19 آذر 1399

دستورالعمل برخورد با تظاهرات تاسوعا سال 1357


تهیه و تنظیم متن سند از حمید قدس

در سند برجای مانده در مجموعه اسناد ساواک دستورالعمل برخورد با تظاهر کننده گان ابلاغ شده است.

متن سند به شرح ذیل است :

تاریخ سند: 19 آذر 1357


 

رمز اداره اطلاعات پیرو 7930 ـ 18 /9 /57

در روزهای تاسوعا و عاشورا کلیه پرسنل شهربانی در قرارگاه و کلانتریهای خود مستقر شوند و در صورتیکه قرارگاه ها و کلانتریها مورد حمله اخلالگران قرار گیرد بایستی با قاطعیت دفاع شود.
1 19 /9 /577956 رئیس اداره اطلاعات اصل پس از کشف سوخته شود سرپاسبان یکم رستمی ستاد عملیاتی ـ فورا در ستاد مطرح و برنامه ریزی شود.
19 /9 /57 در دفتر ستاد ثبت شد.
20 ـ 9 ـ 57 20 /9 /1357 41 ـ 4 ـ 535


توضیحات سند:

1ـ در روزهای تاسوعا و عاشورا حکومت نظامی، نه به طور رسمی، اما عملاً لغو گردید و دولت نظامی با یک عقب نشینی آشکار اجازه داد تا مردم در این دو روز دست به راه پیمایی بزنند.
تقریبا همه اسباب، خودروها و نظامیان از مراکز شهرها جمع شدند و به پادگان ها رفتند.
حتی دستور این بود که در این دو روز اگر مردم مجسمه های شاه را هم پایین کشیدند، نیروهای نظامی و انتظامی حق درگیری با ایشان را ندارند.
این دستور خود شاه بود.
اما حفاظت از مراکز نظامی از جمله شهربانی، پاسگاه های ژاندارمری دستورالعمل دیگری داشت که در این سند خواندید.
در میان اسناد به جا مانده از سفارت آمریکا به سندی بر می خوریم که روایت کوتاهی از گفت و گوی ازهاری رئیس دولت نظامی و ویلیام سولیوان سفیر امریکا در ایران است.
گویا سفیر امریکا نگرانی خود را از راه پیمایی روز تاسوعا ابراز داشته و «ازهاری به سفیر سولیوان اطمینان داد که اگر برای روز یکشنبه [19 /9 /57] تظاهرات به خشونت کشیده شود، برای مهار آنها به اندازه کافی نیرو در اختیار خواهد بود.
» (اسناد لانه جاسوسی، ج 13، دخالت های امریکا در ایران، ج 4، صص 99 و 100)


موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
دستورالعمل برخورد با تظاهرات تاسوعا سال 1357