رحلت علامه میرزامحمدحسین نائینی

روز 24 مرداد 1315 علامه میرزامحمدحسین نائینی از رهبران برجسته جنبش مشروطه در 78 سالگی درگذشت.
میرزامحمدحسین نائینی، فرزند حاجی میرزا عبدالرحیم، شیخ الاسلام نائین در سال 1277ق در شهر نائین به دنیا آمد. وی پس از فراگیری مقدمات علوم دینی در زادگاهش، در سن 17 سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان رهسپار گردید. در حوزه علمیه اصفهان، دانش های مقدماتی، علم اصول، فلسفه، کلام و فقه را فراگرفت. سپس در سال 1303ق برای ادامه تحصیل راهی عراق شد و از محضر اساتیدی چون سیدمحمد شیرازی، سیداسماعیل صدر و سیدمحمد فشارکی بهره گرفت. وی در سال 1314ق وارد حوزه کربلا و سپس به حوزة نجف مشرف شد و از محضر درس آخوند خراسانی بهره مند گردید. بعد از این به تدریس در حوزه نجف اشرف مشغول گردید. از ویژگی های آیت الله نایینی، آگاهی از پدیده ها و رویدادهای تاریخی در بررسی و تحلیل مسائل و پدیده های علمی، سیاسی و اجتماعی است. وی آگاه به زمان بود و شاید این صفات بود که در او حس مسئولیت در برابر آینده اسلام و کشور ایجاد کرده و او را وارد فعالیتهای سیاسی کرد. نقش نایینی در جنبش های معاصر، به ویژه مشروطیت بسیار چشمگیر است. به دنبال شکل گیری مشروطیت، نایینی همواره در سنگر دفاع از آزادی حضور داشت؛ به طوری که از همان آغاز حرکت، با رهبری قیام همکاری نزدیکی داشت. اوج تلاشهای نایینی به سالهای حکومت محمدعلشاه و دوران استبداد صغیر برمی گردد. به نحوی که ایشان ضمن افزودن بر تکاپوی سیاسی خود به استوارسازی تفکر دینی همت گماشت و در همین دوران استبداد بود که کتاب معروف خود را به نام «تنبیه الامه و تنزیه المله» در سال 1327ق به زبان فارسی در مورد مشروطیت به نگارش درآورد و باعث بیداری ایرانیان گردید. سرانجام میرزامحمدحسین نائینی در 26 جمادی الاولی سال 1355ق (24 مرداد 1315ش) در 78 سالگی دارفانی را وداع گفت و در کنار حرم مطهر مولی الموحدین، حضرت علی(ع) به خاک سپرده شد.