01 آذر 1404
سفری که جهان عرب را تکان داد
سفر انور سادات به فلسطین اشغالی در سال ۱۳۵۶
در ۱۸ آبان ۱۳۵۶ ناگهان خبری ملت فلسطین و جهان عرب را در اضطراب عمیقی فرو برد. خبر آن بود که محمد انور سادات، رئیس‌جمهور مصر، در اظهاراتی غیرمنتظره اعلام کرد که حاضر است به فلسطین اشغالی سفر کند و حتی در پارلمان اسرائیل حضور یابد و در آنجا خواستار صلح شود. به فاصله کمی از این سخنرانی، مناخیم بگین، نخست‌وزیر اسرائیل، در پاسخ به اظهارات انور سادات گفت که با خرسندی مقدم رئیس‌جمهوری مصر را در اسرائیل گرامی خواهیم داشت. این پیام‌های مبادله شده میان سران مصر و رژیم صهیونیستی، واکنش شدیدی را در بین فلسطینی‌ها و دیگر اعراب برانگیخت. زهیر محسن، رهبر سازمان فلسطینی «الصاعقه» و عضو فرماندهی بین‌الاعراب حزب بعث سوریه گفت: اظهارات رئیس‌جمهوری مصر، یک جنگ‌طلبی آشکار نسبت به ملت عرب و به ویژه ملت مصر است. وی گفت هیچ افسر و سرباز ارتش مصر نیست که در برابر اسرائیل تسلیم شود، بلکه ارتش مصر به دادن همه‌گونه قربانی در راه آرمان‌های عرب آماده است. خبرگزاری لیبی گزارش داد کنگره خلق لیبی در یک جلسه فوق‌العاده درهم شکستن اسفناک جبهه عرب را در برابر دشمن صهیونیست مورد بررسی قرار داد و تصمیم گرفت یک پیام فوری برای حافظ اسد و سادات بفرستد. در بغداد خبرگزاری عراق متن اعلامیه فرماندهی حزب بعث را درباره دیدار سادات از فلسطین اشغالی پخش کرد. در این اعلامیه گفته شد که ابتکار رئیس‌جمهوری مصر برای دیدار از سرزمین اشغالی عرب، انحراف خطرناکی است که ملت عرب نمی‌تواند آن را بپذیرد و یا نادیده بگیرد. در امان(پایتخت اردن) شورای اسلامی اردن، تصمیم انور سادات را برای دیدار از فلسطین اشغالی محکوم کرد و اعلام کرد که رئیس‌جمهوری مصر با این اقدام، عملاً اشغال بیت‌المقدس را از جانب صهیونیست‌ها به رسمیت می‌شناسد. روزنامه‌های کویت تصمیم سادات به دیدار با مناخیم بگین را محکوم کرده و نوشتند که صهیونیسم جهانی از این فرصت تاریخی برای قانونی نشان دادن اشغال سرزمین‌های عربی استفاده خواهد کرد. هم‌چنین یک گروه فلسطینی اعلام کرد که عمل رئیس‌جمهوری مصر مانند خنجری است که از پشت بر پیکر تمام ملت عرب فرو کرده باشند. انور سادات سرانجام با وجود مخالفت و انزجار شدید اعراب و دیگر مسلمانان جهان، در شامگاه روز ۲۸ آبان‌ماه ۱۳۵۶ وارد فرودگاه بن‌گوریون(تل‌آویو) شد و مورد استقبال رسمی مناخیم بگین قرار گرفت. پس از ورود انور سادات به خاک فلسطین اشغالی، لیبی طبق اعلامی که از قبل کرده بود روابط خود را با مصر قطع کرد. در بیروت در جریان حمله به سفارت مصر، دو فلسطینی کشته شدند. در عراق دولت این کشور مراسم جشن عید قربان را به عنوان عزاداری لغو کرد. رادیوی دمشق ضمن پخش گزارش‌های مربوط به ورود رئیس‌جمهوری مصر به اسرائیل حتی از ذکر نام او خودداری کرد و به طور ساده سادات را به اشارات مکرر «آن خائن» نامید. این سفر که جیمی کارتر، رئیس‌جمهور آمریکا، آن را اقدامی «فوق‌العاده جسورانه»! از سوی انور سادات نامید مقدمه‌ای شد بر پیمان مشهور و ننگین «کمپ‌دیوید» که در سال بعد به امضای سران مصر و رژیم‌صهیونیستی رسید.