19 آذر 1399
دستورالعمل برخورد با تظاهرات تاسوعا سال 1357
در سند برجای مانده در مجموعه اسناد ساواک دستورالعمل برخورد با تظاهر کننده گان ابلاغ شده است.
متن سند به شرح ذیل است :
تاریخ سند: 19 آذر 1357
رمز اداره اطلاعات پیرو 7930 ـ 18 /9 /57
در روزهای تاسوعا و عاشورا کلیه پرسنل شهربانی در قرارگاه و کلانتریهای خود مستقر شوند و در صورتیکه قرارگاه ها و کلانتریها مورد حمله اخلالگران قرار گیرد بایستی با قاطعیت دفاع شود.
1 19 /9 /577956 رئیس اداره اطلاعات اصل پس از کشف سوخته شود سرپاسبان یکم رستمی ستاد عملیاتی ـ فورا در ستاد مطرح و برنامه ریزی شود.
19 /9 /57 در دفتر ستاد ثبت شد.
20 ـ 9 ـ 57 20 /9 /1357 41 ـ 4 ـ 535
توضیحات سند:
1ـ در روزهای تاسوعا و عاشورا حکومت نظامی، نه به طور رسمی، اما عملاً لغو گردید و دولت نظامی با یک عقب نشینی آشکار اجازه داد تا مردم در این دو روز دست به راه پیمایی بزنند.
تقریبا همه اسباب، خودروها و نظامیان از مراکز شهرها جمع شدند و به پادگان ها رفتند.
حتی دستور این بود که در این دو روز اگر مردم مجسمه های شاه را هم پایین کشیدند، نیروهای نظامی و انتظامی حق درگیری با ایشان را ندارند.
این دستور خود شاه بود.
اما حفاظت از مراکز نظامی از جمله شهربانی، پاسگاه های ژاندارمری دستورالعمل دیگری داشت که در این سند خواندید.
در میان اسناد به جا مانده از سفارت آمریکا به سندی بر می خوریم که روایت کوتاهی از گفت و گوی ازهاری رئیس دولت نظامی و ویلیام سولیوان سفیر امریکا در ایران است.
گویا سفیر امریکا نگرانی خود را از راه پیمایی روز تاسوعا ابراز داشته و «ازهاری به سفیر سولیوان اطمینان داد که اگر برای روز یکشنبه [19 /9 /57] تظاهرات به خشونت کشیده شود، برای مهار آنها به اندازه کافی نیرو در اختیار خواهد بود.
» (اسناد لانه جاسوسی، ج 13، دخالت های امریکا در ایران، ج 4، صص 99 و 100)
موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی