10 فروردین 1396
آیت الله بروجردی: شاه به تحریک بهائیان اطراف خود، علیه مذهب اقدام میکند
موضوع: روحانیون
شماره: 2 ـ 3 ـ 933 تاریخ 24/2/39
پیرو گزارش قبلى عصر روز چهارشنبه گذشته شیخ بهاءالدین نورى1 و صبح جمعه آیتآلله بهبهانى از قم بتهران مراجعت نمودهاند. بنا باظهار آیتآلله بهبهانى ضمن این مسافرت یکبار آیتآلله بهبهانى بملاقات آیتآلله بروجردى رفته و یکبار هم بروجردى ببازدید بهبهانى آمده و ضمن این ملاقاتها نامبردگان مدتى راجع بامور مذهبى و جریانات روز مذاکره کردهاند.
آیتآلله بهبهانى میگفت آیتآلله بروجردى بىاندازه از اعلیحضرت گله داشتند و میگفتند معظمله بتحریک عدهاى از اطرافیان خود که بهائى هستند علیه مذهب اقدام میکنند و هر چه در اینمورد بشاهنشاه پیغام داده و یا نوشته نه تنها ترتیب اثرى داده نشده بلکه اثر معکوس کرده و حتى فکر میکند که جنبه عناد و لجبازى داشته و مثل این است که تعمد دارند علیه مذهب تظاهراتى شود و اقداماتى انجام بگیرد که نتیجه آن بخصوص بنفع طبقه فرقه ضآلله مذهب بهائىها باشد و بعد در جریان صحبت خود اشاره بچند مطلب کردهاند یکى سؤالى که سلیمان انوشیروانى مدیر روزنامه سحر در آخرین مصاحبه مطبوعاتى شاهنشاه در مورد لایحه اصلاحات ارضى از اعلیحضرت نمودهاند و در آن سئوال غیر مستقیم بروحانیون بنام مرتجعین حمله شد و آیتآلله بروجردى اظهار نموده یقین دارد این سئوال و جوابى که اعلیحضرت بآن دادهاند قبلاً تهیه و موردموافقت قرار گرفته که بدینوسیله بروحانیت حمله بشود و نیز در مورد اینکه چند نفر را وادار نمودهاند که در رادیو مرتب بصورت مسخره جملاتى شبیه به نطق واعظ فلسفى ادا کرده و مذهب را مسخره کنند مطالبى اظهار و همچنین اشاره به دانشگاه ملى که در شرف تشکیل است کرده و گفتهاند این دانشگاه را نیز با پول بهائىها و ثابت پاسال آقاى علاء وزیر دربار تهیه نموده و تشکیل میدهند و میخواهند مرکزى علیه اسلام و بنفع ترویج بهائیگرى تشکیل بدهند و در صحبت خود مکرر از آقاى حسین علاء وزیر دربار شاهنشاهى بهمین عبارت نامبرده و ایشانرا مظهر و تائید کننده بهائىها خوانده و گفتهاند قسمت اعظم اقدامات یا گفتارهائى که وسیله اعلیحضرت و دربار علیه مذهب میشود از ناحیه این شخص و تحریکات وى نزد شاهنشاه است و آیتآلله بهبهانى هم در تائید اظهارات آیتآلله بروجردى مطالبى بهمین نحو بیان داشته و آیتآلله بروجردى علاوه کرده منتظر بازگشت اعلیحضرت است تا یکبار دیگر بوسیله نامه یا وسیله دیگرى که اسم حاج آقا رضا رفیع2 قائم مقام را نیز بردهاند باعلیحضرت پیغام بدهد و این موارد را یادآور و تذکر خواهد داد و اگر اثرى نکند مجبور است اقدامات شدیدترى که همراه با تظاهر باشد انجام دهد و بعلماى ولایات هم دستخطى خواهد نوشت و اقدامات شدیدى میکند. بآیتآلله بهبهانى تذکر داده شما هم در این مورد هر اقدامى که ممکن باشد بکنید و آیتآلله بهبهانى گفته دیگر بهیچوجه با دربار تماس نمیگیرد و میداند کوچکترین اثرى ندارد و شاه را آنقدر محصور کردهاند که اگر خود او هم دو ساعت ملاقات کند و شاهنشاه را متوجه کند بمحض آنکه خارج شود ده نفر اشخاص مختلف را با شاه ملاقات میدهند و ذهن اعلیحضرت را برمیگردانند و شاهنشاه در اینمورد تقصیرى ندارد و اطرافیان نمیگذارند کسانى جز آنها که خودشان میدانند روى نظریات خود با شاه صحبت کنند و نتیجه گرفته میشود که تهران هم منتظر باشد تا نتیجه اقدامات آقاى بروجردى روشن گردد و هر چه ایشان نظر اتخاذ کردند روحانیون تهران هم در اجراى نظر ایشان اقدام کنند.
