10 آذر 1395
مخالفت با انجمنهای ایالتی و ولایتی
موضوع : مخالفت روحانیون با شرکت نسوان در انتخابات1
شماره : 41ـ10396/ 15 ب 2 تاریخ 23/8/41
گیرنده : مدیریت کل اداره سوم
فرستنده : ساواک خوزستان
برابر گزارش ساواک دزفول در تاریخ 19/8/41 دو نفر از طلاب حوزه علمیه قم به ایستگاه بالارود وارد و تعدادى اعلامیه مربوط به مخالفت با شرکت زنان در انتخابات انجمنهاى ایالتى و ولایتى در آنجا پخش مىنمایند که بلافاصله جریان به وسیله مأمورین ساواک مزبور تعقیب و اعلامیههاى پخش شده را جمعآورى ولى دو نفر طلاب نامبردگان به پلدختر عزیمت مىنمایند که موضوع به ساواک خرمآباد اطلاع داده مىشود.
رئیس ساواک استان خوزستان خاورى
رونوشت برابر اصل است.
اصل در پرونده 13ـ وـ الف
11/9/41
------------------------------------
1ـ به دنبال انحلال مجلسین در 19 اردیبهشت 1340 به دستور شاه، حدود یک ماه پس از آن (18 خرداد 1340) رژیم شاه اعلامیهیى در مورد انتخابات صادر و اعلام داشت که به زودى آئین نامه اجرایى قانون قدیم انتخابات اصلاح و انتخابات را از طریق کارت آغاز خواهد کرد. سیاست شاه در انحلال مجلسین تسریع در اجراى سیاستهاى جدید بود که شالوده آن را مستشاران خارجى او (آمریکائیها) طراحى کرده بودند. بیش از دو سال بود که رژیم شاه تمام مصوبات خود را بدون تصویب مجلسین قانونى تلقى مىکرد. در این مدت موجى از اعتراضات علیه سیاستهاى خود رأى و غیر قانونى شاه در نقاط مختلف کشور شکل گرفته بود که هر کدام بوسیله مأموران امنیتى تا بن دندان مسلح شاه در هم شکسته بود سعى مىکردند صداى معترضین را در سینهها خفه نموده و با دستگیرى و زندانى کردن جمع زیادى از مردم مسلمان
سرسپردگى خود را به اربابان خارجى به اثبات رسانند. شاه براى سر پوش گذاشتن به سیاستهاى غیر قانونى خود به دولت علم مأموریت داد در جهت تکمیل مقدمات اجرائى سیاستهاى جدید، انتخابات مجلس بیست و یکم را برگزار کند، و اصلاحات انجام یافته در آئین نامه اجرائى قانون قدیم انتخابات را، اجرا نماید، البته سیاست آن انحلال و این افتتاح چیزى جز این نبود که مجلس جدید مىبایست موافق سیاستهاى جدید و تابع بى چون و چراى شاه باشد، لذا انتخابات دوره بیست و یکم مقدمات را در نهم شهریور ماه 1342 تحت عنوان «کنگره آزاد زنان و آزاد مردان تشکیل و لیست نمایندگان مجلسین را اعلام نمود». این بار نیز دولت رسما انتخابات را به «انتصابات» تبدیل کرد. براى نشان دادن آغاز دوران جدید چند کرسى نیز به زنان داده شد. شاه طى دستورى کارگردانان اصلى انتخابات دوره بیست و یکم را تحت عنوان کمیته سه نفره مرکب از علم نخست وزیر و مجرى انتخابات) حسنعلى منصور (نخست وزیر آینده) و فردوست (رئیس سازمان بازرسى شاهنشاهى و رییس دفتر ویژه شاه) منصوب و مأمور بررسى صلاحیت افراد براى مجلس و انتخاب نهایى آنها شدند.
علاوه بر این، انتخابات کذائى شاه در جوّ حکومت نظامى و در فضایى برگزار شد که رعب و وحشت بر همه جا سایه افکنده و رهبران واقعى مردم در بازداشتگاهها به سر مىبردند، هر چند دولت سعى کرد تا با تبلیغات گسترده وضعیت را عادى نشان داده، این گونه وانمود کند که انتخابات در فضاى آزاد برگزار مىشود، در 26/6/42 مطبوعات وابسته به رژیم نوشتند «براى اولین بار در تاریخ مشروطیت در ایران، امروز، زنان در کنار مردان به پاى صندوقهاى رأى رفتند» با همه اینها طوفان اعتراضات این بار نیز وزیدن گرفت، مراجع عالیقدر و همیشه بیدار، و روحانیون و گروههاى مختلفى از مردم مسلمان و همیشه در صحنه، انتخابات را تحریم و با صدور اعلامیههاى متعدد و برگزارى جلسات و میتینگها اعتراضات قاطع خود را در خصوص برگزارى انتخابات فرمایشى اعلام نمودند.
به برخى از گزارشهاى ساواک و اعلامیههاى صادره در آن مقطع تاریخى، توجه فرمایید :
شماره : 12532/ س ت تاریخ : 7/6/42
موضوع : روحانیون
برابر اطلاع نامهاى از طرف کارگران مشهد براى آقاى میلانى نوشته شده که در آن در مورد چگونگى شرکت آنها در انتخابات از نامبرده استعلام شده است آقاى میلانى در پاسخ گفتهاند که شرکت در انتخابات این دوره جایز نبوده و بر هر فرد مسلمان لازم است که در صورت امکان از دادن رأى خوددارى کند و خوشبختانه مردم چنان هوشیار شدهاند و با تمام مراقبتهاى ظالمانه دستگاه دولت باز هم جلساتى در مورد همصدا بودن با روحانیون تشکیل مىدهند. ضمنا شیخ خالقى طلبه مدرسه عباسقلىخان مشهد در پاسخ این سئوال که آیا از جلسات نتیجهاى حاصل مىشود یا خیر و چه جلساتى کاملاً بر علیه دستگاه کار مىکند اظهار داشته است به طور کلى منظور از این جلسات تغییر دادن رژیم است
که آنهم مسلما عملى خواهد شد چون از قدیم بنیاد مشروطیت را علماء گذاشتند و باید اصلاح آنهم بدست علماء باشد.
