شهید دیالمه: هیچ ترسی از مبارزه مستقیم با آمریکا نداریم

اشاره: متن پیش رو مصاحبه شهید دکتر عبدالحمید دیالمه نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با روزنامه جمهوری اسلامی است که به حضورتان تقدیم می‌شود.

******

س: آقای دکتر دیالمه، به عنوان رئیس کمیسیون شوراها در مجلس شورای اسلامی، لطفا بفرمائید هدف از تشکیل این کمیسیون چیست؟ و تا به حال چقدر در رسیدن به هدفهایش موفق بوده است؟

ج: بسم الله الرحمن الرحیم  کار کمیسیون امور شوراها به مراتب از کمیسیون‌های دیگر مشکل‌تر و پیچیده‌تر است. علت آن اینست که هیچ ماده خامی در اختیار اعضای کمیسیون برای کارکرد روی آن نیست. در صورتیکه کمیسیون‌های دیگر مواد و طرح‌ها و لوایحی را دارند و روی آن کار می‌کنند و با اصلاح آن را به مجلس می‌آورند، در صورتیکه کمیسیون امور شوراها میبایست طرحی را از پایه طرح‌ریزی کند و خودش آن را به مجلس بیاورد و چون شوراها اولین تجربه‌ای است که در کشور ما تحت بررسی و انجام است از اهمیت بخصوصی برخوردار است. ما تا به امروز توانسته‌ایم حدود و عملکرد شوراهای کشوری را تا حدودی تعیین کنیم و تقریباً شورای ده، مرکز بخش و بخش را از یک سمت و شوراهای محل و منطقه و شهر را از سمت دیگر که مجموعه نمایندگان اینها شورای شهرستان را تشکیل می‌دهند و مجموعه نمایندگان منتخبین شورای شهرستان شورای استان را تشکیل می‌دهد و منتخبین شورای استانها شورای عالی استانها را تشکیل می‌دهد. توانسته‌ایم طرح این ترکیب را تمام کنیم و الان در تصحیح عبارتی آن هستیم که امیدواریم تا حداکثر ۱۰ یا ۱۵ روز آینده به مجلس ببریم و با بررسی که ما در پیشنهادات گروهها و سیستم‌های مختلف کردیم به نظرمان می‌آید که جامع‌ترین طرح باشد. البته در اجرا امکان دارد با اشکالات زیادی برخورد کنیم، به علت اینکه اولین تجربه ما است و ما حداکثر کوشش کرده‌ایم که از ورود نیروهای منحرف به داخل شوراها جلوگیری بشود. و اصولی را در آن گنجاندیم که حتی‌الامکان شوراهای خوب و اساسی بر مبنای زمینه‌های اسلامی ترسیم بکنیم. البته در انتهای کار ۲ تا ۵ روز را به عنوان سمینار عمومی اعلام خواهیم کرد که در تالار کنفرانس مجلس انجام خواهد شد و از تمام صاحبنظران دعوت می‌کنم که تشریف بیاورند و نظراتشان را بگویند تا بعد یک طرح جامع و کاملی را به مجلس تقدیم کنیم.

س: آقای دکتر دیالمه آیا شوراها جنبه مشاوره و بررسی دارند یا می‌توانند در کارهای اجرائی نیز دخالت کنند؟

ج: بحث‌هائی که در این زمینه‌ها در کمیسیون کردیم به این نتیجه رسیدیم که شوراها در اسلام یک ارگان تصمیم‌گیرنده هستند نه یک ارگان اجرائی و ارگان اجرائی باید تحت نظارت آنها(شوراها) انجام وظیفه کند. به همین دلیل بیشترین نقشی که ما به شوراها دادیم تصمیم‌گیری و نظارت است. و در طرح معین کردیم که در زمان بحرانی مانند جنگ اگر دولت تمایل داشته باشد می‌تواند به شوراها ابلاغ کند که مقداری از کارهای اجرائی را به شوراها محول کند و شوراها آن را انجام دهند.

س: مشکلات استان خراسان چیست و در دیدار با امام آیا این مشکلات مطرح شد؟

ج: به عنوان نماینده مشهد احساس می‌کنم که الان زمانی نیست که مسائل منطقه‌ای را طرح کنیم، لذا در دیدار با امام هیچگونه از این مسائل مطرح نشد. در خدمت امام آنچه بیشتر برای ما و مردم مشهد مطرح بود دیدار با امام و تجدید پیمان با ایشان بود و اینکه نشان بدهیم که در مقابل موجهای انحرافی که بعضی‌ها تصور می‌کنند آنها هم می‌توانند بر این ملت رهبری کنند، نشان دهیم که مردم مسأله برایشان روشن است و رهبری فقط در یک نفر خلاصه می‌شود و آن فردی است که توانست حیات و هستی را به این ملت ببخشد. مردمی که از مشهد آمده بودند بیشتر سعی و کوشش آنها بر این بود که برای امام روشن کنند که مردم این مسائل را درک می‌کنند، بازیهای سیاسی را می‌فهمند، سخنرانیهای موضعی را که در جهت تضعیف صریح روحانیت است می‌فهمند و می‌دانند که برنامه‌ریزی‌های گوناگونی انجام می‌گیرد برای اینکه آن بنیادهای مستحکم ارتباط‌دهنده مردم را با مذهب از بین ببرند. چنانکه اخیراً دستهائی در کار است که حرکت نیروهای مؤمن به خط امام را برنامه‌ریزی‌های حزب توده نشان بدهند و وانمود می‌کنند که حزب توده اینها را برنامه‌ریزی و متشکل کرده و حرکت می‌دهد! مردم این بازیهای سیاسی را می‌فهمند و در مقابلش عکس‌العمل نشان می‌دهند و اگر گاهی اوقات سکوت می‌کنند و حرکتی انجام نمی‌دهند به دلیل فرامینی است که امام صادر کرده‌اند.

س: بعد از پیروزی انقلاب تا به حال استان خراسان یکی از آرام‌ترین استانهای ایران بوده است. نظر شما در باره وقایع اخیر مشهد که در شهرهای دیگر نیز صورت گرفته چیست؟

ج: حرکتی که در مشهد انجام گرفت دارای ابعاد گسترده‌ای بود. استان خراسان یک استان آرامی بود مخصوصاً شهر مشهد. نیروها و گروهها با اینکه امکانات زیادی از طریق استاندار قبلی که خودش منتسب به گروهی منحرف بود در اختیار آنها قرار داده شده بود، باز قدرت فعالیت آنچنانی نداشتند، چون موضع مردمی نداشتند ولی برنامه، شرایط و زمینه‌هایی ایجاد شد که حتى الان هم دارد ایجاد می‌شود. فردی که به عنوان بررسی کمبودها و نارسائیهای استان به شهرهای مختلف رفته و سخنرانی می‌کند، در همین مسافرت اخیری که من داشتم در تمام جاها فریاد مردم بلند بود که ایشان به جز اغتشاش و شلوغی و حرکتهای ناامن در منطقه چیزی را ایجاد نکرده است و به نظر من اگر این برنامه‌ها ادامه پیدا کند ما استان خراسان و شهر مشهد را بخصوص آن شهر آرام تا قبل از این جریانات نخواهیم یافت.

س: دولت آمریکا شرایط آزادی گروگانهای آمریکائی را باج‌خواهی ایران تلقی کرده است و ریگان در سخنرانی چندی پیش، ایرانیها را وحشی خوانده است. به نظر شما دولت ایران و مجلس با قاطعیتی که دارند تا کِی باید به این مذاکرات ادامه دهند و چه موقع باید به آن خاتمه دهند؟

