آیت الله گلپایگانی : اینکار از بین بردن همه چیز است

موضوع : اظهارات گلپایگانى

از : 21 تاریخ 4/9/51

به : 312 شماره : 4515/21

ساعت 11 صبح روز 2/9/51 شخصى روحانى که از لهجه‏اش مشخص بود اهل شمال است با گلپایگانى در منزل گلپایگانى به بحث و گفتگو پرداختند در این جلسه صحبت از ماده واحده اوقاف بود. گلپایگانى با ناراحتى گفت اصلاً دیگر بکلى هر چه آنها بگویند باید بکنیم درست است که در اول مردم استنکاف میکنند ولى همه اینطور نیستند مثل مسجد گوهرشاد میشود که بالاخره آنرا گرفتند و هر چه بخواهند میگویند و هرکس را بخواهند میگذارند نماز بخواند یا منبر برود و دعا کند حالا ما فعلاً درصدد اقدام هستیم بطور خصوصى اگر اینطور درست نشد ما بشما مى‏گوییم هرطور صلاح بود در آنجا انجام دهید شاید صلاح باشد که بگوئیم از اطراف همه تلگراف کنند و بخواهند که اینکار عملى نشود بهرحال اینکار را مجلس سنا کرده باسم اینکه اوقاف این ماده را پیشنهاد نموده اینکار از بین بردن همه چیز است میشود مانند سنیها که تمام کار روحانیت و مذهب دست دولت است طرف مخاطب گفت من به همه علماى لنگرود میگویم گلپایگانى گفت فعلاً صبر کنید به‏بینم چه میشود من خودم تذکر میدهم و نامه مینویسم.

نظریه سه‏شنبه ـ گلپایگانى از اقدام اوقاف سخت ناراحت است و بطوریکه از حرفهایشان استنباط شد قصد دارد در این زمینه نامه‏اى به اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بنویسد و درخواست کند که از این اقدام اوقاف جلوگیرى شود چنانچه به درخواستش ترتیب اثر داده نشد شروع به تحریکات میکند.

نظریه یکشنبه ـ مفاد گزارش صحیح است در حال حاضر افکار کلیه روحانیون حوزه پیرامون موضوع ماده واحده اوقاف که براساس آن کلیه مساجد و اماکن متبرکه و تکایا در اختیار اوقاف قرار خواهد گرفت دور میزند و این موضوع اثر بسیار نامطلوبى در حوزه علمیه و در مجامع روحانیت داشته و کلیه آیات را سخت نگران ساخته و تا آنجا بررسى شده همانطور که طى تلگراف شماره 3753/21 ـ 2/9/51 نیز بعرض رسیده اشاعه این خبر این بوده که بین شریعتمدارى و گلپایگانى که سالهاست اختلاف شدیدى موجود است و حتى حاضر نبودند در یک جلسه با هم شرکت کنند اینک زمینه سازش آنانرا به کیفیتى فراهم ساخته که متفقا بمناسبت دوازدهمین سالگرد آیت‏اله بروجردى اعلامیه مجلس یادبود میدهند و در مجالس منعقده از طرف هر یک برخلاف سنوات گذشته دیگرى نیز شرکت میکند یک نسخه از اعلامیه موصوف بپیوست تقدیم میگردد و بنظر میرسد که کلیه آیات باتوجه به نزدیکى بین این دو نفر در این زمینه دست به اقدامات حادى بزنند. شراره

نظریه سه‏شنبه ـ در حال حاضر روحانیون این حوزه در آرامش نسبى بسر میبرند و بنظر میرسد انجام این برنامه از طرف اوقاف موجبات اتحاد آیات و تجرى آنان گردد و تحریکات علیه دولت تحت عنوان این مسئله شروع شود به مصلحت است در این مورد بررسى بیشترى بعمل آید و سیاست کلى در این زمینه جهت پیش‏بینى لازم باین ساواک ابلاغ شود. آذرخش

نظریه 21 ـ فعلاً موضوع روز بین آیات گذرانیدن ماده واحده است از طریق اوقاف که این ساواک در کیفیت آن با اطلاع است.

آقاى باقرى این گزارش نیز در گزارش شریعتمدارى ملحوظ گردد و نظرات ساواک قم نیز قید و اضافه گردد باید در این زمینه با قاطعیت عمل کرد و دست روحانى‏نماهائى را که در این راه درآمد هنگفتى دارند و مقدارى از این پولها نیز بطرق مختلف صرف فعالیتهاى مضر مى‏گردد جلوگیرى شود. 8/9/51

گزارش شود.