دکتر سید حسن آیت در یک نگاه

دکتر سید حسن آیت در مورد رجال سیاسی و تاریخی معاصر ایران شناخت کاملی داشت به گونه ای که اگر کسی به ایشان معرفی می شد بلافاصله سوابق فعالیتهایش در دوره های مجلس، موضعگیری ها، کتابهای نوشته شده، عضویت گروهها و تمام جزئیات زندگی او را بیان می کرد.

 نام: سید حسن آیت

تاریخ و محل تولد: ۱۳۱۷، نجف آباد اصفهان

تحصیلات: فوق لیسانس علوم اجتماعی،لیسانس ادبیات،لیسانس حقوق

محل خدمت: منتخب مردم اصفهان در مجلس خبرگان قانون اساسی و عضو هیئت رئیسه همین مجلس، منتخب مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی، یکی از ۷ نفر بنیانگذارحزب جمهوری اسلامی و اولین دبیر سیاسی همان حزب.

تاریخ و محل شهادت: ۱۴ مرداد ۱۳۶۰ و ۳۸ روز پس از انفجار تالار اجتماعات حزب جمهوری اسلامی.

چگونگی شهادت: با شلیک بیش از ۶۰ گلوله، در اتومبیل شخصی‌اش و جلوی درب منزلش، هنگامی که قصد داشت برای حضور در جلسه بررسی صلاحیت وزرای دولت شهید باهنر در مجلس حضور یابد.

دکتر سید حسن آیت در سوم تیرماه سال 1317 در شهرستان نجف آباد اصفهان دیده به جهان گشود و در خانواده ای روستایی و مذهبی پرورش یافت. او پس از گذراندن دوران دبستان و دبیرستان، در نجف آباد تحصیلات عالیه خود را در رشته های علوم اجتماعی، حقوق، ادبیات، جامعه شناسی و روزنامه نگاری در تهران به اتمام رساند و همزمان با کسب علم و دانش در دانشگاه، دروس حوزوی را نیز آموخت و به زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسه تسلط کامل داشت.

او در مبارزات نهضت ملی شدن صنعت نفت تلاش زیادی نمود و پس از کودتای ننگین 28 مرداد مصمم تر از پیش به مبارزه خود ادامه داد. وی در سال 1340 با کمک دوستانش اقدام به ایجاد تشکیلات سیاسی- نظامی نمود که این گروه با نفوذ در ارگانهای رژیم پهلوی به ویژه گارد جاویدان و ارتش مخصوصا نیروهایی دریایی آن، شاخه های مخفی تشکیل داد که در پیروزی انقلاب اسلامی خدمات ارزند ه ای ارایه کردند.

وی با آغاز نهضت اسلامی به خاطر چاپ و نشر اعلامیه توسط ساواک دستگیر و زندانی شد.

ایشان در حوزه علمیه قم، دانشگاه های مختلف تهران و مدارس عالی قم، اراک و لاهیجان به تدریس پرداخته و اذهان دانشجویان را بیدار ساخت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی علاوه بر کار تدریس، نمایندگی مردم نجف آباد را در مجلس خبرگان به عهده گرفت و با عضویت در هیات رییسه نقش اساسی در تصویب اصل ولایت فقیه ایفا کرد.

سپس از طرف مردم تهران به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب گردید. دکتر آیت از همان ابتدا عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی ایران شد و با انجام تحقیقاتی در جهت شناساندن غرب گرایان فعالیت بسیار نمود. چون اصل مهم در زندگی او اسلام و انقلاب بود به همین خاطر در این راه از هیچ تهدید و ارعابی نهراسید و در اعتقاد خود استوار بود.

دکتر سید حسن آیت در مورد رجال سیاسی و تاریخی معاصر ایران شناخت کاملی داشت به گونه ای که اگر کسی به ایشان معرفی می شد بلافاصله سوابق فعالیتهایش در دوره های مجلس، موضعگیری ها، کتابهای نوشته شده، عضویت گروهها و تمام جزئیات زندگی او را بیان می کرد.

دوستان به علت حضورش در نهضت ملی شدن صنعت نفت و مطالعه تمام روزنامه های موافق و مخالف که قبل از سی ام تیرماه 1320 به بعد منتشر شده بود، از او به عنوان دائره المعارف رجال ایران یاد می کردند و این نشانگر مطالعه بسیار عمیق او در تاریخ معاصر ایران و حضور ذهن قوی وی بود. به همین دلیل اندیشه اش همیشه جلوتر از زمان حرکت می کرد و آینده نگر بود و نسبت به عملکرد افراد هشدار می داد.