ج: اولاً این کارهایی که آمریکا انجام می‌دهد بازیهای سیاسی است، یعنی از یک طرف وارد مذاکره با ما می‌شود و از طرف دیگر به وسیله عناصر مختلفش ادعا می‌کند که اینها باج‌خواهی است و نمی‌خواهند مسائل حل شود و از این مسائل. برای اینکه اینها معمولاً برای هر حرکتشان چند بُعد را باز می‌گذارند و هر بُعدی که انجام شد باز به نفع آنها تمام شود. آمریکا حساب کرده اگر مذاکرات به نتیجه برسد، باید امکان تبلیغات برای آنها باشد که تبلیغ کنند و برای اذهان عمومی ملت آمریکا اینطور مسأله را طرح کنند که ما زیر بار قدرت منطقی ملت ایران نرفتیم، بلکه آنها نیروهای زورگویی بودند، بر ما تحمیل کردند و ما برای حفظ جان گروگانهای آمریکائی بود که چنین کاری را کردیم، خودشان را به عنوان نیروهای انسان‌دوست در سراسر دنیا مطرح کنند. اگر هم از نظر مذاکره با ما به جایی نرسیدند، نشان بدهند که این حرفها غیرمنطقی بود! مثل نظریه ماسکی که گفته بود مطالب ایران مطالب غیرمنطقی است. می‌بینیم دو راه را باز کردند، یک طرف قضیه اینکه ما را عناصر غیرمنطقی نشان بدهند در صورت شکست مذاکرات. و اگر صحبتهائی که می‌شود به نتیجه‌ای رسید برای عموم ملت آمریکا اینطور وانمود بکنند که به دلیل بُعد انسان‌خواهی و انسان‌دوستی آنها بوده است که خواست‌های ما را پذیرفته‌اند. و اگر بحثها به نتیجه نرسید نشان بدهند که علت اینکه بحث‌ها به نتیجه نرسیده، اجحاف و حیله و زورگوئی ما[=آمریکایی‌ها] نبوده است، بلکه بی‌منطقی استدلال آنها[=ایرانی‌ها] بوده است. اینست که ما در شرایط فعلی در حساسترین مراحل قرار گرفتیم. باید سعی کنیم که راهی را طی بکنیم که بتوانیم نشان بدهیم که ما اعمال قدرت را در زمانی می‌کنیم که از طریق منطقی نتوانسته باشیم پیش برویم. به همین دلیل باید وجهه انسان‌دوستی خودمان را ادامه بدهیم تا به یک بن‌بست برسد، یعنی ما بحثها را ادامه بدهیم و با تبلیغات مشابه با تبلیغاتی که الان آقای نخست‌وزیر کردند و سفرا را خواستند و برای آنها روشن کرده‌اند، وزیر امور خارجه انتخاب بشود و او فعالیت‌هائی را شروع بکند. به این ترتیب در اذهان عمومی روشن بکنیم که ما و آمریکا چه می‌گوئیم و حرفهای ما منطقی هست یا نه. بعد از اینکه روشن شد که حرفهای ما منطقی است و آمریکا این کلام منطقی را نمی‌پذیرد، در آن زمان برای ما سهل خواهد بود که برنامه محاکمه گروگانها را شروع کنیم. من برای محاکمه گروگانها طرحی دارم که به چه شکل محاکمه شوند که ان‌شاءالله اگر مسأله به آنجا رسید آن را طرح خواهم کرد. چون ما برای محاکمه گروگانها هم باید ابعاد گوناگون را در نظر بگیریم، به ترتیبی که بتوانیم در حین محاکمه گروگانها ضمن اینکه آمریکا را محاکمه می‌کنیم، در سراسر دنیا نشان بدهیم که آمریکا در طول این مدت زمان چه کرده است. ما در یک محیط بسته، و چند نفری که آنها خودشان به عنوان انسان‌دوست و شرق‌شناس و ایران‌شناس می‌سازند و به عنوان حقوقدان برای ما بفرستند و ما در جلوی آنها محاکمه را انجام بدهیم. محاکمه را باید با ابعاد گسترده‌تری با زمینه‌ها و کارکردهای وسیعتری انجام دهیم، بطوریکه بتوانیم تمام ابعاد جنایات آمریکا را طرح کنیم.

س: اگر محاکمه گروگانها آغاز بشود، ملت ایران در چه حد باید آمادگی داشته باشد و چه اقداماتی باید از طریق مقامات انجام شود؟

ج: در مرحله اول زیباترین حرکتی که دولت ایران می‌توانست انجام بدهد این بود که این جمله امام را بر روی پوسترهای تبلیغاتی چاپ بکند و به هر طریقی که مقتضی بود بعد از صحبت ریگان در سراسر کشورهای جهان پخش می‌کرد که «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند» و این جمله برای صهیونیست‌ها که برنامه‌ریز کارتر و ریگان هستند، به خوبی قابل فهم است. آنها دیدند که چطور کارترِ انسان‌دوست سرنگون شد. اما اینکه ما آمادگی نظامی پیدا بکنیم این چیزی است که از چندین وقت قبل مردم در جریانش بوده‌اند و آمادگیهای رزمی فردی را به دست آوردند. ما نهایت کارمان روشن است و آن اینکه ۷۲ نفر روز عاشورا را تبدیل به هفت میلیون و دویست هزار نفر بکنیم و حداقل در نهایت امر در تاریخ باقی می‌ماند که ملتی قیام کردند و در مقابل ظلم ایستادند، کشتند و کشته شدند، اما این پیامشان در تاریخ باقی می‌ماند که می‌شود در مقابل قدرتها ایستادگی کرد اگرچه با دست خالی. ریگان قدرتی بیشتر از کارتر ندارد. ما همان طور که در قبل عمل کردیم، همان طور که برای صدامی که ۳ یا ۵ روزه می‌خواست بخش جنوبی ایران را بگیرد، روشن شد که امکان نفوذ به سرزمین اسلامی ایران نیست، تا حدی که در امکان هست، سعی می‌کنیم که امکانات را فراهم کنیم و هیچ ترسی از مبارزه مستقیم با آمریکا هم نداریم. اگر آمریکا توانست در ویتنام پیروز بشود، قاعدتاً در ایران که دارای ابعاد وسیع معنوی هم هست امکان پیروزی خواهد داشت.

منبع: روزنامه جمهوری اسلامی؛ 18 دیماه 1359