1 ـ اداره سوم با سابقه اطلاعیه اعلیحضرت همایونى
2 ـ درباره گله روحانیون از مسخره وعّاظ در رادیو
اطلاعیه اداره کل انتشارات و رادیو
27/2/39805/ ج 30
تهیه و تقدیم شد 26/2/39
1 ـ آیهاللّه شیخ بهاءالدین نورى فرزند آیهاللّه شیخ عبدالنبى نورى بود. و در مسجد پدرش معروف به مسجد حاج عبدالنبى نورى واقع در خیابان سیروس اقامه جماعت مىکرد. او داماد آیهاللّه سید محمد بهبهانى بود. از نظر اطلاعات علمى و حفظ برخى اخبار و روایات بالنسبه مورد توجه بود و از دوستان نزدیک میرزا عبداللّه چهلستونى به شمار مىرفت. وى پیش از پیروزى انقلاب اسلامى درگذشت و در قم دفن شد. همان منبع ص 119
2ـ حاج آقا رضا رفیع، معروف به قائم مقامالملک در سال 1267 به دنیا آمد. تحصیلات علوم دینى را تا حدّ اجتهاد فرا گرفت و سپس به سیاست روى آورد، در چند دوره مجلس شوراى ملى و دو دوره مجلس سنا نماینده بود. وى از همفکران و یاران رضا خان به شمار مىرفت و به دستور او در سال 1305 تغییر لباس داد. وى همچنین تا قبل از انقلاب اکتبر، با سفارت روسیه در تهران ارتباط داشت. رضا خان در آخرین ماههاى سلطنتش به او بدگمان شد و به دنبال آن در سال 1329 مصونیت پارلمانى از او سلب گردید و در اردیبهشت همان سال دستگیر و زندانى و سپس تبعید شد. وى پس از فرار و خلع رضا خان از سلطنت، در مهر ماه 1320 آزاد گردید. او در سال 1342 در سن 75 سالگى درگذشت . همان منبع ص 184
شماره: 2 ـ 3 ـ 933 تاریخ 24/2/39
پیرو گزارش قبلى عصر روز چهارشنبه گذشته شیخ بهاءالدین نورى1 و صبح جمعه آیتآلله بهبهانى از قم بتهران مراجعت نمودهاند. بنا باظهار آیتآلله بهبهانى ضمن این مسافرت یکبار آیتآلله بهبهانى بملاقات آیتآلله بروجردى رفته و یکبار هم بروجردى ببازدید بهبهانى آمده و ضمن این ملاقاتها نامبردگان مدتى راجع بامور مذهبى و جریانات روز مذاکره کردهاند.
آیتآلله بهبهانى میگفت آیتآلله بروجردى بىاندازه از اعلیحضرت گله داشتند و میگفتند معظمله بتحریک عدهاى از اطرافیان خود که بهائى هستند علیه مذهب اقدام میکنند و هر چه در اینمورد بشاهنشاه پیغام داده و یا نوشته نه تنها ترتیب اثرى داده نشده بلکه اثر معکوس کرده و حتى فکر میکند که جنبه عناد و لجبازى داشته و مثل این است که تعمد دارند علیه مذهب تظاهراتى شود و اقداماتى انجام بگیرد که نتیجه آن بخصوص بنفع طبقه فرقه ضآلله مذهب بهائىها باشد و بعد در جریان صحبت خود اشاره بچند مطلب کردهاند یکى سؤالى که سلیمان انوشیروانى مدیر روزنامه سحر در آخرین مصاحبه مطبوعاتى شاهنشاه در مورد لایحه اصلاحات ارضى از اعلیحضرت نمودهاند و در آن سئوال غیر مستقیم بروحانیون بنام مرتجعین حمله شد و آیتآلله بروجردى اظهار نموده یقین دارد این سئوال و جوابى که اعلیحضرت بآن دادهاند قبلاً تهیه و موردموافقت قرار گرفته که بدینوسیله بروحانیت حمله بشود و نیز در مورد اینکه چند نفر را وادار نمودهاند که در رادیو مرتب بصورت مسخره جملاتى شبیه به نطق واعظ فلسفى ادا کرده و مذهب را مسخره کنند مطالبى اظهار و همچنین اشاره به دانشگاه ملى که در شرف تشکیل است کرده و گفتهاند این دانشگاه را نیز با پول بهائىها