کمال دوستی با او رفتار می‌کند و همه نحو وسایل تبلیغ و ورود کالاهای آن را فراهم می‌سازد.»
(پرسش عبدالرحمن فرامرزی مدیر روزنامه کیهان درباره تصمیم دولت ایران مبنی بر شناسایی اسرائیل و پاسخ شاه)
(اظهارات غلامعباس آرام درباره قطع روابط سیاسی ایران و مصر)
(مذاکرات مجلس ملی مصر درباره مسأله شناسایی اسرائیل از سوی ایران)
(اخبار مربوط به بحران روابط سیاسی ایران و مصر)
(مطالب روزنامه لبنانی «الحیات» درباره مسأله شناسایی اسرائیل از سوی ایران)
(توضیح یکی از مقامات وزارت امور خارجه ایران به روزنامه لبنانی «الحیات» درباره مسأله شناسایی اسرائیل)
(مطالب روزنامه لبنانی «الحیات» درباره جلسه اتحادیه عرب پیرامون مسأله شناسایی اسرائیل از سوی ایران)
(واکنش مقامات سیاسی آمریکا به موضع‌گیری جمال عبدالناصر درباره ایران و اظهارات خسرو خسروانی کاردار سفارت ایران در واشنگتن)
(مطالب روزنامه‌های اسرائیلی «معاریو» و «هاآرتص» درباره بحران روابط سیاسی ایران و مصر)
(مطالب روزنامه آمریکایی «هرالد تریبیون» پیرامون اظهارات جمال عبدالناصر درباره ایران)
(پاسخ محمدرضا پهلوی به نامه ملک حسین پادشاه اردن در خصوص مسأله شناسایی اسرائیل از سوی ایران)