16 مرداد 1400

آیت‌الله خویی تا آخر عمر به تحصیل علم اشتغال داشتند


حجت الاسلام والمسلمین سید محمد علی ربانی

آیت‌الله خویی تا آخر عمر به تحصیل علم اشتغال داشتند

 حجت الاسلام والمسلمین سید محمد علی ربانی از شاگردان مرحوم حضرت آیت الله العظمی خوئی (ره) در گفت و گویی با خبرنگار پایگاه بین المللی همکاری‌های خبری شیعه (شفقنا) می‌گوید که شأن علمی و فقهی آیت الله خوئی(ره) از چنان مرتبه بالایی برخوردار است که امثال وی نمی‌توانند از ویژگی‌های علمی و فقهی این فقیه عالیقدر سخنی داشته باشند.

مسئول دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی در مشهد، با اشاره به اینکه در گذشته ـ و حتی امروزه ـ تلاش بسیاری صورت می‌گرفت ـ و می‌گیرد ـ تا خدشه‌ای به جایگاه علمی و شخصیتی مرحوم آیت الله خوئی وارد شود، ابراز داشت: در خصوص جایگاه علمی و فقهی آیت الله خوئی باید مراجع صحبت کنند، مراجع و بزرگانی که از آقای خوئی بهره های علمی بردند وامروز هرچه دارند از برکت حضور در خدمت ایشان بوده است.

این استاد حوزه علمیه ادامه داد: متاسفانه در جامعه افرادی بودند وهستند که خواسته یا ناخواسته سعی در خدشه وارد کردن به شخصیت مرحوم آقای خوئی داشته ودارند. یک آقایی در برنامه‌ای تلویزیونی می‌گفت که من یک طلبه هستم، چقدر کتاب نوشته‌ام، کتاب‌هایم به چند زبان ترجمه شده است، حالا آقای خوئی چند تا کتاب دارد؟! یک توضیح مسائل و یک کتاب دیگر! یا آقای دیگری در کتاب خاطرات خود که به زبان عربی نوشته شده و در عراق و دیگر کشورهای عربی هم پخش شده می نویسد که چون قحط الرجال بوده به آقای خوئی ملا می‌گفتند!

شاگرد مرحوم آیت الله خوئی (ره) افزود: حتى بعضی از افتراءات واتهامات باطل را به مرحوم آقای خوئی زدند ومقام علمی والای ایشان را هم منکر شدند وخواستند به این طریق مقام ومنزلت ایشان را در نزد مردم وشیعیان متزلزل کنند.

این استاد حوزه علمیه با تأکید بر اینکه بررسی مکتب علمی آیت الله خوئی نیاز به داشتن مراتب علمی و درجه بالایی دارد، بیان داشت: آیت الله سیستانی در جلسه درس می فرمودند اشکالاتی که بر بعضی از مطالب علمی آیت الله خوئی می گیریم با توجه به تقریرات درسهای ایشان است که شاگردان ایشان به رشته تحریر در آورده اند اما اینکه معنا ومقصود ایشان واقعاً چیست را نمی توان دریافت مگر اینکه کسی به بحث با آیت الله خوئی بنشیند! مقصود اینکه جایگاه علمی وعظمت ایشان به این سادگی قابل درک نیست .

حجت الاسلام والمسلمین ربانی با اشاره به شاگردان مرحوم آیت الله خوئی (ره)، گفت: امثال آیت الله سید علی بهشتی ، آسید محمد روحانی ، آمیرزا جواد آقای تبریزی ، آسید محمد باقر صدر، آقای وحید، آقای سیستانی، آشیخ مرتضی بروجردی ، آمیرزا علی آقای غروی، آشیخ محمد تقی جواهری، آسید علاء الدین بحرالعلوم ، آسید عزالدین بحرالعلوم ، آقا رضا خلخالی، آقای فیاض، آقای فلسفی، آقای سید علی شاهرودی . . . یکی دوتا نبودند. فضلای عظامی همچون آقای اشرفی شاهرودی ، آقای سید مهدی خلخالی که در مشهد امروز مطرح هستند، بودند . آقای اشرفی از افرادی بودند که در درس مرحوم آقای خوئی مرتب حضور داشتند ودرس ایشان را برای تازه واردان تقریر می‌کردند.

وی در خصوص شیوه آیت الله خویی در هزینه‌کردن وجوهات شرعی، اظهار داشت: آقای خوئی را جزو افرادی بود که خیلی روی هزینه‌ها و وجوهات شرعی حساس بود. بسیار با دقت عمل می‌کرد ودر حساب و کتاب دقیق بود. راضی نبودند ولخرجی شود. آقای خوئی فردی بود که حتی نسبت به اشیای کم ارزش که امکان استفاده مجدد از آن بود توصیه می کردند که از آنها درست استفاده شود تا بتوان دوباره آنها را بکار برد . آقای خوئی بسیار مراقب اسراف و تبذیر بودند.

نماینده آیت الله سیستانی در خراسان با اشاره به اینکه آیت الله خوئی با وجود کهولت سن  تا اواخر تدریس می‌کردند، گفت: آقای خوئی چند سال پیش از ارتحالشان می فرمودند: اگر کسی الآن بیاید و پولی تحت عنوان طلبه مشغول به تحصیل به طلاب بدهد ، من خودم را مستحق گرفتنش می دانم. این خیلی عجیب است! ایشان تا آخر عمر دست از تحقیق ومطالعه برنداشت . بزرگواری می‌گفتند که این اواخر، آخر شبها گاهی ایشان زنگ می زند برای احوال پرسی ... و می‌فرمودند فلانی من گاهی خودم را امتحان می‌کنم که نکند من فراموشی گرفته باشم. این چیزها تقید می‌خواهد.

حجت الاسلام والمسلمین ربانی درباره سلوک و منزلت روحانیت از نگاه آقای خوئی، ابراز داشت: از روزی که من رفتم نجف و در محضر ایشان بودم، برای طلبه‌ای که جدی و مستقل بود، ایشان بها و ارزش زیادی قائل بود.

این شاگرد آیت الله خوئی به بیان خاطره‌ای از مرحوم آیت‌الله خوئی پرداخت و گفت: من یک روزی چون آقا مریض بودند، به دیدن ایشان رفتم. البته مریضی ایشان به گونه‌ای نبود که نتوانند حرف بزنند ولی ما بچه طلبه بودیم و دوست داشتیم با آقا صحبتی کنیم، به همین خاطر یک مسئله پرسیدیم و ایشان جواب دادند. بعد گفتم شما در عروه این‌گونه فرموده‌اید. ایشان جواب دادند: خیر! از حسب تصادف آن روز ایشان در خانه شارع الرسول بودند و کتاب عروه را نداشتند. اما ایشان خادمی را فرستادند تا از بیرونی منزل کتاب عروه را بیاورد. این اهتمام ایشان برای من خیلی مهم بود که ایشان برای حرف من احترام واهتمام قائل شدند. از این قبیل صفات در آیت الله خوئی کم نبود.

مسئول دفتر حضرت ایت الله العظمی سیستانی در مشهد، در ادامه در خصوص رفتار آیت الله خوئی با مردم، اظهار داشت: آقای خوئی برای همه مردم احترام قائل بودند و افراد اگر می خواستند به آسانی به محضر ایشان می رسیدند. در عین حال  در اختصاص وقت بسیار دقیق بودند.  ایشان خیلی اهل برو وبیا نبود، الان هم مراجع ارتباط تنگاتنگی با خود مردم ندارند مگر اینکه مسئله خاص یا مشکل خاصی باشد که بیایند خدمت مرجع .

وی ادامه داد: آیت الله خوئی با فضلا و علما وطلبه ها برخوردی بسیار  خوب داشت . یادم می آید که یک جلسه‌ای با ایشان داشتیم که تجربه عملی روایتی شد که مربوط به حضرت امیر (ع) است. ما در جلسه صحبت نمی‌کردیم. آقای خوئی احساس کرد که هیبت ایشان ما را گرفته است. برای همین شروع کردند به نقل بعضی از قضایا و داستان‌های آموزنده‌ای که موجب نشاط ومسرت همه حاضرین شد . ایشان برای همه احترام قائل بود.

این استاد حوزه علمیه در خصوص تأثیرات مکتب آقای خوئی بر دیگر مکاتب فقهی، بیان داشت: دیدگاه های حضرت آیت‌الله‌العظمی خوئی (ره) امروز بر همه حوزه های علمیه سایه انداخته و همچنان تأثیرگذار است. در عظمت این مرد همین را بگویم که هنوز کسی پیدا نشده که روی صندلی تدریس مباحث عالی حوزوی قرار بگیرد ونظریات آقای خوئی را مطرح نکند، بلکه بالاتر برخی شاید اصلاً چیزی برای گفتن نداشته باشند جز نظریات آقای خوئی .

وی ادامه داد: جمیع بزرگانی که در حوزه‌های علمیه تدریس می کنند، در آن موضوعاتی که آقای خوئی بحث کردند وارد نمی شوند  مگر اینکه نظرات آقای خوئی را بگویند. البته شاید ایرادهای علمی هم به آقای خوئی داشته باشند. ولی بدون مطرح کردن نظرات ایشان بحث امکان ندارد.


شفقنا