اعلامیه مراجع دیگر
شماره : 1672/بخش 312 تاریخ : 2/6/42
موضوع : فعالیت روحانیون براى انتخابات
اطلاع رسیده حاکى است آیتاللّه میلانى ـ شریعتمدارى ـ قمى ـ محلاتى ـ مرعشى نجفى و خمینى علاوه بر تماس و مذاکراتى که در مورد نقش آینده روحانیون دارند بوسیله تلفن با آیتاللّه بهبهانى در تماس هستند و غیر از اعلامیههائى که از طرف نجفى ـ میلانى و شریعتمدارى درباره تحریم انتخابات صادر گردیده تصمیم مهم دیگرى اتخاذ نشده و فقط اعلامیه دیگرى مجددا تهیه کردهاند و در نظر دارند براى چاپ به قم یا اصفهان بفرستند که مضمون آن مربوط به اعتراض به میتینگ و تظاهرات و فعالیتهاى انتخاباتى اخیر در تهران و شهرستانها است و در آن هر یک از این مطالب تشریح و
تفسیر کرده و نوشتهاند این اقدامات هیچیک از طرف ملت ایران و مردم مسلمان نیست و مردم مسلمان با این اقدامات مخالف هستند و این اعمال با پول و زور دولت انجام مىشود و از این قبیل مطالب در این اعلامیه ذکر گردیده است و در ضمن افزودهاند که دولت از هرگونه اجتماع ملى جلوگیرى مىکند با حکومت نظامى مىخواهد انتخابات را انجام دهد و هنگامى که مسلمانها مىخواهند در مسجد اجتماع کنند و مطالب خود را بیان کنند جلوگیرى مىشود و با این حال مىگویند انتخابات آزاد است. روحانیون در نظر دارند در صورت انجام انتخابات و افتتاح مجلسین دستجاتى را به مجلس فرستاده و در آنجا متحصن گردند و خواستههاى خود را به صورت بیانیه و نطق به اطلاع مردم و دولت برسانند و هم چنین موضوع تشکیل کنگره روحانیون مورد مذاکره است تا با حضور کلیه روحانیون درجه اول ایران و سرشناس سراسر کشور در تهران یا شهررى یا یکى از مساجد بزرگ بر قرار گردد و در این مورد روحانیون مشغول اقداماتى هستند. به پرونده آیتاللّه میلانى ضمیمه شود. 5/6
تعداد نسخه : 5 نسخه گیرندگان : 3 نسخه در بخش 312 ـ اداره دوم ـ اداره سوم
الف ـ اعلامیه آیتاللّه نجفى مرعشى در ارتباط با جو حاکم
بسماللّه الرحمن الرحیم
اللهم انصر الاسلام ـ اللهم انصرالقرآن ـ اللهم انصر حماهالدین پروردگارا قرآن و خدمتگذاران بدین را یارى فرما. ملت غیور و مردم مسلمان ایران ! به طورى که مستحضرید دولت جبار و قانون شکن همچنان به رفتار ظالمانه خود ادامه داده و شعارش بى اعتنائى به قوانین اسلام و اصول آزادى و انسانیت شده است و با ارتکاب اعمال خلاف قانون و شرع پیوست احساسات دینى و ملى مردم مسلمان را به هیجان آورده و سیل نفرت و انزجار عمومى را نسبت به دستگاه بیشتر و شکاف عظیمى بین خود و ملت ایجاد مىکند و دانسته یا ندانسته مملکت را به پرتگاه نیستى و فنا نزدیکتر مىسازد و چنین تصور مىکند که اگر پس از گرفتارى مرجع عالیقدر حضرت آیتاللّه خمینى دام بقائه و مرجع عالیقدر آیتاللّه میلانى دام ظله را در منزلش زندانى کرد و ارتباط معظمله را با اجتماع قطع کند مىتواند در ثبات و استقامت روحانیت و ملت مسلمان در راه مبارزه علیه قانون شکنى خللى وارد کند. زهى تصور باطل ! زهى خیال محال! مردم مسلمان با استمداد از مقام ولایت حضرت صاحبالامر امام زمان ارواحنا فداه خود را موظف مىدانند در راه استقرار عدالت اجتماعى کوچکترین سستى و فتورى به خورد راه نداده و براى تحصیل این هدف مقدس از پاى ننشینند. حقیر لازم مىدانم ضمن اظهار تنفر از این اعمال غیر انسانى براى اعتراض نسبت به مظالم و فجایع بى شمار دستگاه حاکمه که منجر به این اوضاع مفتضح و انتخابات رسوا شده است مردم شریف ایران روز شنبه 16 جمادى الاولى برابر با 13 مهر ماه از صبح تا ظهر را اعتصاب و تعطیل عمومى بنمایند. از ساحت قدس ربوبى مسئلت مىنمایم به حق خاتون محشر جده سادات حضرت صدیقه کبرى روحى لها الفداء که این ایام مصادف با شهادت آن علیا مخدره مىباشد و دولت بدون اعتناء به نوامیس مذهبى جلوگیرى از مجالس اقامه عزاى آن بانوى اسلام مىنماید به عموم مسلمین فرج عطا فرموده، قرآن و اهل قرآن را خرسند و مسرور بنماید.
والسلام على من اتبع الهدى 12 جمادى اولى 1383
شهاب الدین الحسینى المرعشى النجفى.
محضر مبارک حضرت آیتاللّه میلانى و حضرت آیتاللّه نجفى و آیتاللّه العظمى آقاى شریعتمدارى در این هنگام که دولت مقدمات انتخابات دوره 21 را فراهم نموده با توجه به نکات زیر:
1ـ آزادى نطق و بیان و قلم و تشکیل اجتماعات بطوریکه در همه جاى دنیا معمول است و از شرایط اولیه انتخابات آزاد مىباشد چنانچه بر همه کس واضح است ملت ما از تمام این مزایا محروم و خفقان و سانسور شدید در همه جا حکمفرماست.
2ـ انتخاباتى مورد قبول ملت است که کاملاً بر طبق قانون اساسى و متمم آن انجام شود و با توجه به اصل 27 متمم قانون
اساسى (قانون جدید انتخابات هنوز قانونیت پیدا نکرده و انتخاباتى که مطابق آن انجام شود از طرف ملت باطل است) ماده 22 و 25 قانون انتخابات صراحت دارد که آراء باید سفید و بى نشان باشد در صورتى که ورقههایى که براى اخذ رأى داده مىشود ممهور به مهر اداره آمار و شماره کارت راى دهنده مىباشد و این مخالف با اصل مخفى بودن آراء است و تالى فاسد آن معلوم است.
