مبارزات امام خمینی علیه جشن های 2500 ساله
به روایت اسناد
چکیده: شاهنشاهی ایران از اولی که زائیده شده است تا حالا روی تاریخ را سیاه کرده است.جنایات شاه‌های ایران روی تاریخ را سیاه کرده است، برج، از سر درست کردند، سرمردم را می‌بریدند، قتل عام می‌دادند بعد برج درست می‌کردند با آن برای این شاهان، ماباید ملت اسلام باید جشن بگیرد!...»
«ملت ایران موظف است که با این جشن‌ها مبارزه‌ی منفی کند، مثبت نه لازم‌نیست، از خانه بیرون نیایند وقتی که این جشن‌ها هست، شرکت نکنند درجشن‌ها، جایز نیست شرکت کردن در این جشن‌ها هرچه می‌توانند از زیر بار این‌طور چیزها بیرون بروند...»
برگزاری جشن‌های 2500 ساله‌ی شاهنشاهی یکی از سیاست‌های رژیم برای‌تحکیم مبانی مشروعیت سلطنت خویش بود. از طرف دیگر رژیم قصد داشت که با تکیه‌بر ارزش‌ها و سنت‌های باستانی و ترویج آنها در جامعه‌ی ایران، به مبارزه با ارزش‌های‌اسلامی بپردازد و آنها را تضعیف نماید، این سیاست از بدو تأسیس سلسله‌ی پهلوی‌آغاز شده بود. امام خمینی در مورخه 6/3/1350 طی یک سخنرانی به تجزیه و تحلیل‌این سیاست رژیم و بیان مواضع خود پرداختند:
اول: نقد ساختارهای شاهنشاهی
1ـ ساختار شاهنشاهی، نظامی مخالف مبانی اسلامی است، انبیاء همواره با این‌سیستم در مبارزه بوده‌اند:
«از اول تاریخ بشر تا حالا، دولت‌های جائر مقابل‌شان انبیا ایستاده بودند و علماایستاده بودند، آنها عقلشان نمی‌رسید؟ خدای تبارک و تعالی که موسی رامی‌فرستد که این شاهنشاه را از بین ببرد در روایت است که طبری نقل می‌کند که‌ملک الملوک را پیغمبر فرموده است که منفورترین کلمات است پیش من؛ یعنی‌شاهنشاه، این جزو کلمات منفور است که به کسی از بشر نسبت داده شد، این‌مال خداست، از اولی که بساط انبیاء بوده است تا زمان رسول اکرم تا بعدها زمان‌ائمه (علیهم السلام) مرتب مقابله کردند، تو حبس هم بودند مقابله کردند،موسی‌بن‌جعفر توی حبس هم مقابله می‌کرد...»
2ـ ظالمانه‌ترین نوع حکومت، حکومت پادشاه ایران بوده است:
«شاهنشاهی ایران از اولی که زائیده شده است تا حالا روی تاریخ را سیاه کرده است.جنایات شاه‌های ایران روی تاریخ را سیاه کرده است، برج، از سر درست کردند، سرمردم را می‌بریدند، قتل عام می‌دادند بعد برج درست می‌کردند با آن برای این شاهان، ماباید ملت اسلام باید جشن بگیرد!...»
دوم ـ معرفی الگوهای اسلامی
حضرت امام جشن را برای حکومتی شایسته‌دانستند که مجری عدالت باشد و آن هم حکومتی نبود مگر دوران حکومت حضرت‌علی (ع). امام در این زمینه فرموده‌اند:
«این 5 سال حکومت، یا 5، 6 سال خدمت حضرت امیر، این با همه‌ی گرفتاری‌هایی‌که بوده است و با همه‌ی زحمت‌هایی که از برای حضرت امیر فراهم شد، سلبش عزای‌بزرگ است، و همین 5 ساله و 6 ساله، مسلمین تا به آخر باید برایش جشن بگیرند. جشن‌برای عدالت، جشن برای بسط عدالت، جشن برای حکومتی که اگر چنانچه در یک‌طرف از مملکتش، در جایی از مملکتش برای یک معاهد،یک زن معاهد، یک زحمتکش‌بیایند، یک خلخال از او، از پای او درآورند، حضرت، این حاکم، این رئیس ملت آرزوی‌مرگ می‌کند... برای همین 5 سال و 5 روز حکومتش باید جشن بگیرند، جشن برای‌عدالت، جشن برای خدا، جشن برای این که این حاکم، حاکمی است که با ملت یکرنگ‌است، بلکه سطحش پایین‌تر است در زندگی و سطح روحیش بالاتر از همه‌ی آفاق وسطح زندگیش پایین‌تر است از همه‌ی ملت».
امام ضمن مطرح کردن نقدها و راهکارهای مذکور برای مقابله با این سیاست رژیم،مردم را به مبارزه‌ی منفی دعوت کردند:
«ملت ایران موظف است که با این جشن‌ها مبارزه‌ی منفی کند، مثبت نه لازم‌نیست، از خانه بیرون نیایند وقتی که این جشن‌ها هست، شرکت نکنند درجشن‌ها، جایز نیست شرکت کردن در این جشن‌ها هرچه می‌توانند از زیر بار این‌طور چیزها بیرون بروند...»
سخنرانی امام در نجف در قالب اعلامیه با 13 هزار تیراژ چاپ و به ایران و سایرکشورها ارسال شد. رژیم تلاش بسیاری کرد که از ورود این اعلامیه‌ها به داخل ایران‌جلوگیری نماید همچنین رژیم تلاش کرد با بهره‌گیری از وعاظ و علمای وابسته به‌رژیم، در مقابل امام خمینی موضع‌گیری کند و آنها سخنان امام را نقد کنند. اما مأمورین‌ساواک این اقدام را به دلیل این که وعاظ وجهه‌دار که در میان مردم صاحب نفوذ هستندطرفدار امام خمینی و مخالف دولت می‌باشند و حاضر به انجام این کار نخواهند بود،سیاستی غیر عملی دانست. این سخنرانی امام در میان دانشجویان خارج کشور نیزپخش شد و دانشجویان از آن حمایت کردند.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی