17 مرداد 1403
مملکتِ بی‌حساب و کتاب!
تاریخ سند: ۳۰ اردیبهشت ۱۳۴۹
سرّی
موضوع: اسکندر اریه
نامبرده بالا که فرزند آقای [مراد] اریه نماینده سابق اقلیت کلیمیان ایرانی در مجلس شورای ملی می‌باشد، مدت یک هفته است که به سوئیس آمده و هر روز از ساعت ۱۵ الی ۳ بامداد در کازینوی DIVON فرانسه مشغول بازی رولت می‌باشد و تاکنون حدود هفت و نیم میلیون فرانک سوئیس معادل یکصدوسی‌وپنج میلیون ریال (۱۳۵۰۰۰۰۰۰ ریال) در این بازی باخته است. ضمناً نحوه بازی مشارالیه به حدی جالب و غیرعادی است که هنگام بازی، کلیه میزهای دیگر کازینو بازی خود را تعطیل و به تماشای مشارالیه پرداخته‌اند. در یکی از شب‌ها که اریه مشغول بازی بوده شخصی به نام کریم کنسول عراق نیز در آنجا حضور داشته و در ملاقاتی که روز دوشنبه با همسر [تیمور] بختیار* به عمل آورده مطالب را با وی در میان گذارده، و همسر بختیار اعلام نموده که به طور حتم این موضوع را به اطلاع بختیار خواهد رساند تا از آن به عنوان یک برگه تبلیغاتی علیه ایران استفاده نماید. ضمن تماسی که با اکثر تماشاچیان و همچنین کارکنان کازینو در این مورد به عمل آمده عموماً اظهار می‌داشتند «با توجه به اینکه ایران یک مملکت فقیر و در حال توسعه می‌باشد چگونه مقامات آن کشور اجازه می‌دهند که چنین پول‌هایی از ایران خارج شود؛ بنابراین معلوم می‌گردد که مملکت، بی‌حساب و کتاب است و پول در دست عده معدودی نظیر اسکندر اریه می‌باشد». ایرانیانی که در کازینوی مزبور حضور داشتند به حدی تحت تأثیر بازی نامبرده قرار گرفته‌اند که در کلیه مجالس و محافل بحث و گفتگو و انتقاد از بازی اریه نموده، و به حدی که این امر موضوع روز شده است. از طرفی این موضوع اثر سوئی بر روی کارکنان وزارت امور خارجه به جای گذارده و اغلب اظهار می‌دارند «ما هر کدام با چندین سال سابقه خدمت، به خود اجازه نمی‌دهیم، حتی امکان آن را هم نداریم که یکصد فرانک در کازینو بازی کنیم، پس چگونه افرادی نظیر اسکندر اریه می‌توانند مبالغ هنگفتی در اختیار داشته و در مدت یک هفته مبلغ کلانی که حتی تصورش نیز برایمان مشکل است در کازینو ببازند». دانشجویان و سایر ایرانیان مقیم سوئیس هم که از این موضوع آگاه شده‌اند کم و بیش نارضایتی خود را از حیف و میل و همچنین نبودن کنترل در ایران ابراز داشته‌اند.
ملاحظات بخش ۳۱۵ - اسکندر اریه در آذرماه سال ۱۳۴۸ نیز در کلوب ویکتوریا که بزرگترین قمارخانه انگلستان است در یک بازی قمار مبلغ دویست‌هزار پوند معادل سی‌وهفت میلیون ریال (۳۷۰۰۰۰۰۰ ریال) باخته بود و برای جبران این باخت به سوئیس عزیمت و به قرار اطلاع در آنجا نیز مبلغ ۹ میلیون ریال باخته است.
--------------------------------------------------------------------------------------------
* تیمور بختیار در اسفند ۱۳۳۵ به ریاست ساواک منصوب شد و در ۱۳۳۸ به درجه سپهبدی ارتقاء یافت. اما مسافرت بختیار به آمریکا در بهمن ۱۳۳۹ شاه را از کودتای احتمالی بختیار نگران ساخت. سرانجام بختیار در اواخر اسفند ۱۳۳۹ از ریاست ساواک برکنار و از کشور خارج شد. وی در خارج از کشور مبارزه با شاه را آغاز کرد و سرانجام در مردادماه ۱۳۴۹ در عراق توسط عوامل ساواک ترور شد.