3ـ صدور کارت باید تحت نظر انجمن نظارتى باشد که از طرف ملت باشد نه از طرف مأمورین آمار و مأمورین منتخب دولت که صلاحیت ندارند و تعداد کارتهاى الکترال معلوم نیست و احتمال هرگونه تقلب در آن امکان دارد. با توجه به نکات فوق آیا مردم اصفهان را اجازه شرکت در چنین انتخاباتى مىدهند یا خیر؟ خواهشمند است نظر مبارک را مرقوم فرمائید. «به امضاء عدهاى از اهالى اصفهان»
بسم اللّه الرحمن الرحیم
در شرایط حاضر که براى مردم مسلمان هیچگونه آزادى در بیان و قلم نبوده و هر نوع اجتماعى جز از طرف وابستگان به دولت ممنوع مىباشد و با توجه به اینکه بسیارى از رجال صالح ملت به جرم حقگوئى و عدالت خواهى در زندان به سر مىبرند و به کسانى هم که خارج زندانند کمترین آزادى داده نمىشود و همین طور منازل علماى بزرگ محصور بوده و مردم مسلمان از هر نوع مراجعه و کسب تکلیف محرومند با توجه به سائر نکاتى که در متن سئوال تذکر دادهاید روشن است که هر نوع شرکت در چنین انتخاباتى شرعا و عقلاً جایز نبوده و اعلام مخالفت با آن وظیفه مىباشد. واللّه ولى التوفیق «20 ع ل
1383
محمد هادى الحسینى المیلانى»
جواب دوم:
بسمه تعالى
با چنین شرایط و با توجه به خفقان فعلى و عدم آزادى مؤمنین چه در اجتماعات دینى و چه در قلم و بیان و سایر محاذیر مذکوره مشهوده در متن سئوال مداخله و معاونت در چنین انتخاباتى جائز نمىباشد در خاتمه از ساحت قدس الهى بوسیله حضرت ولى عصر روحى له الفداء استمداد نموده فرج مسلمین را مسئلت مىنمایم و السلام على من اتبع الهدى شهابالدین الحسینى المرعشى النجفى
جواب سوم:
بسماللّه الرحمن الرحیم
نکات مزبور فوق بسیار مهم و دقیق است و چون مصالح دین و مملکت منوط به انتخاب آزاد و انتخاب صحیح است لذا لازم است که مسلمانها سعى و اقدام کنند و شرایط انتخابات آزاد و صحیح را از اولیاء امور تحصیل و فراهم نمایند و اگر موفق نشوند و انتخابات به شکل غیر آزاد بماند نباید شرکت کنند زیرا شرکت مزبور ضرر دارد و فایده ندارد.
الاحقر سید کاظم شریعتمدارى ر. ک : اسناد انقلاب اسلامى، جلد 1، صص 6/195 و نهضت روحانیون ایران، جلد 4، صص
8/207
بسماللّه الرحمن الرحیم
حضور مبارک حضرت مستطاب آیهاللّه العظمى آقاى حاج سید احمد خوانسارى متعاللّه المسلمین به طول بقائه بطوریکه خاطر مبارک عالى استحضار دارد هیئت حاکمه ایران و مقامات غیرمسئول تصمیم دارند نظریاتى را تحت عنوان آراء عمومى در معرض رفراندوم قرار دهند مستدعى است نظریات خود را در این مورد از نظر حکم شرع صریحا اعلام فرمائید. و چون شرکت در این رفراندم با مقدرات عامه مسلمین بستگى دارد آیا شرکت در آن را براى مسلمانان جایز میدانید یا خیر آنچه حکم الهى است صریحا مرقوم فرمائید.
بسماللّه الرحمن الرحیم
الحمدللّه ربالعالمین و صلىاللّه على محمد و آله الطاهرین ولا حول ولا قوة الا بااللّه العلى العظیم کلیه تصویبنامههایى که برخلاف شرع مقدس باشد حرام و شرکت در رأى به آنها شرکت در امر حرام و در حکم مبارزه با امام زمان ارواحنالهالفداه میباشد و محرمات الهیه به تصویبنامه و آراء عمومیه حلال نمیشود حلال محمد حلال الى یوم القیمة و حرامة حرام الى یوم القیمه. الافقر احمدالموسوى الخوانسارى
ب ـ اعلامیه جامعه روحانیت آذربایجان.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
در راه تشیید مبانى اسلام و استقرار حکومت مشروع و قانونى، جامعه روحانیت آذربایجان خود را موظف به اعلام مراتب ذیل به تمام جهانیان مىداند، و در راه تنویر افکار عمومى اقدامات دولت را در شئون حساس زندگى ملت یعنى در موضوع مذهب، اقتصاد، فرهنگ و دانشگاه، انتخابات مجلسین، سیاست خارجى، سیاست داخلى حقایق زیر را با کمال صراحت به اطلاع عموم مىرساند:
1. اقدامات دولت در موضوع مذهب :
اصل ماده 27 متمم قانون اساسى تصریح مىنماید که استقرار هر نوع قانونى در مملکت موقوف است به عدم مخالفت آن با موازین شرعیه و تشخیص این امر را اصل ماده 2 متمم قانون اساسى صریحا به عهده مراجع تقلید واگذار و نظریه آنان را مطاع و متبع شناخته است. در برابر دو اصل مذکور که در مورد دفاع از اسلام و حقانیت قوانین اسلامى تنظیم و تدوین گردیده است اقدامات خلاف قانون دولت عبارت است از پشتیبانى از اشاعه دهندگان مراکز فساد و عاملین خلاف ضرورت اسلام و بى اعتنائى به تعلیمات و احکام آسمانى و جلوگیرى از اصل امر به معروف و نهى از منکر و ممانعت از انتشار نظریات و اعلامیههاى مراجع مسلم تقلید بر خلاف اصل ماده 20 متمم قانون اساسى.
2. در موضوع اقتصاد:
دولت که وظیفه داشته و دارد که از لحاظ اقتصادى رفاه ملى را تأمین نماید و از استقلال اقتصادى مملکت دفاع نماید نه تنها با توسل به سیاستهاى مخرب اقتصادى مانند سیاست دروازههاى باز و نظائر آن عجز خود را در مسئله اقتصاد نشان داده بلکه در اثر همین بى کفایتى و بى توجهى وضع بازار محتضر و فقدان در آمد عمومى مملکت را تا پرتگاه اضمحلال اقتصادى کشانده است. حالیه وضع طورى شده کشورى که وارث ثروتهاى سرشار و صاحب ذخائر قیمتى نفت و محصولات نفتى است. دست گدائى به هر اجنبى مىگشاید و در انتظار وامهاى خارجى که شومترین نفوذ سیاسى اجنبى را به دنبال دارد دقیقه شمارى مىکند.
3. در موضوع فرهنگ و دانشگاه.
امروز بر همه مسلم گردیده است که برنامه فرهنگ و دانشگاه نه جوابده احتیاجات مملکت است و نه با تعالیم اسلامى و حتى نه با برنامههاى ملل مترقى مطابقت دارد و در راه مبارزه با بىسوادى نیز اگر از سخنى پراکنىهاى بیهوده دولتى صرف نظر کنیم دولت با مقرر داشتن شهریه و یا به عبارت دیگر با مقرر نمودن مالیات بر تحصیل، و در دانشگاه با مقرر کردن مبلغ هنگفت و کمر شکن 10500 تومان فرزندان ملتى را که گفتیم به درد خانمان سوز فقر اقتصادى مبتلا است از ورود به مدارس و دانشگاهها عملاً ممنوع داشته است.
