سندی از امتداد صدای شهدای ۱۵ خرداد

در روز عاشورا، مراسم عزاداری در شهرهای قم، تهران و مشهد از همان ابتدا به تظاهراتی گسترده علیه شاه و حکومت تبدیل شد. آیت‌الله خمینی در سخنانی مفصل، به جنایات رژیم، کشتار مردم، نقض قانون، تهدیدهای اسرائیل و خطراتی که متوجه اسلام و کشور بود، اشاره کرد.

ایشان به‌صورت صریح خطاب به شاه گفت:

«من بگویم کافرى تا از ایران بیرونت کنند و به تکلیف تو برسند؟»

در یازدهم محرم نیز تظاهرات عظیمی در تهران و قم علیه رژیم شاه برگزار شد. شب دوازدهم محرم (مصادف با ۱۵ خرداد)، آیت‌الله خمینی از قم، آیت‌الله قمی از مشهد و آیت‌الله بهاءالدین محلاتی از شیراز دستگیر و به تهران منتقل شدند.

روز بعد (سوم عاشورا)، با انتشار خبر دستگیری این مراجع، خشم عمومی سراسر کشور را فرا گرفت. تظاهرات گسترده‌ای در شهرهای بزرگ از جمله تهران، قم، شیراز، مشهد و ... شکل گرفت که در آن اقشار مختلف مردم، از روحانیون و بازاریان تا دانشجویان، کارمندان و کارگران، حضور داشتند.

رژیم که از ابعاد این اعتراضات به وحشت افتاده بود، دستور سرکوب صادر کرد. در پی آن، حوادث خونینی رخ داد و صدها نفر در تهران، قم و دیگر شهرها کشته یا مجروح شدند.

عصر همان روز، حکومت نظامی در تهران اعلام شد. مقامات دولتی مدعی شدند که این اعتراضات توسط «اغتشاشگران وابسته به بیگانگان» سازماندهی شده و دولت برای حفظ نظم مجبور به مداخله شده است.

قرار بود کشتار ۱۵ خرداد، منجر به خفقان شود اما موج مبارزه خاموش نشد و چهلم آن شهدا برگزار شد.

اعلامیه مبارزین برای شکاندن خفقان مورد انتظار رژیم پهلوی پس از ۱۵ خرداد