و ثابت پاسال آقاى علاء وزیر دربار تهیه نموده و تشکیل میدهند و میخواهند مرکزى علیه اسلام و بنفع ترویج بهائیگرى تشکیل بدهند و در صحبت خود مکرر از آقاى حسین علاء وزیر دربار شاهنشاهى بهمین عبارت نامبرده و ایشانرا مظهر و تائید کننده بهائىها خوانده و گفتهاند قسمت اعظم اقدامات یا گفتارهائى که وسیله اعلیحضرت و دربار علیه مذهب میشود از ناحیه این شخص و تحریکات وى نزد شاهنشاه است و آیتآلله بهبهانى هم در تائید اظهارات آیتآلله بروجردى مطالبى بهمین نحو بیان داشته و آیتآلله بروجردى علاوه کرده منتظر بازگشت اعلیحضرت است تا یکبار دیگر بوسیله نامه یا وسیله دیگرى که اسم حاج آقا رضا رفیع2 قائم مقام را نیز بردهاند باعلیحضرت پیغام بدهد و این موارد را یادآور و تذکر خواهد داد و اگر اثرى نکند مجبور است اقدامات شدیدترى که همراه با تظاهر باشد انجام دهد و بعلماى ولایات هم دستخطى خواهد نوشت و اقدامات شدیدى میکند. بآیتآلله بهبهانى تذکر داده شما هم در این مورد هر اقدامى که ممکن باشد بکنید و آیتآلله بهبهانى گفته دیگر بهیچوجه با دربار تماس نمیگیرد و میداند کوچکترین اثرى ندارد و شاه را آنقدر محصور کردهاند که اگر خود او هم دو ساعت ملاقات کند و شاهنشاه را متوجه کند بمحض آنکه خارج شود ده نفر اشخاص مختلف را با شاه ملاقات میدهند و ذهن اعلیحضرت را برمیگردانند و شاهنشاه در اینمورد تقصیرى ندارد و اطرافیان نمیگذارند کسانى جز آنها که خودشان میدانند روى نظریات خود با شاه صحبت کنند و نتیجه گرفته میشود که تهران هم منتظر باشد تا نتیجه اقدامات آقاى بروجردى روشن گردد و هر چه ایشان نظر اتخاذ کردند روحانیون تهران هم در اجراى نظر ایشان اقدام کنند.
1 ـ اداره سوم با سابقه اطلاعیه اعلیحضرت همایونى
2 ـ درباره گله روحانیون از مسخره وعّاظ در رادیو
اطلاعیه اداره کل انتشارات و رادیو
27/2/39805/ ج 30
تهیه و تقدیم شد 26/2/39
1 ـ آیهاللّه شیخ بهاءالدین نورى فرزند آیهاللّه شیخ عبدالنبى نورى بود. و در مسجد پدرش معروف به مسجد حاج عبدالنبى نورى واقع در خیابان سیروس اقامه جماعت مىکرد. او داماد آیهاللّه سید محمد بهبهانى بود. از نظر اطلاعات علمى و حفظ برخى اخبار و روایات بالنسبه مورد توجه بود و از دوستان نزدیک میرزا عبداللّه چهلستونى به شمار مىرفت. وى پیش از پیروزى انقلاب اسلامى درگذشت و در قم دفن شد. همان منبع ص 119
2ـ حاج آقا رضا رفیع، معروف به قائم مقامالملک در سال 1267 به دنیا آمد. تحصیلات علوم دینى را تا حدّ اجتهاد فرا گرفت و سپس به سیاست روى آورد، در چند دوره مجلس شوراى ملى و دو دوره مجلس سنا نماینده بود. وى از همفکران و یاران رضا خان به شمار مىرفت و به دستور او در سال 1305 تغییر لباس داد. وى همچنین تا قبل از انقلاب اکتبر، با سفارت روسیه در تهران ارتباط داشت. رضا خان در آخرین ماههاى سلطنتش به او بدگمان شد و به دنبال آن در سال 1329 مصونیت پارلمانى از او سلب گردید و در اردیبهشت همان سال دستگیر و زندانى و سپس تبعید شد. وى پس از فرار و خلع رضا خان از سلطنت، در مهر ماه 1320 آزاد گردید. او در سال 1342 در سن 75 سالگى درگذشت . همان منبع ص 184