4. در موضوع انتخابات مجلسین :
بدون شک هیچ یک از اعمال خلاف شرع و قانون دولت به اندازه دسایس آن در انتخابات افتضاحآمیز نبوده است، در حالى که قاطبه ملت با ابراز کمال انزجار از انتخابات فرمایشى خود را کاملاً کنار کشیده و نقش تماشاچى را ایفا مىکرد دولت به
نام ملت ستم دیده بى دادرس، کاندیداهائى که علنا مخالفت خود را با فتاواى مراجع محترم تقلید نشان دادند بر ملت تحمیل نمود و آقاى نخستوزیر بنا به عادت همیشگى در مقابل آراء مأخوذه در تبریز (وکیل اول 2283 راى ـ وکیل آخر 1222 رأى کیهان شماره 6048 مورخه 28/6/42) بالصراحه اعلام نمود که گویا کمى آراء در اثر مصادف شدن انتخابات با فصل خرمن دهقانان و ییلاق کردن ایلات و عشایر بوده (کیهان شماره 6046 مورخه 26/6/42) ولى اعتصابات عمومى بازارها و اصناف ـ ابراز تنفرهاى طبقات مختلف مردم و احکام تحریم مراجع تقلید و بالاخره عدم وجود ایلات و عشایر را در شهر فراموش نموده که متجاوز از سیصد هزار نفر جمعیت دومین شهر ایران تنها دو هزار وخوردهاى از ترس توقیف حقوق
ـ انفصال خدمت ـ به اجبار سازمانهاى پلیس رأى داده و در سایر شهرستانها نیز همین قانون اجرا مىشد، ولى معلوم نیست این وکلاى بى موکل به چه نحو خود را وکیل قاطبه ملت خواهند نامید؟! به عبارت واضحتر دولت در مسئله انتخابات یعنى حیاتىترین مسئله ملت بىشرمى را به جائى رسانده که از بر ملا شدن این آمارهاى ضد و نقیض در رفراندم و انتخابات نیز هیچ گونه شرمى ندارد. علیهذا جهانیان باید بدانند که مصوبات این مجلس از نظر ملت ایران داراى هیچ گونه ارزش و اعتبارى نبوده و نیست و نیز امضاء کنندگان اعلامیه حقوق بشر بدانند که ملت ستم دیده و رشید ایران از این همه همکارى و سکوت آنان کمال انزجار را داشته و دولتهاى بزرگى که در برابر خواستههاى مردم از افراد ضد دینى و ملى حمایت مىکنند با دیده تنفر نگریسته و روحانیت نیز از طرف ملت بدین وسیله کمال تنفر خود را اظهار مىدارد.
5. در زمینه سیاست خارجى :
معلوم است دولتى که هیچ گونه ریشهاى حتى در میان ملت خود ندارد چگونه مىتواند در بین دول دیگر وجهه و اعتبارى داشته باشد؟ محافل بینالمللى امروزه به مملکت ما به نظر مستعمرهاى که طلاى سیاهش را به رایگان از دست مىدهد و در عوض فقر و اسارت دریافت مىدارد نگاه مىکنند. امروزه همه مىدانند که بیگانگان، صنایع نفتى ما را درید قدرت خود دارند و در واقع خون و شیره حیاتى ملت ما را بىرحمانه مىمکند. آیا نه این است که دولت مسئول این یغماگرى ثروت عظیم ملى است؟ کیست که نداند این انتخابات فرمایشى نیز به همین منظور یعنى تاراج بیشتر ثروتهاى بىکران و عظیم
نفتى ما صورت نگرفته است؟ کیست که نداند همین مجلسین دوره بیست و یکم براى صحه گذاشتن به قراردادها و تعهدات و اعمال خلاف قانونى که تا امروز صوت گرفته از طرف دولت خلق نگردیده است؟
6. در زمینه سیاست داخلى :
اختناق و فشارها و عدم آزادى بیان و قلم و صدها تضییقات دیگر موضوعهائى هستند که ملت مبارز ایران با آنها آشناست راه مبارزه خود را با این همه ستمها و حق شکنىها به خوبى مىشناسد فقط در این مورد مخاطب جامعه روحانیت آذربایجان، ملل مترقى جهان عموما و ملتهاى مسلمان خصوصا مىباشد. ما با صداى رسا به سمع تمام جهانیان مىرسانیم که ملت ستم دیده ایران در زیر این همه فشارها، حبس و تبعیدها، شکنجهها و کشتارها، دیگر به ستوده آمده است. مبارزات شجاعانه ملت ایران، تعطیل چهار روز اخیر مردم آذربایجان انعکاسى از صداى ملت ستم کشیدهاى است که در زیر ضربات بىرحمانه دولت غیر قانونى فعلى به قیمت جان و مال و هستى خود مبارزه مىکند. ملت ایران امروزه با توجه به فرامین دین مقدس اسلامى و على رغم فشارها و حبسها و زجر و شکنجهها که متوجه رهبران دینى و ملى مخصوصا حضرت آیتاللّه العظمى آقاى خمینى مدظله و سایر آیات و حجج اسلام و اساتید دانشگاه است با تمام قوا، خود را براى ادب کردن عناصر ناپاکى که به حریم مقدس اسلام و حاکمیت ملى ایران اسائه ادب نمودهاند آماده کرده است، و به همین عنایات خاصه حضرت ولى عصر عجلاللّه تعالى فرجه و در تحت لواى آزادى بخش مراجع تقلید، تا تحقق تمام آمال دینى و ملى این نهضت مقدس ادامه خواهد داشت. به طور قطع پیروزى نهائى از آن ملت خواهد بود. دوم مهر ماه 1342 حسن الحسینى انگجى ـ سید محمد بادکوبهاى ـ ابوالقاسم گرگرى ـ احمد اهرى ـ محمد على قاضى طباطبائى ـ عبداللّه مجتهدى ـ سید احمد خسرو شاهى ـ سیدمرتضى مستنبط غروى ـ عبداللّه مجتهدى سرابى ـ عبدالحسین غروى ـ سید محمد على انگجى ـ جعفر اشراقى ـ محسن شربیانى ـ محمد غروى توتونچى ـ محمود الموسوى الخلخالى ـ عبدالحمید شربیانى ـ سید یوسف الهاشمى ـ حسن شریعت [ناخوانا] ـ حسین گوگانى ـ سیدمهدى دروازهاى ـ سید محسن دهخوارقانى ـ حسن ناصرزاده ـ محمد حسین انزابى ـ ولىاللّه اشراقى ـ سید کاظم شبسترى. از طرف علماى آذرشهر : حسن رسولى ـ حسین طباطبائى ـ علیقلى آذر شهرى. از طرف علماى مرند علىاکبر المرندى ـ الحاج سیدخلیل الحسینى و چند امضاى جمع دیگر.
