نفرت مردم ایران از رضاشاه

"ری براک" نویسنده آمریکایی روزنامه نیویورک تایمز در مقاله ای به تاریخ ۹ سپتامبر ۱۹۴۱، از تهران، با عنوان «پیش بینی شورش در ایران» نوشت: 

دیپلمات های خارجی پیش بینی می کنند اگر رضاشاه دست از قدرت بر ندارد، قیامی در راه خواهد بود روزنامه نیویورک تایمز در ادامه می نویسد:

تهران، ایران، ۸ سپتامبر (به گزارش خبرنگار اعزامی ما به بغداد) طبق گزارش ها، پایتخت و استان های جنوب غربی ایران در آستانه انقلاب قرار دارد، و احساسات شدید ضد شاه تمام ایران را فراگرفته است. اگر رضاشاه پهلوی کناره گیری نکند و یا به دست بریتانیایی ها و روسها از سلطنت خلع نشود، طی دو هفته یا سه هفته آینده قطعا شورشی بزرگ در راه خواهد بود؛ منابع دیپلماتیک بلند پایه خارجی بر این مطلب تأکید داشته، و برجسته ترین و مورد وثوق ترین محافل ایرانی نیز بر آن صحه گذاشته اند. قبایل قانون گریز کرد که به تفنگ های جدید موزر آلمانی، رولور و نارنجکهایی مسلح شده اند، که بر اساس گزارش ها از طرف افسران و سربازان ایرانی مستقر در منطقه کرمانشاه به آنها فروخته شده است و برخی از این افسران وسربازان به چریکها پیوسته اند در بسیاری از روستاهای کرمانشاه، همدان، و کاشان(1) به ارعاب مردم پرداخته، و یکشنبه شب تلاش داشتند از ادامه حرکت یک پیک دیپلماتیک بریتانیایی و یک خبرنگار در جنوب کرمانشاه جلوگیری کنند. ریچارد دیمبلبی، پیک دیپلماتیک، که از خبرنگاران بنگاه سخن پراکنی بریتانیا (بی بی سی) هم هست، و جیمز هالبورن، خبرنگار روزنامه تایمز لندن، در حالی که سوار بر اتومبیل بودند توانستند با سرعت زیاد از دست مهاجمان بگریزند. یک اسکورت نظامی بریتانیایی برای حفاظت از آنها در طول سفرشان به تهران گماشته شده است.

گزارش با این جملات خاتمه می یابد:

احساسات مردمی ضد شاه و همین طور ضد رژیم سلطنتی در تهران مشهود است. در این شهر حکومت نظامی به مورد اجرا گذاشته شده و گشت های پلیس در تلاش برای جلوگیری از تجمع های خیابانی و شعارنویسی با گچ و رنگ بر دیوارهای کاخ شاه و ساختمان های جنوب شهر، یا منطقه کارگرنشین پایتخت، افزایش یافته است. شعارهایی با این مضامین که «شاه قاتل است - عزلش کنید» و «مرگ بر شاه» و بسیاری شعارهای دیگر بر در و دیوار خودنمایی می کند. شایعاتی در میان دیپلماتهای خارجی مقیم پایتخت که معمولاً اطلاعات موثقی دارند در جریان است مبنی بر اینکه بریتانیا هنوز تلاش می‌کند، احتمالاً با ایجاد یک دولت مشروطه و برکناری محقق ایرانی، [محمد] علی فروغی، که شاه او را به نخست وزیری منصوب کرده است، شاه را در مسند نگاه دارد.

۱. در متن همین طور آمده است و اشتباه است.

کتاب شهریور1320؛ اسرار حمله متفقین به تهران، نوشته محمد قلی مجد ، ترجمه غلی اکبر رنجبر کرمانی ، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، صفحه 465 و466 به نقل از روزنامه نیویورک تایمز یازدهم سپتامبر 1941