تأثیر هنرهای سنتی بر نقاشی معاصر ایران

با وجود این، هنرهای سنتی ایران، همچنان به عنان خاستگاه هنرهای تجسمی و نیز سرچشمه تأثیرات هنری در جریان شکل‌گیری برخی هنرهای معاصر ایران شناخته می‌شود.

از میان هنرهای سنتی ایران، نگارگری اسلامی بیشتری تأثیر را بر جنبش‌های هنری در عرصه هنرهای تجسمی معاصر ایران داشته است.

این کتاب بر آن است تا با تدقیق در چگونگی تأثیرپذیری هنرهای تجسمی معاصر ایران (به‌ویژه هنر نقاشی) از هنرهای سنتی به‌خصوص هنر نگارگری، تحلیلی از این موضوع ارائه کند. از این‌رو، به تتبع دربارۀ مکتب خیالی‌نگاری و جنبش سقاخانه می‌پردازد و سرانجام به کنکاش در فعالیت‌های هنرمندان معاصری می‌پردازد که هر یک به شیوۀ خویش بیشترین تأثیر را از هنر نگارگری گرفته‌اند.

در این کتاب، دو جریان مهم هنری خیالی‌نگاری و سقاخانه بررسی شده و به میزان و چگونگی تأثیر‌پذیری آنها از هنرهای سنتی پرداخته می‌شود. همچنین با مطالعه در نحوة این تأثیر‌پذیری، درصدد دریافتن این نکته است که آیا این دو جریان را می‌توان در زمرۀ مکتب‌های هنری ایران در عرصة هنرهای تجسمی برشمرد یا خیر.

در روند بررسی موضوع، پرسش‌هایی مطرح و به آنها پاسخ داده می‌شود؛ از جمله اینکه: سیر تطور نقاشی ایرانی تا دورة معاصر چگونه بوده است؟ ویژگی‌ها و تفاوت‌های مکتب خیالی‌نگاری و جنبش سقاخانه کدام است و این هنرها چه تأثیرهایی از نگارگری قدیم ایران گرفته است؟ تعامل میان هنرهای سنتی و هنرهای  معاصر چگونه است؟ و نیز چگونه می‌توان از هنرهای سنتی برای روشن شدن ارتباط نقاشی معاصر با هویت ایرانی بهره برد؟

آثاری که در این کتاب تحلیل شده‌اند، آثاری از نقاشی‌های مکتب خیالی‌نگاری اعم از نقاشی روی پرده، بوم و پشت شیشه است. همچنین آثار شیوة نقاشی سقاخانه‌ای نیز اعم از نقاشی، حجم‌سازی و ترکیب مواد از جمله مصادیق بررسی و تحلیل آثار هستند. این آثار از میان آثار هنری برگزیده شده‌اند که بازۀ زمانی آن، از اواخر دورة قاجار تا عصر حاضر را دربر‌ می‌گیرد؛ گرچه تأکید نگارنده، بر آثار دوره‌های اوج مکتب خیالی‌نگاری (اواخر قاجار تا اواسط پهلوی) و جنبش سقاخانه‌ای بین سال‌های 1330 تا حدود 1350 است.

این کتاب در جمع‌بندی نهایی از این عوامل درصدد است تا نظریه‌ای در جهت امکان ترسیم دورنمایی از نقاشی معاصر ایران با شاخصة برخورداری از هویت ایرانی و اسلامی تدوین کند. بنابراین، با نگاهی جامع به جریان‌های هنری معاصر ایرانی که متأثر از هنرهای سنتی هستند، سعی شد تا با ارائة مبادی و اصول بنیادین هنرهای سنتی، راهکارهایی برای احیای هنر نقاشی معاصر ایران با هویتی ایرانی نیز ارائه شود زیرا به‌زعم نگارنده، فرض بر آن است که هنرهای سنتی اسلامی ایران، قابلیت هماهنگی و بازآفرینی در عرصة هنرهای تجسمی معاصر را دارد.

فهرست مطالب کتاب:

فصل اول- نگاهی به مبانی هنرهای سنتی ایران

فصل دوم- سیر تطور نقاشی در ایران، از صفویه تا پهلوی

فصل سوم- مکتب خیالی‌نگاری و جنبش سقاخانه

فصل چهارم- وضعیت نقاشی و نگارگری معاصر در ایران

نتیجه گیری

منابع و ماخذ

فهرست اعلام

کتاب «تأثیر هنرهای سنتی  بر نقاشی معاصر ایران» در  221 صفحه از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

این کتاب را سیده راضیه یاسینی نگاشته است و با شماره ثبت 506344 در کتابخانه شماره یک مجلس شورای اسلامی موجود است.