ر. ک : نهضت روحانیون ایران، جلد 4، صص 208 تا 312
شماره : 41ـ10396/ 15 ب 2 تاریخ 23/8/41
گیرنده : مدیریت کل اداره سوم
فرستنده : ساواک خوزستان
برابر گزارش ساواک دزفول در تاریخ 19/8/41 دو نفر از طلاب حوزه علمیه قم به ایستگاه بالارود وارد و تعدادى اعلامیه مربوط به مخالفت با شرکت زنان در انتخابات انجمنهاى ایالتى و ولایتى در آنجا پخش مىنمایند که بلافاصله جریان به وسیله مأمورین ساواک مزبور تعقیب و اعلامیههاى پخش شده را جمعآورى ولى دو نفر طلاب نامبردگان به پلدختر عزیمت مىنمایند که موضوع به ساواک خرمآباد اطلاع داده مىشود.
رئیس ساواک استان خوزستان خاورى
رونوشت برابر اصل است.
اصل در پرونده 13ـ وـ الف
11/9/41
------------------------------------
1ـ به دنبال انحلال مجلسین در 19 اردیبهشت 1340 به دستور شاه، حدود یک ماه پس از آن (18 خرداد 1340) رژیم شاه اعلامیهیى در مورد انتخابات صادر و اعلام داشت که به زودى آئین نامه اجرایى قانون قدیم انتخابات اصلاح و انتخابات را از طریق کارت آغاز خواهد کرد. سیاست شاه در انحلال مجلسین تسریع در اجراى سیاستهاى جدید بود که شالوده آن را مستشاران خارجى او (آمریکائیها) طراحى کرده بودند. بیش از دو سال بود که رژیم شاه تمام مصوبات خود را بدون تصویب مجلسین قانونى تلقى مىکرد. در این مدت موجى از اعتراضات علیه سیاستهاى خود رأى و غیر قانونى شاه در نقاط مختلف کشور شکل گرفته بود که هر کدام بوسیله مأموران امنیتى تا بن دندان مسلح شاه در هم شکسته بود سعى مىکردند صداى معترضین را در سینهها خفه نموده و با دستگیرى و زندانى کردن جمع زیادى از مردم مسلمان
سرسپردگى خود را به اربابان خارجى به اثبات رسانند. شاه براى سر پوش گذاشتن به سیاستهاى غیر قانونى خود به دولت علم مأموریت داد در جهت تکمیل مقدمات اجرائى سیاستهاى جدید، انتخابات مجلس بیست و یکم را برگزار کند، و اصلاحات انجام یافته در آئین نامه اجرائى قانون قدیم انتخابات را، اجرا نماید، البته سیاست آن انحلال و این افتتاح چیزى جز این نبود که مجلس جدید مىبایست موافق سیاستهاى جدید و تابع بى چون و چراى شاه باشد، لذا انتخابات دوره بیست و یکم مقدمات را در نهم شهریور ماه 1342 تحت عنوان «کنگره آزاد زنان و آزاد مردان تشکیل و لیست نمایندگان مجلسین را اعلام نمود». این بار نیز دولت رسما انتخابات را به «انتصابات» تبدیل کرد. براى نشان دادن آغاز دوران جدید چند کرسى نیز به زنان داده شد. شاه طى دستورى کارگردانان اصلى انتخابات دوره بیست و یکم را تحت عنوان کمیته سه نفره مرکب از علم نخست وزیر و مجرى انتخابات) حسنعلى منصور (نخست وزیر آینده) و فردوست (رئیس سازمان بازرسى شاهنشاهى و رییس دفتر ویژه شاه) منصوب و مأمور بررسى صلاحیت افراد براى مجلس و انتخاب نهایى آنها شدند.
علاوه بر این، انتخابات کذائى شاه در جوّ حکومت نظامى و در فضایى برگزار شد که رعب و وحشت بر همه جا سایه افکنده و رهبران واقعى مردم در بازداشتگاهها به سر مىبردند، هر چند دولت سعى کرد تا با تبلیغات گسترده وضعیت را عادى نشان داده، این گونه وانمود کند که انتخابات در فضاى آزاد برگزار مىشود، در 26/6/42 مطبوعات وابسته به رژیم نوشتند «براى اولین بار در تاریخ مشروطیت در ایران، امروز، زنان در کنار مردان به پاى صندوقهاى رأى رفتند» با همه اینها طوفان اعتراضات این بار نیز وزیدن گرفت، مراجع عالیقدر و همیشه بیدار، و روحانیون و گروههاى مختلفى از مردم مسلمان و همیشه در صحنه، انتخابات را تحریم و با صدور اعلامیههاى متعدد و برگزارى جلسات و میتینگها اعتراضات قاطع خود را در خصوص برگزارى انتخابات فرمایشى اعلام نمودند.
به برخى از گزارشهاى ساواک و اعلامیههاى صادره در آن مقطع تاریخى، توجه فرمایید :
شماره : 12532/ س ت تاریخ : 7/6/42
موضوع : روحانیون
برابر اطلاع نامهاى از طرف کارگران مشهد براى آقاى میلانى نوشته شده که در آن در مورد چگونگى شرکت آنها در انتخابات از نامبرده استعلام شده است آقاى میلانى در پاسخ گفتهاند که شرکت در انتخابات این دوره جایز نبوده و بر هر فرد مسلمان لازم است که در صورت امکان از دادن رأى خوددارى کند و خوشبختانه مردم چنان هوشیار شدهاند و با تمام مراقبتهاى ظالمانه دستگاه دولت باز هم جلساتى در مورد همصدا بودن با روحانیون تشکیل مىدهند. ضمنا شیخ خالقى طلبه مدرسه عباسقلىخان مشهد در پاسخ این سئوال که آیا از جلسات نتیجهاى حاصل مىشود یا خیر و چه جلساتى کاملاً بر علیه دستگاه کار مىکند اظهار داشته است به طور کلى منظور از این جلسات تغییر دادن رژیم است
که آنهم مسلما عملى خواهد شد چون از قدیم بنیاد مشروطیت را علماء گذاشتند و باید اصلاح آنهم بدست علماء باشد.
