20 خرداد 1399
در ارائه یک پایان‌نامه دکترا بررسی شد
نقش دانش‌آموزان اصفهانی در روند پیروزی انقلاب اسلامی
جلسه دفاع از پایان‌نامه دکترا با عنوان «تبیین تاریخی نقش دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در انقلاب اسلامی (مهر ۱۳۵۴ تا خرداد ۱۳۵۷)» به همت مریم قانونی، 10 خرداد ۱۳۹۹ در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، با فاصله‌گذاری فیزیکی و بدون حضور حضار (به دلیل شیوع ویروس کرونا) برگزار شد.
به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، این پایان‌نامه با راهنمایی دکتر مرتضی نورایی و دکتر فریدون اللهیاری، مشاوره دکتر علی‌اکبر کجباف و به کوشش مریم قانونی، فارغ‌التحصیل دوره دکترای رشته تاریخ انقلاب اسلامی تدوین شده است. دکتر اصغر فروغی ابری، دکتر علی‌اکبر کجباف و دکتر فیض‌الله وبوشاسب نیز داوری این پایان‌نامه را بر عهده داشتند. مریم قانونی پس از دفاع از این پایان‌نامه، نمره عالی کسب کرد.
محقق در این پایان‌نامه دکترا، با تکیه بر اسناد و منابع محدود موجود به موضوع پرداخته است. همچنین مصاحبه تاریخ شفاهی با حدود ۱۳۰ پیش‌مصاحبه و ۸۰ مصاحبه با دانش‌آموزان و کنش‌گران انقلابی در سال‌های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی صورت گرفته است.
دکتر مریم قانونی درباره چگونگی شکل‌گیری موضوع پایان‌نامه دکترای خود اظهار داشت: «تجربیات شخصی دکتر نورایی، به عنوان یکی از کنش‌گران انقلاب اسلامی در رده دانش‌آموزی، مبنای پیشنهاد این موضوع قرار گرفت. منابع اندکی درباره مشارکت سیاسی دانش‌آموزان در روند پیروزی انقلاب وجود دارد، به همین دلیل ترسیم مسیر محقق پس از یک سال مطالعه صورت گرفت. در واقع، بن‌مایه و اساس این پژوهش بر تاریخ شفاهی بنا شده و برای تکمیل بخش‌هایی آن، از اسناد و منابع مکتوب نیز بهره‌برداری شده است.»
وی در مورد اهمیت پژوهش و محور پرسش‌های آن گفت: «اهمیت این پژوهش، در بررسی دقیق گروه‌های دخیل در مبارزات انقلاب اسلامی و شناسایی اهداف مدنظر آن‌ها بوده است. پرسش‌ها نیز بر محور چگونگی فعالیت انقلابی دانش‌آموزان در دوره موردنظر و دلایل این مشارکت استوار بود. علاوه بر این، وضعیت سیاسی اجتماعی شهر اصفهان در همین دوره، به عنوان بستر این فعالیت مدنظر قرار داشت.»
قانونی ادامه داد: «افراد مصاحبه‌شونده در سه دسته قرار داشتند. اول دانش‌آموزان فعال انقلابی، دوم معلمان انقلابی مرتبط با دانش‌آموزان و سوم، برخی از فعالان انقلابی خارج از گروه‌های مطرح شده که در ساماندهی مبارزات نوجوانان نقش فعالی داشتند. دانش‌آموزان به عنوان جوان‌ترین بخش مبارزاتی انقلاب اسلامی، در برش عمده‌ای از عملکردهای شهری انقلاب مشارکت داشتند و بدین ترتیب، در نشر انقلاب در جامعه نقش عمده‌ای ایفا کرده‌اند. کم‌سن بودن این گروه، مانع بسیاری از برخوردهای قهرآمیز توسط رژیم می‌شد و همین دلیل، باعث حضور پررنگ‌تر و نزدیک‌تر دانش‌آموزان در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب می‌شد.»
مریم قانونی در پایان دفاع خود یادآور شد: «نکته مهم در پژوهش‌های انقلاب اسلامی، عدم دسترسی به اسناد مرتبط، به علت طبقه‌بندی آنهاست. در این پژوهش،این مسأله به شدت چشمگیر بوده و بخش زیادی از زمان تحقیق به جستجوی این اسناد در مراکز اسنادی و آرشیوهای شخصی اختصاص یافت.»
سایت تاریخ شفاهی ایران