16 تیر 1400

دفاع وزیر خارجه انگلیس از قرارداد 1919


 هفته اول آبان سال 1299 خورشیدی ( اکتبر1920) انگلیسی ها در ایران یکه تازمیدان شده بودند وکوشش تمام داشتند که مالک الرقاب وطن ما شوند. انگلیسیها با تلقین قطعی بودن قرارداد سال 1919 معروف به قرارداد وثوق الدوله به مقامات دولتی ایران ، عملا مفاد آن را به اجرا گذارده بودند و تاکید بر قطعی بودن آن داشتند. از جمله از مشیرالدوله رئیس الوزراء واحمدشاه مصرا می خواستند که ژنرال روسی فرمانده قزاقخانه را که دیگر ارتباطی هم با روسیه نداشت و حقوق بگیر دولت ایران شده بود برکنار و از ایران اخراج کنند تا امور مالی و تدارکاتی نیروی قزاق، طبق قرار داد، در دست ماموران انگلیسی قرار گیرد. احمد شاه نافرمانی احتمالی قزاقها را بهانه می آورد و مشیرالدوله حاضر به قبول نبود.
پس از آخرین دیدار ژنرال آیرونساید با مشیرالدوله که درآن این موضوع بافشار بیشتری مطرح شد، مشیرالدوله کناره گیری از نخست وزیری را ترجیح داد و4 آبان استعفاء کرد. احمد شاه سپهدار ( سپهدار رشتی) را رئیس الوزراء کردو وی ظرف چند روز ژنرال پالونیک استاروسلسکی و همه افسران روسی دیویزیون قزاق را برکنار کرد.
با اخراج افسران روس راه بر تماس مستقیم ژنرال آیرونساید با افسران ایرانی نیروی قزاق هموار شد و وی دو روز پس از برکناری روسها، یعنی دهم آبان شخصا به قزوین رفت و در آق بابا از نیروهای قزاق دیدار کرد و با رضاخان میرپنج (سرتیپ) آشنا گردید که در باره این دیدار شایعات فراوان انتشاریافته است. پس از این دیدار، طولی نکشید که وزیر خارجه انگلستان، این بار با دست پر واز موضع قدرت از ایران خواست که قرارداد را به اجراء درآورد . وی گفت قرارداد ایراد ندارد و اگر هم احیانا درراه اجرای آن اشکالی می بیند آن را برطرف سازد.


http://www.iran-eng.com