اعلامیه مراجع دیگر
شماره : 1672/بخش 312 تاریخ : 2/6/42
موضوع : فعالیت روحانیون براى انتخابات
اطلاع رسیده حاکى است آیتاللّه میلانى ـ شریعتمدارى ـ قمى ـ محلاتى ـ مرعشى نجفى و خمینى علاوه بر تماس و مذاکراتى که در مورد نقش آینده روحانیون دارند بوسیله تلفن با آیتاللّه بهبهانى در تماس هستند و غیر از اعلامیههائى که از طرف نجفى ـ میلانى و شریعتمدارى درباره تحریم انتخابات صادر گردیده تصمیم مهم دیگرى اتخاذ نشده و فقط اعلامیه دیگرى مجددا تهیه کردهاند و در نظر دارند براى چاپ به قم یا اصفهان بفرستند که مضمون آن مربوط به اعتراض به میتینگ و تظاهرات و فعالیتهاى انتخاباتى اخیر در تهران و شهرستانها است و در آن هر یک از این مطالب تشریح و
تفسیر کرده و نوشتهاند این اقدامات هیچیک از طرف ملت ایران و مردم مسلمان نیست و مردم مسلمان با این اقدامات مخالف هستند و این اعمال با پول و زور دولت انجام مىشود و از این قبیل مطالب در این اعلامیه ذکر گردیده است و در ضمن افزودهاند که دولت از هرگونه اجتماع ملى جلوگیرى مىکند با حکومت نظامى مىخواهد انتخابات را انجام دهد و هنگامى که مسلمانها مىخواهند در مسجد اجتماع کنند و مطالب خود را بیان کنند جلوگیرى مىشود و با این حال مىگویند انتخابات آزاد است. روحانیون در نظر دارند در صورت انجام انتخابات و افتتاح مجلسین دستجاتى را به مجلس فرستاده و در آنجا متحصن گردند و خواستههاى خود را به صورت بیانیه و نطق به اطلاع مردم و دولت برسانند و هم چنین موضوع تشکیل کنگره روحانیون مورد مذاکره است تا با حضور کلیه روحانیون درجه اول ایران و سرشناس سراسر کشور در تهران یا شهررى یا یکى از مساجد بزرگ بر قرار گردد و در این مورد روحانیون مشغول اقداماتى هستند. به پرونده آیتاللّه میلانى ضمیمه شود. 5/6
تعداد نسخه : 5 نسخه گیرندگان : 3 نسخه در بخش 312 ـ اداره دوم ـ اداره سوم
الف ـ اعلامیه آیتاللّه نجفى مرعشى در ارتباط با جو حاکم
بسماللّه الرحمن الرحیم
اللهم انصر الاسلام ـ اللهم انصرالقرآن ـ اللهم انصر حماهالدین پروردگارا قرآن و خدمتگذاران بدین را یارى فرما. ملت غیور و مردم مسلمان ایران ! به طورى که مستحضرید دولت جبار و قانون شکن همچنان به رفتار ظالمانه خود ادامه داده و شعارش بى اعتنائى به قوانین اسلام و اصول آزادى و انسانیت شده است و با ارتکاب اعمال خلاف قانون و شرع پیوست احساسات دینى و ملى مردم مسلمان را به هیجان آورده و سیل نفرت و انزجار عمومى را نسبت به دستگاه بیشتر و شکاف عظیمى بین خود و ملت ایجاد مىکند و دانسته یا ندانسته مملکت را به پرتگاه نیستى و فنا نزدیکتر مىسازد و چنین تصور مىکند که اگر پس از گرفتارى مرجع عالیقدر حضرت آیتاللّه خمینى دام بقائه و مرجع عالیقدر آیتاللّه میلانى دام ظله را در منزلش زندانى کرد و ارتباط معظمله را با اجتماع قطع کند مىتواند در ثبات و استقامت روحانیت و ملت مسلمان در راه مبارزه علیه قانون شکنى خللى وارد کند. زهى تصور باطل ! زهى خیال محال! مردم مسلمان با استمداد از مقام ولایت حضرت صاحبالامر امام زمان ارواحنا فداه خود را موظف مىدانند در راه استقرار عدالت اجتماعى کوچکترین سستى و فتورى به خورد راه نداده و براى تحصیل این هدف مقدس از پاى ننشینند. حقیر لازم مىدانم ضمن اظهار تنفر از این اعمال غیر انسانى براى اعتراض نسبت به مظالم و فجایع بى شمار دستگاه حاکمه که منجر به این اوضاع مفتضح و انتخابات رسوا شده است مردم شریف ایران روز شنبه 16 جمادى الاولى برابر با 13 مهر ماه از صبح تا ظهر را اعتصاب و تعطیل عمومى بنمایند. از ساحت قدس ربوبى مسئلت مىنمایم به حق خاتون محشر جده سادات حضرت صدیقه کبرى روحى لها الفداء که این ایام مصادف با شهادت آن علیا مخدره مىباشد و دولت بدون اعتناء به نوامیس مذهبى جلوگیرى از مجالس اقامه عزاى آن بانوى اسلام مىنماید به عموم مسلمین فرج عطا فرموده، قرآن و اهل قرآن را خرسند و مسرور بنماید.
والسلام على من اتبع الهدى 12 جمادى اولى 1383
شهاب الدین الحسینى المرعشى النجفى.
محضر مبارک حضرت آیتاللّه میلانى و حضرت آیتاللّه نجفى و آیتاللّه العظمى آقاى شریعتمدارى در این هنگام که دولت مقدمات انتخابات دوره 21 را فراهم نموده با توجه به نکات زیر:
1ـ آزادى نطق و بیان و قلم و تشکیل اجتماعات بطوریکه در همه جاى دنیا معمول است و از شرایط اولیه انتخابات آزاد مىباشد چنانچه بر همه کس واضح است ملت ما از تمام این مزایا محروم و خفقان و سانسور شدید در همه جا حکمفرماست.
2ـ انتخاباتى مورد قبول ملت است که کاملاً بر طبق قانون اساسى و متمم آن انجام شود و با توجه به اصل 27 متمم قانون
اساسى (قانون جدید انتخابات هنوز قانونیت پیدا نکرده و انتخاباتى که مطابق آن انجام شود از طرف ملت باطل است) ماده 22 و 25 قانون انتخابات صراحت دارد که آراء باید سفید و بى نشان باشد در صورتى که ورقههایى که براى اخذ رأى داده مىشود ممهور به مهر اداره آمار و شماره کارت راى دهنده مىباشد و این مخالف با اصل مخفى بودن آراء است و تالى فاسد آن معلوم است.
