درگذشت یکی از بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق

عبدالرضا نیک بین رودسری (عبدی نیک بین) از بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق ایران یکشنبه اول مردادماه 1396 پس از سالها ابتلا به سرطان درگذشت.  

 عبدى نیک بین فرزند یوسف در سال 1321 در یک خانواده کارمند در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در مشهد به انجام رساند. در سال هاى آخر دبیرستان در جلسات «کانون نشر حقایق اسلامى» که استاد محمدتقى شریعتى آن را اداره مى کرد، شرکت مى نمود و از همانجا با مفاهیم مذهبى - سیاسى آشنا شد. براى ادامه تحصیل به تهران آمد و در رشته ریاضى دانشکده علوم دانشگاه تهران به تحصیل مشغول شد. از همان آغاز دانشجویى به فعالیت در انجمن اسلامى پرداخت. او به همراه تراب حق شناس، لطف اللَّه میثمى و... با ارسال طومارى براى آیت اللَّه میلانى در مشهد از هدف هاى مقدس روحانیت به پیشوایى آیت اللَّه العظمى خمینى پشتیبانى نمود. متن طومار به شرح زیر مى باشد:

 بسمه تعالى

    به حضور مبارک حضرت آیت اللَّه العظمى جناب آقاى حاج سیدمحمدهادى میلانى دام ظله العالى، هدف هاى مقدس روحانیت به پیشوایى مجاهد عالیقدر حضرت آیت اللَّه العظمى حاج آقا روح اله خمینى که عبارتند از :

 1- استقرار حکومت مردم بر مردم.

 2- اجراى فورى انتخابات آزاد.

 3- رعایت توافق قوانین مصوبه با موازین حقوق اسلامى و لغو هرگونه فرمان شخصى و تصویب نامه وزارتى که به عنوان قانون نامیده مى شود.

 4- بهبود وضع اقتصادى مردم ایران بویژه طبقات کارگر و دهقان و دیگر زحمتکشان.

 5 - جلوگیرى از حیف و میل اموال عمومى یا صرف آن براى خواص خودى.

 6 - استخدام نیروهاى مسلح کشور در جهت هدف هاى حقیقى و معین آنها نه خفقان افکار آزادیخواهانه و سرکوبى حق طلبان.

 7 - دوستى صمیمانه با همه ملل اسلامى و دول آزاد شده اسلامى.

 8 - تقبیح همدستى با دولت پوشالى اسرائیل و ترویج صهیونیزم.

 مورد تأیید کامل ما امضاکنندگان ذیل است.

 1- عبدالرضا نیک بین 2 - لطف اله میثمى 3- محمدحسین طاهرى 4- سیدمرتضى حق شناس  5 - جواد حکیم زاده 6 - قدس گرجى 7 - سیدعلى ابریشمى دانشجوى حقوق 8 - سیدابریشمى 9 - سیدمجتبى مفیدى دانش آموز دبیرستان مروى 10 - سیداحمد طباطبایى دانشجوى سال دوم پزشکى 11 - احمد ماکاراچى دانشجوى پزشکى 12 - سیدمصطفى مفیدى دانشجوى سال سوم پزشکى 13 - حسن طباطبایى 14 - حسن افتخار اردبیلى 15 - محمود سامى گر مدنى دانشجوى پزشکى.

    عبدى در همین ارتباط با افرادى چون حنیف نژاد و عید محسن آشنا شد و به تدریج، در جریان فعالیت هاى سیاسى، روابط نزدیک ترى میان آنها ایجاد شد. او پس از دو سال تحصیل در دانشگاه، به دلیل اشتیاق به مطالعات و بررسى هاى سیاسى - اجتماعى، دانشکده را رها کرد و به طور تمام وقت به کار سیاسى پرداخت. میان این سه نفر جلسات و نشست هاى متعددى برقرار شد که طى آن، به مشورت و هم فکرى درباره تحلیل اوضاع سیاسى - اجتماعى و شرایط نوین مبارزه پرداختند و به دلیل وحدت نظر در اغلب مسائل، نسبت به تشکیل سازمان به توافق رسیدند.

    عبدى همچنین با افرادى چون آیت اللَّه طالقانى و آیت اللَّه مطهرى و مهندس بازرگان ارتباط داشت و در جلسات آنها نیز شرکت مى کرد، اما زاویه برخورد او بیشتر، سیاسى و اجتماعى بود. به گفته میثمى «عبدى نیروى ایدئولوژیک و پرمطالعه اى بود.» در مقطع بنیان گذارى سازمان، مسئولیتى در زمینه مسائل اعتقادى نپذیرفت و روى مسائل اقتصادى و سیاسى کار مى کرد. به جهت تماس با افراد نهضت آزادى، ساواک در تاریخ 24 تیر 1343 تصمیم گرفت او را دستگیر کند ولى موفق نشد. آشنایى وى با سعید محسن و محمد حنیف نژاد و برگزارى جلسات متعدد با آنان منجر به پایه گذارى سازمان مجاهدین خلق ایران گردید. همکارى وى با سازمان تا سال 1347 ادامه داشت، اما به علت ابتلاء به بیمارى صرع از یک سو و مخالفت او با تمرکز بر کارهاى تئوریک در سازمان، کناره گیرى نمود و یک سال بعد نیز ازدواج کرد. حنیف نژاد نیز علت جدایى وى را بیمارى صرع مى داند. به نوشته حسین روحانى، نیک بین «وقت اصلى خود را صرف مطالعه و به اصطلاح کار تئوریک و تهیه و تنظیم مقالات و متون سیاسى و اقتصادى که بخشى از برنامه آموزشى کلاس ها و حوزه هاى تشکیلاتى را تشکیل مى داد، مى نمود.» میثمى نیز در این باره نوشته است: «مقاله هاى آموزشى جمع سازمان، تا جایى که من اطلاع داشتم به قلم آقاى عبدى نیک بین بود. یادداشت هایش را جمعى تهیه مى کردند، وقت آزاد، زیاد داشت و خوش قلم بود، آنها را مى نوشت.» میثمى علت جدایى نیک بین را «عمل گرایى» وى مى داند و مى نویسد: «آقاى عبدى هم مى گفت یا ترور شاه، یا بقیه کارها فایده ندارد» اما حسین روحانى ادعا مى کند که وى به دلیل «ضعف انگیزه اى مبارزاتى» و «روحیه انفعالى» از سازمان کناره گیرى کرده بود که با توجه به سایر اطلاعات موجود به نظر مى رسد توصیف وى صحیح نمى باشد.

    نیک بین پس از جدایى از سازمان به زندگى عادى روى آورد و به جهت انصراف از تحصیل در شرکت کارتن سازى میهن مشغول به کار شد. ساواک در مورخه 10 دی 1352 اقدام  به دستگیرى و بازداشت وى نمود و پس از بازجویى هاى متعدد وى را به 18 ماه حبس محکوم کرد. او پس از طى دوران محکومیت، در تاریخ 31 خرداد 1354 به علت عدم همراهى و همکارى با ساواک و مخالفت با مصاحبه تلویزیونى، سال دیگرى را اضافه بر محکومیت در زندان بسر برد و در نهایت در تاریخ 24 مرداد 1355  آزاد شد.

 

 

سازمان مجاهدین خلق، پیدایی تا فرجام، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، چاپ پنجم، ج 1، ص 287 تا 289