فناوری اطلاعات و منابع دیجیتال در کتابخانه مجلس

بخش اول این گزارش مربوط به «گنجینه نسخ خطی و چاپ های سنگی و سربی» بود و بخش دوم گزارش بخش «فراهم آوری منابع». هم اینک گزارش بخش سوم مربوط به مدیریت فناوری اطلاعات و منابع دیجیتال در اینجا می‌آید.

مدیریت فناوری اطلاعات و منابع دیجیتال

این بخش از جدید‌ترین و روز‌آمد‌ترین بخش‌های کتابخانه‌ی مجلس است. می‌توان گفت این کتابخانه با استفاده از فن‌آوری‌های نوین و فعالیت‌های گوناگون اطلاع‌رسانی خود را در ردیف کتابخانه‌های مدرن دنیا قرار داده است.

عمده فعالیت این مدیریت در دو بخشِ زیرساخت شامل زیرساخت سخت افزاری (تجهیزات شبکه و clients)، زیرساخت ارتباطی و زیرساختهای نرم افزاری و بخش تولید، نگهداری و اشاعه محتوای دیجیتال می باشد.

بخش زیرساخت

بخش زیرساخت شامل نگهداری و پشتیبانی و توسعه 3 حوزه زیر می باشد:

• زیرساخت ارتباطی
• زیرساخت سخت افزاری
• زیرساخت نرم افزاری

درحوزه زیرساخت ارتباطی، مسیرهای ارتباطی از قبیل شبکه پسیو داخل کتابخانه، تجهیزات ارتباطی وایرلس، لینک‌های ارتباطی بیرونی کتابخانه جهت اتصال به اینترنت، نگهداری و پشتیبانی می‌گردند.

نگهداری زیرساخت سخت افزاری شامل نگهداری، پشتیبانی و توسعه تجهیزات شبکه، سرورها، تجهیزات امنیت شبکه، فضاهای ذخیره سازی محتواهای دیجیتال، تجهیزات تهیه نسخه آرشیوی از اطلاعات و نیز نگهداری کلیه رایانه‌ها در بخش‌های مختلف کتابخانه می‌باشد.

حوزه زیرساخت نرم افزاری نیز شامل تهیه، نگهداری، پشتیبانی و توسعه نرم افزارهای تخصی کتابخانه (نرم افزار مدیریت کتابخانه و نرم افزار کتابخانه دیجیتال) و نیز پشتیبانی نرم افزارهای back office از قبیل اتوماسیون‌های مالی، اداری، پرسنلی می‌باشد. نگهداری و ارتقاء تمامی نرم‌افزارها و نیز امکان سنجی نرم‌افزارهای جدید بر اساس نیاز واحدهای مختلف کتابخانه به عهده این بخش می‌باشد.

در حوزه زیرساخت نرم افزاری، نگهداری و بروزرسانی وب سایت سازمان نیز صورت می گیرد. (لازم بذکر است بروز رسانی محتوای اخبار وب‌سایت به عهده مدیریت روابط عمومی می‌باشد.)

بخش تولید محتوای دیجیتال

این واحد در اوایل دهه‌ی سی و با تجهیزات ساده و عاریتی؛ عکس­برداری از نسخه­های خطی را به منظور حفاظت از آنها در قبال حوادث و مخاطرات و از سوی دیگر تسهیل ارائه خدمات به مراجعین آغاز کرد و به مرور بر فعالیت­ها و ظرفیت­های خود افزود، تا سال‌های اخیر که با خرید دستگاه­های جدید، کار تهیه‌ی میکروفیلم و تصاویر دیجیتال از منابع سرعت و شتاب چشم‌گیری یافت.

امروزه با تجهیز این بخش به دستگاه­های پیشرفته اسکنر کتاب، با کمترین آسیب‌رسانی به منابع، از آنها تصاویر مناسب به همراه فایل‌های پشتیبان تهیه می­شود. این اقدامات هم اینک با شتابی مطلوب در حال انجام است و بر نحوه­ی ارائه خدمات ویژه به متقاضیان، تأثیر بسزایی داشته است. در حال حاضر تمامی نسخه‌های خطی و نیز 80% نسخه های چاپ سنگی سربی کتابخانه مجلس به فرمت دیجیتال تبدیل شده اند و بر روی کتابخانه دیجیتالِ این مرکز، قابل مشاهده می باشند.