3ـ صدور کارت باید تحت نظر انجمن نظارتى باشد که از طرف ملت باشد نه از طرف مأمورین آمار و مأمورین منتخب دولت که صلاحیت ندارند و تعداد کارتهاى الکترال معلوم نیست و احتمال هرگونه تقلب در آن امکان دارد. با توجه به نکات فوق آیا مردم اصفهان را اجازه شرکت در چنین انتخاباتى مىدهند یا خیر؟ خواهشمند است نظر مبارک را مرقوم فرمائید. «به امضاء عدهاى از اهالى اصفهان»
بسم اللّه الرحمن الرحیم
در شرایط حاضر که براى مردم مسلمان هیچگونه آزادى در بیان و قلم نبوده و هر نوع اجتماعى جز از طرف وابستگان به دولت ممنوع مىباشد و با توجه به اینکه بسیارى از رجال صالح ملت به جرم حقگوئى و عدالت خواهى در زندان به سر مىبرند و به کسانى هم که خارج زندانند کمترین آزادى داده نمىشود و همین طور منازل علماى بزرگ محصور بوده و مردم مسلمان از هر نوع مراجعه و کسب تکلیف محرومند با توجه به سائر نکاتى که در متن سئوال تذکر دادهاید روشن است که هر نوع شرکت در چنین انتخاباتى شرعا و عقلاً جایز نبوده و اعلام مخالفت با آن وظیفه مىباشد. واللّه ولى التوفیق «20 ع ل
1383
محمد هادى الحسینى المیلانى»
جواب دوم:
بسمه تعالى
با چنین شرایط و با توجه به خفقان فعلى و عدم آزادى مؤمنین چه در اجتماعات دینى و چه در قلم و بیان و سایر محاذیر مذکوره مشهوده در متن سئوال مداخله و معاونت در چنین انتخاباتى جائز نمىباشد در خاتمه از ساحت قدس الهى بوسیله حضرت ولى عصر روحى له الفداء استمداد نموده فرج مسلمین را مسئلت مىنمایم و السلام على من اتبع الهدى شهابالدین الحسینى المرعشى النجفى
جواب سوم:
بسماللّه الرحمن الرحیم
نکات مزبور فوق بسیار مهم و دقیق است و چون مصالح دین و مملکت منوط به انتخاب آزاد و انتخاب صحیح است لذا لازم است که مسلمانها سعى و اقدام کنند و شرایط انتخابات آزاد و صحیح را از اولیاء امور تحصیل و فراهم نمایند و اگر موفق نشوند و انتخابات به شکل غیر آزاد بماند نباید شرکت کنند زیرا شرکت مزبور ضرر دارد و فایده ندارد.
الاحقر سید کاظم شریعتمدارى ر. ک : اسناد انقلاب اسلامى، جلد 1، صص 6/195 و نهضت روحانیون ایران، جلد 4، صص
8/207
بسماللّه الرحمن الرحیم
حضور مبارک حضرت مستطاب آیهاللّه العظمى آقاى حاج سید احمد خوانسارى متعاللّه المسلمین به طول بقائه بطوریکه خاطر مبارک عالى استحضار دارد هیئت حاکمه ایران و مقامات غیرمسئول تصمیم دارند نظریاتى را تحت عنوان آراء عمومى در معرض رفراندوم قرار دهند مستدعى است نظریات خود را در این مورد از نظر حکم شرع صریحا اعلام فرمائید. و چون شرکت در این رفراندم با مقدرات عامه مسلمین بستگى دارد آیا شرکت در آن را براى مسلمانان جایز میدانید یا خیر آنچه حکم الهى است صریحا مرقوم فرمائید.
بسماللّه الرحمن الرحیم
الحمدللّه ربالعالمین و صلىاللّه على محمد و آله الطاهرین ولا حول ولا قوة الا بااللّه العلى العظیم کلیه تصویبنامههایى که برخلاف شرع مقدس باشد حرام و شرکت در رأى به آنها شرکت در امر حرام و در حکم مبارزه با امام زمان ارواحنالهالفداه میباشد و محرمات الهیه به تصویبنامه و آراء عمومیه حلال نمیشود حلال محمد حلال الى یوم القیمة و حرامة حرام الى یوم القیمه. الافقر احمدالموسوى الخوانسارى
ب ـ اعلامیه جامعه روحانیت آذربایجان.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
در راه تشیید مبانى اسلام و استقرار حکومت مشروع و قانونى، جامعه روحانیت آذربایجان خود را موظف به اعلام مراتب ذیل به تمام جهانیان مىداند، و در راه تنویر افکار عمومى اقدامات دولت را در شئون حساس زندگى ملت یعنى در موضوع مذهب، اقتصاد، فرهنگ و دانشگاه، انتخابات مجلسین، سیاست خارجى، سیاست داخلى حقایق زیر را با کمال صراحت به اطلاع عموم مىرساند:
1. اقدامات دولت در موضوع مذهب :
اصل ماده 27 متمم قانون اساسى تصریح مىنماید که استقرار هر نوع قانونى در مملکت موقوف است به عدم مخالفت آن با موازین شرعیه و تشخیص این امر را اصل ماده 2 متمم قانون اساسى صریحا به عهده مراجع تقلید واگذار و نظریه آنان را مطاع و متبع شناخته است. در برابر دو اصل مذکور که در مورد دفاع از اسلام و حقانیت قوانین اسلامى تنظیم و تدوین گردیده است اقدامات خلاف قانون دولت عبارت است از پشتیبانى از اشاعه دهندگان مراکز فساد و عاملین خلاف ضرورت اسلام و بى اعتنائى به تعلیمات و احکام آسمانى و جلوگیرى از اصل امر به معروف و نهى از منکر و ممانعت از انتشار نظریات و اعلامیههاى مراجع مسلم تقلید بر خلاف اصل ماده 20 متمم قانون اساسى.
2. در موضوع اقتصاد:
دولت که وظیفه داشته و دارد که از لحاظ اقتصادى رفاه ملى را تأمین نماید و از استقلال اقتصادى مملکت دفاع نماید نه تنها با توسل به سیاستهاى مخرب اقتصادى مانند سیاست دروازههاى باز و نظائر آن عجز خود را در مسئله اقتصاد نشان داده بلکه در اثر همین بى کفایتى و بى توجهى وضع بازار محتضر و فقدان در آمد عمومى مملکت را تا پرتگاه اضمحلال اقتصادى کشانده است. حالیه وضع طورى شده کشورى که وارث ثروتهاى سرشار و صاحب ذخائر قیمتى نفت و محصولات نفتى است. دست گدائى به هر اجنبى مىگشاید و در انتظار وامهاى خارجى که شومترین نفوذ سیاسى اجنبى را به دنبال دارد دقیقه شمارى مىکند.
3. در موضوع فرهنگ و دانشگاه.
امروز بر همه مسلم گردیده است که برنامه فرهنگ و دانشگاه نه جوابده احتیاجات مملکت است و نه با تعالیم اسلامى و حتى نه با برنامههاى ملل مترقى مطابقت دارد و در راه مبارزه با بىسوادى نیز اگر از سخنى پراکنىهاى بیهوده دولتى صرف نظر کنیم دولت با مقرر داشتن شهریه و یا به عبارت دیگر با مقرر نمودن مالیات بر تحصیل، و در دانشگاه با مقرر کردن مبلغ هنگفت و کمر شکن 10500 تومان فرزندان ملتى را که گفتیم به درد خانمان سوز فقر اقتصادى مبتلا است از ورود به مدارس و دانشگاهها عملاً ممنوع داشته است.