ایشان قبل از نامزدی ریاست جمهوری بنی صدر در نطقی که در مجلس در مورد قانون اساسی ایراد کرد، گفت: «آنهایی که قانون اساسی را قبول ندارند و آنهایی که رییس جمهوری را مترسک، در روزنامه قلمداد می کنند، همینجا خود را کاندیدای ریاست جمهوری خواهند کرد.» پیش بینی او بر اساس شناخت بود و اعتقاد داشت که جلوتر حرکت نمی کند بلکه کوشش می نماید تا زمینه لازم را برای بیان رهنمودهای امام به وجود بیاورد.

یقین عاملی بود تا سید حسن بر امری که حق بود اصرار کند، برایش مهم نبود چه تعدادی از وی حمایت می کنند یا مخالف او هستند. مقصودش بالا بردن سطح آگاهی جامعه و جلوگیری از به وجود آمدن جو مناسب برای دشمن جهت خدشه دار کردن چهره اصیل این انقلاب بود به همین خاطر همیشه تذکر می داد که باید هوشیار باشیم تا نقشه های دشمنان عملی نشود و این درایت ایشان هنگامی که به عنوان یکی از اعضای اصلی مجلس خبرگان کار خود را آغاز نمود به زیبایی نمایان شد.

دکتر آیت در دفاع از ولایت می گفت: «ما ولایت فقیه را باید مثل سدی در مقابل نفوذ غرب گرایی در کشور به وجود بیاوریم.» وی با نگرش خاصی مسأله فرماندهی کل قوا را جزو اختیارات ولی فقیه پیشنهاد کرد که همین امر نقش به سزایی در سرنوشت انقلاب ما داشت. او در این رابطه سخنرانی های زیادی در مجلس خبرگان در حضور بنی صدر و گروه مخالف انجام داد که هنوز سخنانش شاهد صادق حمایت مخلصانه او از ولایت فقیه است.

دکتر سید حسن آیت همیشه با مسایل اصولی برخورد می کرد، هیچگاه غیر منطقی نبود و می کوشید مشکلات به صورت شخصی مطرح نشود و اگر با شخصی مخالفت داشت آن را مخالف دو جریان یا دو خط فکری می دانست. از آنجایی که دکتر آیت شناخت کاملی از بنی صدر داشت و درصدد افشای چهره پنهان او بود، بنی صدر نیز تلاش می کرد تا او را به طرف خودش جذب کند و بین وی و حزب جمهوری اسلامی فاصله ایجاد نماید ولی دکتر آیت استوار ایستاد و گفت: «من تو را قبول ندارم و در خط اصیل اسلام نمی بینم و معتقدم روش تو با روش ولایت فقیه هماهنگی ندارد ... مطمئن باش که هر گونه انحرافی از تو ببینم به عنوان اولین نفر، انتقاد خواهم کرد.»

سرانجام دشمنان اسلام و منافقین کوردل (حامیان اصلی بنی صدر)که او را در راه هدفش شکست ناپذیر یافتند در صبح چهاردهم مرداد ماه 1360 همزمان با چهلمین روز شهادت یارانش در حزب جمهوری وی را در جلوی منزلش مورد آماج تیرهای کین قرار داده و فیض عظمای شهادت را نصیبش ساختند. فرزند ایشان در باره آن روز می گوید:

پدرم چند روز قبل از حادثه از طرف هواداران مجاهدین خلق بوسیله تلفن مورد تهدید قرار گرفت. ما با نگرانی به ایشان تذکر دادیم و او همیشه در جواب می گفت: «مرگ حق است و شهادت آرزوی ماست.» صبح روز 14 مرداد ماه سال 1360 پدر همچون روزهای قبل از خانه بیرون رفت. یکی از محافظین در حال بستن در ورودی منزل بود که یک بنز شیری رنگ با سه سرنشین مسلح به آرامی از طرف میدان 48 نارمک وارد کوچه شد و با شلیک یکی از آنها، پدرم بلافاصله به شهادت رسید و محافظان ایشان موفق به هیچگونه عکس العملی نشدند و مهاجمین با به رگبار بستن ماشین با سرعت از طرف دیگر کوچه به سمت خیابان سی متری نارمک گریختند.

محافظان ایشان را که مجروح شده بودند به بیمارستان 17 شهریور انتقال دادند و پیکر مطهر و غرق به خون پدر را نیز به بیمارستان رویال تهران بردند. ساعت 11 صبح روز بعد پیکر پاکش به همراه تعدادی از برادران پاسدار که در جبهه های حق بر علیه باطل و درگیری های داخلی با منافقین به شهادت رسیده بودند از مقابل مجلس شورای اسلامی بر دوش ملت شهیدپرور وبا بدرقه چشمها تشییع شد.