19 اسفند 1399

بی تدبیری شاه در سفارش خرید هواپیمای کنکورد

محمد رضا پهلوی ، هویدا ، شریف امامی و ریاضی کنار هواپیمای کنکورد


هواپیمای مافوق صوت کنکورد (به انگلیسی: Concorde)، با کاربری مسافربری یا ترابری، در کنار توپولف-۱۴۴، یکی از دو هواپیمای مافوق صوت حمل و نقل هوایی است که در پروازهای تجاری برای حمل مسافر مورد استفاده قرار گرفت. این هواپیما، که محصول مشترک دو کشور فرانسه و بریتانیا است، قادر بود با سرعتی حدود دوبرابر سرعت صوت یا عدد ماخ ۲ پرواز کند.

کنکورد در سال ۱۹۷۷ بیست و سه میلیون پوند انگلستان قیمت داشت. این هواپیما برای اولین بار در دوم مارس ۱۹۶۹ به پرواز درآمد و در ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۷۶ رسماً آغاز به کار کرد

شاه ایران در ادامه بلند پروازی هایی که داشت بدون تحقیق و بررسی همه جانبه درباره این هواپیما در سال ۱۳۵۱ موافقت کرد  دولت ایران برای خرید  ۳ فروند هواپیمای کنکورد برای هواپیمایی ملی ایران (هما) سفارش دهد. در واقع این نخستین  سفارش قطعی بود که کنسرسیوم انگلیسی-فرانسوی سازنده کنکورد  موفق به دریافتش شده بود  اما  تا سال 1357 یعنی شش سال بعد هنوز این سه فروند در اختیار ایران قرار داده نشد .تا اینکه سرانجام  با پیروزی انقلاب  اسلامی در ایران ، این سفارش‌ها همگی لغو شدند.

تا اینکه  بعد از حادثهٔ سقوطی که در ۲۵ ژوئیهٔ سال ۲۰۰۰ در پاریس رخ داد و تمام سرنشینان هواپیما کنکورد کشته شدند، متخصصان متوجهِ نقص مهمی در طراحی موتور این هواپیما شدند که رفع عیب آن از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نبود و در نتیجه در بیست‌وچهارم اکتبر ۲۰۰۳ آخرین پرواز این هواپیما انجام شد. به این ترتیب، فعالیت هواپیمای کنکورد از سال ۲۰۰۳ کاملاً متوقف شد و مدل‌های تولیدشده، اکنون در اختیار موزه‌های هوایی در جهان هستند.

در واقع روشن شد که درصورتی که این قرار داد لغو نمی شد  حدود 70 میلیون پوند از جیب ملت ایران خرج بی تدبیری های شاه می شد.


بی تدبیری شاه در سفارش خرید هواپیمای کنکورد