4. در موضوع انتخابات مجلسین :
بدون شک هیچ یک از اعمال خلاف شرع و قانون دولت به اندازه دسایس آن در انتخابات افتضاحآمیز نبوده است، در حالى که قاطبه ملت با ابراز کمال انزجار از انتخابات فرمایشى خود را کاملاً کنار کشیده و نقش تماشاچى را ایفا مىکرد دولت به
نام ملت ستم دیده بى دادرس، کاندیداهائى که علنا مخالفت خود را با فتاواى مراجع محترم تقلید نشان دادند بر ملت تحمیل نمود و آقاى نخستوزیر بنا به عادت همیشگى در مقابل آراء مأخوذه در تبریز (وکیل اول 2283 راى ـ وکیل آخر 1222 رأى کیهان شماره 6048 مورخه 28/6/42) بالصراحه اعلام نمود که گویا کمى آراء در اثر مصادف شدن انتخابات با فصل خرمن دهقانان و ییلاق کردن ایلات و عشایر بوده (کیهان شماره 6046 مورخه 26/6/42) ولى اعتصابات عمومى بازارها و اصناف ـ ابراز تنفرهاى طبقات مختلف مردم و احکام تحریم مراجع تقلید و بالاخره عدم وجود ایلات و عشایر را در شهر فراموش نموده که متجاوز از سیصد هزار نفر جمعیت دومین شهر ایران تنها دو هزار وخوردهاى از ترس توقیف حقوق
ـ انفصال خدمت ـ به اجبار سازمانهاى پلیس رأى داده و در سایر شهرستانها نیز همین قانون اجرا مىشد، ولى معلوم نیست این وکلاى بى موکل به چه نحو خود را وکیل قاطبه ملت خواهند نامید؟! به عبارت واضحتر دولت در مسئله انتخابات یعنى حیاتىترین مسئله ملت بىشرمى را به جائى رسانده که از بر ملا شدن این آمارهاى ضد و نقیض در رفراندم و انتخابات نیز هیچ گونه شرمى ندارد. علیهذا جهانیان باید بدانند که مصوبات این مجلس از نظر ملت ایران داراى هیچ گونه ارزش و اعتبارى نبوده و نیست و نیز امضاء کنندگان اعلامیه حقوق بشر بدانند که ملت ستم دیده و رشید ایران از این همه همکارى و سکوت آنان کمال انزجار را داشته و دولتهاى بزرگى که در برابر خواستههاى مردم از افراد ضد دینى و ملى حمایت مىکنند با دیده تنفر نگریسته و روحانیت نیز از طرف ملت بدین وسیله کمال تنفر خود را اظهار مىدارد.
5. در زمینه سیاست خارجى :
معلوم است دولتى که هیچ گونه ریشهاى حتى در میان ملت خود ندارد چگونه مىتواند در بین دول دیگر وجهه و اعتبارى داشته باشد؟ محافل بینالمللى امروزه به مملکت ما به نظر مستعمرهاى که طلاى سیاهش را به رایگان از دست مىدهد و در عوض فقر و اسارت دریافت مىدارد نگاه مىکنند. امروزه همه مىدانند که بیگانگان، صنایع نفتى ما را درید قدرت خود دارند و در واقع خون و شیره حیاتى ملت ما را بىرحمانه مىمکند. آیا نه این است که دولت مسئول این یغماگرى ثروت عظیم ملى است؟ کیست که نداند این انتخابات فرمایشى نیز به همین منظور یعنى تاراج بیشتر ثروتهاى بىکران و عظیم
نفتى ما صورت نگرفته است؟ کیست که نداند همین مجلسین دوره بیست و یکم براى صحه گذاشتن به قراردادها و تعهدات و اعمال خلاف قانونى که تا امروز صوت گرفته از طرف دولت خلق نگردیده است؟
6. در زمینه سیاست داخلى :
اختناق و فشارها و عدم آزادى بیان و قلم و صدها تضییقات دیگر موضوعهائى هستند که ملت مبارز ایران با آنها آشناست راه مبارزه خود را با این همه ستمها و حق شکنىها به خوبى مىشناسد فقط در این مورد مخاطب جامعه روحانیت آذربایجان، ملل مترقى جهان عموما و ملتهاى مسلمان خصوصا مىباشد. ما با صداى رسا به سمع تمام جهانیان مىرسانیم که ملت ستم دیده ایران در زیر این همه فشارها، حبس و تبعیدها، شکنجهها و کشتارها، دیگر به ستوده آمده است. مبارزات شجاعانه ملت ایران، تعطیل چهار روز اخیر مردم آذربایجان انعکاسى از صداى ملت ستم کشیدهاى است که در زیر ضربات بىرحمانه دولت غیر قانونى فعلى به قیمت جان و مال و هستى خود مبارزه مىکند. ملت ایران امروزه با توجه به فرامین دین مقدس اسلامى و على رغم فشارها و حبسها و زجر و شکنجهها که متوجه رهبران دینى و ملى مخصوصا حضرت آیتاللّه العظمى آقاى خمینى مدظله و سایر آیات و حجج اسلام و اساتید دانشگاه است با تمام قوا، خود را براى ادب کردن عناصر ناپاکى که به حریم مقدس اسلام و حاکمیت ملى ایران اسائه ادب نمودهاند آماده کرده است، و به همین عنایات خاصه حضرت ولى عصر عجلاللّه تعالى فرجه و در تحت لواى آزادى بخش مراجع تقلید، تا تحقق تمام آمال دینى و ملى این نهضت مقدس ادامه خواهد داشت. به طور قطع پیروزى نهائى از آن ملت خواهد بود. دوم مهر ماه 1342 حسن الحسینى انگجى ـ سید محمد بادکوبهاى ـ ابوالقاسم گرگرى ـ احمد اهرى ـ محمد على قاضى طباطبائى ـ عبداللّه مجتهدى ـ سید احمد خسرو شاهى ـ سیدمرتضى مستنبط غروى ـ عبداللّه مجتهدى سرابى ـ عبدالحسین غروى ـ سید محمد على انگجى ـ جعفر اشراقى ـ محسن شربیانى ـ محمد غروى توتونچى ـ محمود الموسوى الخلخالى ـ عبدالحمید شربیانى ـ سید یوسف الهاشمى ـ حسن شریعت [ناخوانا] ـ حسین گوگانى ـ سیدمهدى دروازهاى ـ سید محسن دهخوارقانى ـ حسن ناصرزاده ـ محمد حسین انزابى ـ ولىاللّه اشراقى ـ سید کاظم شبسترى. از طرف علماى آذرشهر : حسن رسولى ـ حسین طباطبائى ـ علیقلى آذر شهرى. از طرف علماى مرند علىاکبر المرندى ـ الحاج سیدخلیل الحسینى و چند امضاى جمع دیگر.
ر. ک : نهضت روحانیون ایران، جلد 4، صص 208 تا 312