14 اسفند 1399
آیت الله فلسفی: دولت مسبب بدبختى‌ها است
تاریخ 5/1/1336
آقاى فلسفى واعظ هم این روزها در تهران نبودند و قم رفته است و هر شب را در مساجد و محافل منبر میرفته است ملاقاتهاى خصوصى بین ایشان و آیت الله بروجردى1 شده است و ملاقات ایشان بیشتر درباره بهائى‌ها و انتخاب زنان بوده است و در بعضى از منبرها هم از اوضاع کنونى ایران و مردم و وضع اقتصادى گله‌هائى در بالاى منبر کرده است و اظهار داشته است که تا کى باید مردم با این وضع بدبختى زندگى کنند و در یکى از منبرها گفته است که دستگاه دولت خود مسبب این بدبختى‌ها است و این گرانى بازار و وضع اقتصادى را دولت باعث شده است.
1ـ حضرت آیه‌اللّه‌العظمى حاج آقا حسین طباطبایى معروف به بروجردى در سال 1292 هجرى قمرى متولد شد و در سال 1380 بدرود حیات گفت. وى زعیم حوزه علمیه قم(بعد از آیه‌اللّه حائرى)، بانى مسجد اعظم قم و بزرگترین مرجع تقلید شیعیان بعد از شهریور 1320 هجرى شمسى و ایام سلطنت محمدرضا شاه بود. او پس از فراگیرى مقدمات در بروجرد به اصفهان رفت و در آنجا به تعلیم فقه و فلسفه مشغول شد. وى در نجف مدت 8 سال در محضر آخوند ملا محمد کاظم خراسانى به استفادت مشغول بود. پس از این دوران به ایران بازگشت و در بروجرد به تدریس علوم عقلى و نقلى پرداخت و در سال 1323 هجرى شمسى از سوى امام و سایر علما به قم دعوت شد. آیه‌اللّه بروجردى پس از ملاحظه شکست مشروطیت و حوادثى چون اعدام شیخ فضل‌اللّه نورى، و نیز آزردگى ناشى از بى ثمر ماندن فعالیتهاى سیاسى در مقابل رضاخان حتى‌الامکان از ورود در مسائل سیاسى پرهیز مى‌کرد و نگران آن بود که مبادا این گونه اقدامات به زیان مسلمین تمام شود. ایشان به همین جهت گاه مورد اعتراض واقع مى شد. پس از قیام علماى اصفهان و فاجعه مسجد گوهرشاد، حوزه علمیه قم با وجود شخصیتهایى همچون آیه‌اللّه العظمى بروجردى و آیه‌اللّه العظمى حائرى، به صورت بزرگترین حوزه علمیه شیعه درآمد و موجب رونق سایر حوزه‌هاى علمى ایران گردید. محمدرضا در بدو سلطنت سعى داشت به آیه‌اللّه بروجردى نزدیک گردد و از وجود پرنفوذ وى بهره‌بردارى نماید. امّا از جانب آن حضرت مطرود و مورد اعتراض واقع گردید. شاه که مرجعیت را سدّى در مقابل استعمار مى‌دید، پس از فوت ایشان در صدد بر آمد از استقرار مرجعیت عامّه در قم جلوگیرى و کانون نیرومند روحانیت را به نجف اشرف منتقل کند. به همین جهت تلگراف تسلیت خود را به حضور آیه‌اللّه حکیم، مرجع بزرگ شیعیان، در نجف اشرف فرستاد. لیکن روحانیون ایران عمل وى را بى‌اعتنایى به مراجع قم و تضعیف روحانیت شناختند. ر.ک : کوثر ج 1 ، صص 30ـ29 و 69ـ68